the putin interviews

• kayda değer bir yapım olmuş. peşinen belirteyim, izlememiş olanlar spoilerdan sonrasına bakmasın. kendimce önemli gördüklerimi, kendim için not almışken burada da paylaşayım dedim.
  
  --- spoiler ---
  
  part i :
  
  - nato'nun varlığı abd'nin mandater sistemidir. sistem içindeki devletlerin hepsi abd'ye göbekten bağlıdır.
  
  - iki almanya'nın birleşmesi esnasında gorbaçov'a batı bloku'nun genişlemesinin almanya sınırını geçmeyeceği teminatı sözlü olarak veriliyor. ancak putin, önemli bir noktayı belirtiyor: yazılı olmayan anlaşma anlaşma değildir. gorbaçov bir hata yaptı ve o sınır baltık ülkeleri'ni de içine alarak rusya'ya dayandı.
  
  - yakın vadede rusya'nın dünya genelinde abd gibi bir dominant unsur olma hedefi bulunmuyor. aksine bir ortaklık talebi var, ancak abd, rusya'nın güçlü varlığını tehdit olarak görüyor.
  
  - putin gözüyle abd terörü destekleyen, uluslararası ilişkilerde açık bir şekilde terör örgütlerini faaliyetlerinde kullanan en büyük ülke.
  
  - önceki devlet başkanları yeltsin ve gorbaçov'a bir saygısı var. her insan gibi hataları olabileceğini ama öncelikle rusya'ya hizmet ettiklerini düşünüyor.
  
  - bir sovyet insanı olarak yetişmiş, sovyetler'in son yıllarını yaşamış, rusya federasyonu'nun ilk yıllarında bürokrasi ve devlette etkin bir kişi olarak yapılan hatalardan büyük üzüntü duyduğu anlaşılıyor. özellikle sovyetlerin dağılmasını takip eden ilk yıllarda, o yılları yaşadık biz, der gibiydi. ama 1999'dan önceki hayatı ile ilgili yine çok detaylandırma yapmıyor.
  
  - 1999-2000'de yeltsin'in neden kendisini tercih ettiğine dair bir açıklama getirmiyor ya da 1996'dan sonra nasıl yükseldiğini çok açıklamıyor. yine bir gizem.
  
  part ii:
  
  - politika söz konusu olduğunda ciddi, iç dünyası söz konusu olduğunda açık bir putin var. açık derken her şeyi anlatan değil, daha güleç bir insan.
  
  - dindar bir özel alanı olduğu görülüyor ve bu post-sovyet dönem için bir etki yaratıyor.
  
  - rusya içindeki etnik-dini aidiyetleri rus üst kimliği-anavatan kavramlarında buluşturuyor.
  
  - demokrasi ile ilgili oldukça realist. batı tarzı bir demokrasinin zaman içinde gerçekleşebileceğini, rusya’daki mevcut demokratik sıkıntıların dönem ve şartlar bakımından normal olduğunu ve mükemmel olmadığını belirtiyor. biraz da bardağın dolu tarafından bakıyor.
  
  - ilk bölüme göre daha rahat, samimi bir tavır içine girmiş ama devlet ciddiyeti kaybolmuyor. mesela mikheil saakashvili için hala bay saakashvili ifadesini kullanmaya özen gösteriyor.
  
  - iletişimin edward snowden vakasında olduğu gibi rusya’da herkes için takip altında olmadığını söylüyor ama buna kendi de inanmıyor gibiydi.
  
  part iii:
  
  - ukrayna ile ilgili baştan girdi kırım'dan çıktı. konulara hakimiyet mükemmele yakın.
  
  - rusya’nın bir tehdit olmadığını ancak tehdit oluşturan abd ve nato’nun girdiği her yerde mukavemet göstereceğini çok açık söylüyor. gürcistan ilk, ukrayna ortanca, suriye son örneği bunun.
  
  - bu partta çevirisi yapılmamış ama o dönem rusya’nın iddia ettiği ışid’in petrolü türkiye üzerinden sattığı iddiasını da oliver stone yöneltiyor. putin gayet politik olmak kaydıyla, 1 tır olsa neyse de bir yol dolusu tırın türkiye’ye doğru yolda olduğu, buranın sözde türkmen bölgesi olarak iddia edildiğini ama ciddi ciddi bir işbirliği olduğunu dile getiriyor. ekliyor: herkes her seyi biliyor. sanırım uçak krizi sırasında bu görüşme gerçekleştirilmiş.
  
  - “sayın başkan, şu an her ne konuda olursa olsun kimseye güvenilemeyecek bir bölgedesiniz.”^* ariel sharon - putin'in israil ziyareti esnasında.
  
  part iv:
  
  - amerikan seçimlerinin hacklendiğini her şekilde red ediyor. işin ilginç yanı obama ve biden’ın bu hack işlemlerine karşılık vereceklerini belirtmeleri üzerine biraz dalga geçerek, "bunların zamanı kalmamış, eski sovyet liderleri gibi gider ayak birbirlerine madalya takıyorlar^*, havalı laflar ediyorlar." diyor.
  
  - belgeselde snowden’dan aktarma yaparak amerikalılar’ın japon siber sistemine sızdığını ve ülke içerisindeki siber altyapılı her şeyi kontrol eder nitelikte olduklarını ve gerekirse tüm ülkenin elektriklerini bir anda kesebilecekleri belirtiyor. aklımıza hemen ne geliyor: (bkz: 31 mart 2015 türkiye geneli elektrik kesintisi)
  
  - evet, stalin’e bile sahip çıktı.
  
  - adam, ceket cebinden mikrofon çıkarılırken, cebe bir şey kondu mu diye kontrol etti ya, final oydu işte.^*
  
  --- spoiler ---
  
  oliver stone'un kabiliyetine saygı duydum.