bağ-kur

• 14 eylül 1971 tarih ve 13956 sayılı resmi gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1479 sayılı kanunla; "esnaf ve sanatkarlar ve diğer bağımsız çalışanlar sosyal sigortalar kurumu" kısa adı ile "bağ-kur genel müdürlüğü" kurulmuş, 1.10.1972'de bakanlar kurulu'nun 12.6.1972 gün ve 7/4532 sayılı kararı ile bütün yurtta kademesiz olarak tüm hak ve yükümlülükleriyle uygulamaya geçmiştir.
  
  sosyal sigortalar kapsamı dışında kalan bir işverene bağlı olmadan, kendi adına ve hesabına çalışan, mesleğini sürdürebilmesi için kanunla kurulu bir meslek kuruluşuna girmesi zorunlu bulunan esnaf ve sanatkarlar, kollektif şirket, limited şirket ortakları, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, donatma şirketleri ortakları, anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortakları bağ-kur kapsamına girer.
  
  1479 sayılı bağ-kur kanunu'nda 2229, 2423, 2654, 3165, 3235, 3253, 3774 ve 3780 sayılı kanunlar'la yeni düzenlemeler yapılmıştır.
  
  20.10.1983 tarih ve 18197 sayılı resmi gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "tarımda kendi adına ve hesabına çalışanlar sosyal sigortalar kanunu"nu uygulama görevi de bağ-kur'a verilmiştir.
  
  bağ-kur tarafından 1984 yılında kademeli olarak başlanan, tarımda kendi adına ve hesabına çalışanların sosyal güvenliği, 1 temmuz 1993 tarihinden itibaren bütün türkiye'yi kapsayacak şekilde yaygınlaştırılmıştır. 1.1.1984 tarihinde yürürlüğe giren 2926 sayılı kanun 3350 ve 3493 sayılı kanunlarla iki defa tadil edilmiştir.
  
  bağ-kur ilgililere aşağıdaki sosyal güvenlik haklarını sağlar:
  
  malullük sigortasi: çalışma gücünün en az 2/3'sini kaybeden sigortalıya malüllük aylığı bağlanır.
  
  yaşlilik sigortasi: yaşlılık sigortasından sağlanan haklar şunlardır:
  
  belirli bir sigortalılık süresini doldurmuş sigortalıya yaşlılık aylığı bağlanması,
  
  sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılan, fakat hizmet süresi aylık bağlanmasına yeterli olmayanlara ödedikleri primlerin toptan ödeme şeklinde geri verilmesi,
  
  ölüm sigortasi: sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine şu haklar sağlanır:
  
  yaşlılık veya malullük sigortasından aylık almakta iken veya bu aylıklara hak kazandıktan sonra ölenlerin hak sahiplerine ölüm sigortasından aylık bağlanması,
  
  ölen sigortalının hak sahiplerinden hiç biri aylık bağlanmasına hak kazanamadıkları taktirde, sigortalının ödediği primlerin hak sahiplerine toptan ödeme şeklinde geri verilmesi,
  
  sigortalının, yaşlılık veya malullük aylığı almakta olanların ölümleri halinde cenazeyi kaldıran kişiye ödenen yardım.
  
  sağlik sigortasi: aktif sigortalılar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları; yaşlılık ve malullük aylığı almakta olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları ve ölüm aylığı almakta olanlar sağlık sigortasından faydalanırlar. sağlık sigortası yardımı, muayene, teşhis, tedavi ve sağlık müesseselerine yatırılma durumlarını kapsar.
  
  sosyal sigortalar kurumu, bağ-kur ve tc emekli sandığı gibi temel sosyal güvenlik kuruluşları dışında ülkemizde bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsaların kurduğu sosyal güvenlik kuruluşları da faaliyet göstermektedir.
  
  http://www.die.gov.tr/sozluk/10sgtt.htm