osmanlı imparatorluğu'nun çöküş nedeni

• 1. hoşgörüsüzlük
  2. kemikleşmiş bir yapı var. bu yapı düşünce alanındaki yeniliklere hep mesafeli olmuştur. bu mesafeli duruş sonucu dünyadaki gelişmeler kabul edilmemiş. kabul edldiğimde ise geç kalınmış daha yeni düşünceler ortaya çıkmıştır. en yeni düşünceleri kabul etme süreci yine em naşa dönmüştür.
  3. din anlayışı gelişmeyi yavaşlatmış, hatta durdurmuştur. (bu arada dinin kendisi değil). bu süreç 1600 lü yıllarda başlamıştır. 1600 lü yıllarda osmanlının geri kalmasının nedenlerine ilişkin risaleler de bu konu işlenmiştir.