midnight express

• midnight express bence bir budala turistin maceralarini anlatan bir hapishane filmi olmaktan öteye gidiyor.öncelikle türkiye'den hic haberi olmayan iki amerikali'nin (oliver stone ve alan parker) türkiye'de bile cekilmeyen bi filmi en ince ayrintilarina kadar bu denli basarili bi sekilde kotarmasi dikkat cekici.evet basarili bi film.eger adamlarin türkce'leri o denli kötü olmasa (ki burda kendilerini suclayamayiorum,o filmde oyniycak türk'ü bulmak olasi degil),ufak tefek ayrintilar da acik vermese filmin türkiye disinda ve türk oyuncu olmadan cekildigini anlamak gercekten güc.ayrica o kadar isabetli ve zevkli türkü'ler ve türkce sarkilar secmek ve o ince ayrintilari filme nakis gibi islemek icin mutlaka birilerinin rehberligine ihtiyac var.burda benim aklima gelen ilk sey türkiye'de yasayan/yasamis olan ermeni veya diger yabanci uyruklu birilerinin cekimde ve senaryo yaziminda yardimci olmus olmasi.filmde öyle ince elestiriler,göndermeler,detaylar var ki adeta bi türk yönetmenin sistem elestirisi iceren cesur filmi kisvesine bürünüyor.
  
  ---spoiler---
  
  örnegin mahkemedeki ülkücü biyikli,vatan-millet-sakarya edebiyati parcalayan savci.ne diyor mahkemede "tüm dünyanin gözü üzerimizde,bizi uyusturucu satanlarin yatagi,mal trafiginin transit noktasi görüyolar.ibret-i alem icin biz bu herife caydirici bi ceza vermeliyiz" tarzi vatanperver naralar.yani islenen cürmü,sanigi,yasayi falan degil memleketin cikarlarini,zedelenen imajini düsünüyor.türkiye'de o savci gibisi nicedir?
  
  yine tuvaletteki üzerinde ata yazan bayraklar.burda da ne diyor adamlar?bu türkler ota boka atatürk ismini verir,her köseye bi portresini,bi heykelini dikerler,utanmasalar tuvalete bile koycaklar resmini.ve kendileri utanmiyor tuvalete koyuyorlar o bayraklari.
  
  baska bir elestiride memleketteki sola karsi olan ihtiyatli durus,komünizm tirsakligi.timarhane kogusundaki sahnede delilerin hepsi ayni yönde dönerek volta atarken william billy hayes tersi yönde gidiyor.karsisina cikan her bir deli de tek tek üsenmeden onu ters yöne cevirmeye calisiyor.sonra filozof deli de gelip mesajini veriyor : "bu memlekette herkes saga dogru gider.sol tehlikelidir,komünizmdir.sag saglamdir".ayara bak hele...
  
  yine camiden 2 $amdan caldigi icin bilmem kac yil hüküm giyen adam önemli bi nokta.ona karsin dönen bi geyikte "burasi türkiye,her an her sey olabilir" diyolar."burda üzerinde 20 kilo eroinle yakalanir kullaniciliktan kefaletle yirtarsin,ama iki $amdandan senelerce yatarsin".bu da bize pek yabanci bi durum degil.az görmedik ekmek calip hapse atilan cocuklari buna karsin devleti semirip kahraman olanlari.
  
  ayrica hapisten cikarmak icin rüsvet isteyen,bazi adamlara para yedirmesi gerektigini,ama bu sayede kendisini garanti kurtaracagini söyleyen avukatla da rüsvetciligimize giydirmis abiler.ama kogustaki herifin "türkiye'de dürüst avukat yoktur,dürüstügünden süphelendikleri avukati hemen barodan atarlar" sözleri fazla mübalaga olmus.vur deyince öldürmüs
  
  buraya kadar olanlar nispeten isabetli ve basarili gözlemler.lakin yer yer de satasmalar,götten sallama tespitler var.billy kiz arkadasina yazdigi mektupta "türkler'de her sey ayip ama buldu mu da adam ayirmaz sikerler" diyor.sonra da "adami belden yukari vurmak yasak,bu cinayete tesebbüse girer,ama belden asagi vurabiliyosun.türkler adami götünden sisler,buna da 'türk intikami' diyolar buralarda" diye devam ediyor.türk insanini bizim kahpelik,kalleslik olarak nitelendirdigimiz bi davranisla,arkadan vuruculukla sucluyor.burda ayip ediyor
  filmdeki en büyük sicis yansitilan hapishane ortaminda kanaatimce.o nasil bir hapishanedir ki bizim 3 baldiri ciplak amerikali tasaklarini yaya yaya takilirlar,kimseden cekinmeden mal ceker kafa yaparlar,yeri gelir türk'ün birini tepelerler.yok mu lan o hapishanin kogus agasi,agir abisi,racon keseni.türk kendi cöplügünde elin ecnebi herifcisine öyle rahat verir mi be?orasi olmamis pek
  onun disinda da her hapishane filminin degismezi yufka yürekli,dogrucu gardiyani aradi gözlerimiz.hani biri vururken sopayi öteki elini tutsun "dur lan yeter" desin.herif tir tir titrerken bi battaniye getirsin.o da yok.billy elemanina iyi davranan tek adam var o da yine türk degil
  
  ---spoiler---