iran

• dış politika olarak baktığımızda ortadoğu'nun en başarılı devleti diyebiliriz. iç politikada ise en başarısızı: namibya'dan bile düşük bir kişi başına düşen milli gelir, çöken bir ekonomi ve baskıcı yozlaşmış bir molla rejimi.
  
  iran'ı iki cümlede özetleyecek olsam böyle özetlerdim. uluslararası gelişmeleri ve bölgede ortaya çıkan çeşitli ihtilafları "görürsün bak fena sikecekler / hayır bu sefer sikemeyecekler!" şeklinde değerlendirmeye bayılan kahvehane kaçkını ekşicilerin bu basit gerçeği kavrayabileceğini sanmıyorum.
  
  yani iran kesinlikle hafife alınacak bir devlet değil. ortadoğu'nun her yerinde vekil savaşı yürüttüler (suriye, afganistan, ırak, lübnan, yemen vs.) ve küresel bir gücün karşısında ciddi başarılar elde ettiler. ama abartmaya da gerek yok. eninde sonunda ekonomik ve askeri çapı belli olan bir mollakrasiden söz ediyoruz.
• fena rezillikler silsilesi yaşayan ülke. amerika generallerini öldürsün, git tehdit et. abd konsolosluğuna roket attır. roket koca konsolosluğu ıskalayıp yola düşsün. amerikan üslerine 22 balistik füze gönder, bir de 80 amerikan askeri öldürdük de zafer ilan et, tek bir askerin burnu bile kanamasın. sonra intikamımızı aldık deyip yaptığın cenaze töreninde 50 kişi izdihamda ölsün filan gerçekten komedi. bir de kısa film çekmişler trump'ı öldürüyorlar. beyaz saray'ın karşısında hücre evi filan tutmuşlar izlerken kahkaha attım. siyasal islamla yönetilen bir devletin ne kadar komik duruma düşebileceğinin net bir örneği.
  
  (bkz: vatandaşı olmasan aslında eğlenceli ülke)
  
  edit: yolcu uçağını düşürerek 176 kişinin ölümüne neden olduklarını sonunda kabul ettiler. her şey ortada olmasına rağmen önce reddettiler. kara kutuyu vermeyiz dediler, boing soruşturmaya karışamaz dediler gerçek bir devletin yapacağı hareketler değil bunlar. bugün de kabul etmişler. bu gerilimde üzüldüğüm tek insanlar bu uçaktakiler. pisi pisine gittiler. işin acı tarafı ise bu kadar insanın ailelerinin hesap soracağı bir yer olmaması. bir uçağın yolcu uçağı mı savaş uçağı mı olduğunu dahi anlayamayacak kadar geri bir ülke amerika'ya kafa tutuyor, ortadoğu'da söz sahibi olmaya çalışıyor. bir de nükleer silah üretmeye çalışıyor gerizekalılar. bu kadar salaklığa rağmen hala iran'ı savunan var ayrı komedi.
  
  hala sağda solda iki bin yıllık kadim pers imparatorluğu diyenler için:
  (bkz: #100226772)
• 10 sene içerisinde batısının türkiye ya da azerbaycan topraklarına dahil edileceği ülke.
• yazik olmus guzelim ulkeye dedigim ulke. yine baya mücadele vermişler ama nafile. şu an gidişat belli, anladiniz siz . ama kimsenin mücadele verdiği falan da yok. olmaz demeyin bakın olmuş. oraya olan marsı hindistandan yakın sanan, bayrağın şeklini bilmeyen, besmele türkçedir diyen bir topluma neler olur siz düşünün. bunlar sadece örnek. bir tarihi olayın tarihini ezberlemek falan bilgi değildir. ezberdir bahsettiğim şey bilinçle alakalı. hani ben belirteyim de kendini bu verdiğim örneklerden farklı sanan bir uyanık çıkar bir şeyler söyler onun icin önlemimi alıyorum.
• amerika'ya oynadığı kumarı kazandırmış olan ülke.
  
  krizi inanılmaz kötü yönettiler, bu da demek oluyor ki iran'ı yeni krizler bekliyor.
  
  abd'nin iran askerini öldürmesi hukuksuzdu. iran'a karşı ilk saldırı yapıldı. bütün dünyanın kabul ettiği şey iran'ın cevap verme hakkının olduğuydu fakat iran bu cevap hakkını rezilce kullandı ve hata üstüne hata yaptı.
  
  bunu uçak düşmesinden bağımsız yazıyorum, o konuda zaten sadece kendilerini değil türkiye dahil birçok ülkeyi zor durumda bırakacaklar. ambargolara tam olarak uyulacağını düşünüyorum artık. avrupalılar da şoktadır.
  
