içtihat kapısı kapandı
-
“neden, iki yüzyıldır ictihâd talepleri, müslümanların önünü açmadı? tersine, ya sıkı bir taasssuba ya da rahat bir teslimiyete götürdü? başka bir deyişle, neden her ictihâd arayışı, çoğun, ya tarihî ictihâd külliyatına daha katı tutunmayı, sarılmayı getirdi ya da modern duruma eleştirel bakmadan benimsemeyi doğurdu? bu açıdan tarihe bakıldığında, ilginç manzaralara şahitlik edilebilir; örnek olarak, abdullah cevdet gibi batıcılaşmayı savunan, yalnızca islâm’a değil, her türlü dine karşı duran pek çok ismin çıkarttığı bir dergi, ictihâd adını taşıyabilmekte; ya da mevlânâ gibi sufîlere yakınlığı ile bilinen muhammed ikbal, ictihâdî eylemin örneği olarak, sadece tasavvufa değil istidlâlî/mantıkî yönteme dahi mesafeli duran, ibn teymiye’yi görebilmektedir. dağılmaya, teslimiyete saldırganlığa ve yıkıcılığa varan ifrâtın, vehhâbî-selefîliğin, kaynağının ictihâd iddiası oldukça ilginçtir. kısaca, şimdiye değin söylenilenlerden hareketle, soruyu şöyle çerçeveleyebiliriz: ictihâd iddiası, daha ma’kûl bir arayışı doğuracağına, neden daha kapalı-indirgemeci-çatışmacı bir uzayı savunmakta, hatta yaşamaktadır."
ihsan fazlıoğlu
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap