moskova savaşı

• 2 ekim 1941'de başlayan ve (bkz: stalingrad savaşı) ile birlikte 2.dünya savaşı'nın dönüm noktası olan muharebelerinden birisidir. almanlar tıpkı leningrad'da olduğu gibi harekatı ikili kıskaç yöntemiyle moskova'yı bir cep içine alarak sovyet birliklerini mutlak bir bozguna uğratmak istiyordu. sovyetler harekata karşılık vermek için savunma kuşakları oluşturdu. bu kuşaklar şehri çevrelediklerinde almanları karşılayacak ve şehrin sarılmasını engelleyecekti. daha sonra ise cepheyi genişleterek taaruzu püskürterek karşı taaruza geçeceklerdi. harekat almanlar tarafından kuzey(sağ), merkez ve güney(sol) olmak üzere 3 kanattan gerçekleşti. sovyet hava kuvvetleri ağır kayıplar aldı. sovyet askerleri çok ciddi zaiyatlara ve ekipman kaybına uğrasa da almanlar şehri kuşattılarsa bile cepheyi yaramadılar. 2 ekim'de başlayan taaruz 7 ocak'a dek sürdü. kışın gelmesi ve almanların yavaş yavaş lojistik sıkıntısı çekmesi sebebiyle almanlar daha fazla kayıp vermeyi göze alamadı. harekat 7 ocak'da stratejik sovyet zaferiyle sonuçlandı. savaş sonunda sovyetler 650.000, almanlar ise yaklaşık 1.280.000 kayıp vermiştir. fakat ekipman anlamında sovyet orduları çok daha ağır kayıplar vermiştir. her ne kadar çok ağır kayıplar verse de sovyetler, şehri nazilere teslim etmeyerek belki de savaşın kaderini değiştirdiler.