la noire de...

• anti-emperyalist bir filmi. fransız burjuvazi olan kadının bir siyah olan diouana’yı nasıl kandırdığını, istismar ettiğini ve sömürdüğünü görürüz. aslında diouana’na genelde olarak baktığımızda bir afrika ülkesi, fransız kadını ise bir emperyalist ülke temsilidir. fransız üst sınıfındaki kadın başta diouana‘ya iş verir sonra kendi kıyafetlerini verir böylece kadının güvenini alır ve fransız rivierasına gelmesini ister, fransız rivierasında gezeceğini güzel yerler göreceğini söyleyerek onu ikna eder.. diouana bunu kabul eder ve fransız rivierasına hayalleriyle beraber gider ama istediği hayalin tam tersi gerçekleşir. hanımı diouana’ya aşçılıktan hizmetçiliğe bütün ev işlerini yaptırır lakin diouana’nın işi çocuk bakmaktır. film ilk çeyreğinden sonra ara ara flashbacklerle ilerler. özetle diouana fransız bir üst sınıf ailesinde köle gibi çalıştırılır. filmde fransız aile ve ailenin akranları tarafından diouana ötekileştirilir ve metalaştırılır. bir akşam yemeğinde üst sınıf toplanır ve diouana yaptığı pilavın afrodizyak etkisi olup olmadığı tartışılarak afrikalıların bir streoitipi(basmakalıp) olan cinsel düşkünlüğü tiye alınır bundan da kötüsü masada bir erkeğin ben hiç siyah kadın öpmedim demesiyle diouana’yı öpmek istemesi aslında kadını bir cinsel obje indirgeyerek ötekileştirir. ousmane sembene afrika sömürüsüne, işgalci, emperyalist, kapitalist ülkelere karşı savaşını bu filmle biraz daha vermiş olur. sembene filmde afrika’nın yerli müziğini kullanır. fransız beyaz üst sınıf kişilerini genelde siyah gözlüklerle görürüz, ousmane sembene’nin genel film uylaşımlarından olan tekrar diyaloğu ve monoloğu bu filmde de görüyoruz diouana’yı iç sesiyle tanıyoruz ve sürekli ‘’neden buradayım’’ demektedir, sürekli bir iç sorgulama yapar lakin hanımına güvenmek umut etmek istediği için bekler. en son diouana hanımının yalancı olduğu kanısına varır. fransız kadın gün geçtikçe daha çok diouana’yı sömürmek ister, kıyafetine ayakkabısına yemeğine bile karışır. diouana ise evin içinde her zaman şık ve güneşe benzeyen papatya küpelerini takar. ousmane sembene’nin karakteri bazen öylesine baktığı boşluğu, duvarı, masayı çekmesi çok iyi ayrıca idealize bir karakter sunmamış diouana’nında bazı kötü hareketleri var. fransız ailenin riyakârlığını ve istismarını da görürüz. güya diouana’nın annesinden geldiği söylenen mektup aslında fransız aile tarafından hazırlanılan bir oyundur. bu oyunla diouana’ya egemenlik, tahakküm sağlama düşüncesi hoşgörülü bir kandırmayla yapılmaya çalışılır. zira afrikalı insanı masumiyet ve safiyane duygulara kanabildiği için bu yöntem denenir. diouana en son her şeye rağmen evden çıkmak ister, fransız adam diouana’ya çalıştığı günlerin parasını verirken diouana’na yıkılır, bu sahneden çıkarılacak anlam; diouana bunun için mi çalıştım der gibi bu muydu fransa’ya gelip köleleştirilmemin bedeli der ve ağlar. diouana parayı almaz ve maskesini ister sadece bu sefer asıl olarak diouana’nın sahibi olduğu maske aile tarafından zorla alınmak ister. bunu da genel olarak düşündüğümüzde aslında emperyalist ülkelerin afrika halkının sahip olduğu yeraltı zenginliklerini kendilerinin sayması gibidir. maskesinden başka serveti olmayan diouana maskesi yüzünden ettiği kavgadan sonra intihar eder. bu intihardan çıkarılacak anlam; sömürgeci ülkelerin sömürülen ülkeler üzerinde bıraktığı trajedi bireylerin intihar etmesine, kimliğini kaybetmesine sebep olmaktadır, fransız beyaz burjuvazi olan adam diouana’nın özel eşyalarını ailesine götürür ve ailesine diouana’nın çalıştığı gün parasını öder ama annesi kabul etmez. fransız beyaz adam dönüş yolunda ise onu küçük çocuğun taktığı maske takip eder. aslında buradaki takip, sömürülen afrika ülkelerinin ahı her zaman peşinizde olacaktır. yeni nesil yaptığınızı unutmayacaktır derler.