  iran bugüne kadar bu coğrafyada hep "gölge" şeklinde var oldu. hiçbir zaman resmiyette yoktu. bu "gölge güçleri" kuran komutan da iki lakap almıştı: gölge komutan ve hacı kasım. hacı kasım öyle şeyler yaptı ki amerika'yı bu coğrafyada kaybeden konuma ittiler. zaman zaman "abd'yi pişman ederiz, israil'i vururuz" sözleri ortaya çıktı ama resmiyette bunların hiçbirisini görmedik.
  
  zaten iran'ın kazandığı nokta hep işin resmiyet dışında olması oldu. abd işi resmiyete taşıdı, iran'ın en önemli adamını iran'ın elinde tuttuğu ırak'ta öldürdüler. iran bundan sonra saçmalamaya başladı, görüyorum ki bu devam da edecek.
  
  kasım süleymani çok büyük bir askerdi, gelecekte ne olur bilmiyorum fakat ölümünden sonra gördüğüm şey iran'ın kendisinin ölümü sonrası resmen başsız kaldığı. kasım süleymani olsaydı bu kadar saçmalamayacaklarına eminim.
  
  ilk hata misillemenin hemen gelmesi oldu. misilleme dedikleri şeyin koalisyon üssünün vurulması olarak açıklanması rezil bir durumdu. bunu resmi olarak yaptılar, iran topraklarından yaptılar. başarısız oldular.
  
  bunun birçok sebebi var. başta kürecik'ten 7/24 izleniyor olmaları. buna tamam, bir şey demiyorum fakat her an saldırı bekleyen amerikalı askerlerin ırak'ta sığınakta olacağını bilmemek nasıl bir aptallıktır?
  
  hadi askerinizin ölümü sonrası para için ırak'a gitmiş birkaç amerikalıyı seçtiniz misilleme hedefi olarak, bu rezilliğin üstüne bunları bile öldüremediniz. yeni rezillik "80 amerikan askeri öldürdük" yalanıydı.
  
  yapılması gereken şey kasım süleymani öldürüldükten sonra abd de bu saldırıyı üstlendikten sonra hiçbir şekilde "intikam" konuşması yapmamaktı. devlet yönetiminden hiç kimse konuşmamalıydı bu konuda, tek odaklandıkları konu kasım süleymani'nin gömülmesi olmalıydı. mesela adamı günlerce orası senin burası benim gezdirmemelilerdi. cenaze törenini düzgünce düzenleyebilmeleri gerekiyordu, iran vatandaşları ölmemeliydi. bunların hiçbirisi olmadı.
  
  "intikam, vuracağız, kıracağız" diyerek beklentiyi yükselttiler ve işi resmiyete soktular. kasım süleymani'nin ölüsünü gezdirme derdine düştüler.
  
  böyle diyorsanız bir askeri üs, yüzlerce amerikan askeri sizin intikamınız için yetmeyecektir. zaten böyle bir şeyden sonra amerikan askeri öldürmek zorundasınız çünkü ırak üzerinde amerikalılar size savaş ilan etti ve savaş boyunca amerikan askeri öldüreceksiniz, bu sizin rutininiz olmalı ama intikam diyorsanız amerika birleşik devletleri'nin önemli bir ismi hedefiniz olmalı. intikam için bunu gösterebilmelisiniz. madem resmiyete döktünüz, sonuçlarına da katlanabilmelisiniz.
  
  yani burada "erken bir intikam lazım, hemen karşılık vermeliyiz" durumu olmamalıydı. amerika'nın istediği şey zaten buydu. devletler insanlar gibi değildir, devletler insanlar gibi seri hareket etmek zorunda değildir. 10 yıl sonra öldürürsünüz ama eşitini öldürmelisiniz. kimse size "10 yıl sonra öldürmüşler, yanlış" demeyecektir. evet belki 9. yılda "iran'ın da en yüksek rütbeli askerini öldürdüler, iran sessiz kaldı" denilebilir hakkınızda ama siz 10. yılda karşılık verdiğiniz an 11. yılda söylenecek şey "iran intikamını 10 yıl sonra da olsa alıyor, iran'a bir şey yaparken iki kez düşünülmeli" olacaktı. zamanın ileri aktığını unutmamak gerek. 10. yıla kadar eleştirilip 10 yıldan sonra yüzyıllar boyunca bu şekilde hafızalara kazınabilirdiniz. "aman medya ne der, aman internette ne yazarlar" diye devlet yönetilmez.
  
  bu süreç içerisinde ardıl olan ismail kani sık sık ırak'taki milisler ile iletişimde olup ırak'taki milisleri amerikan askerlerine karşı desteklemeliydi. her yerde, her şekilde amerikan askeri öldürmeye çalışmalıydı iran ama bunu kendi topraklarından yapmamalıydı. ırak toprakları içinde, resmi olmayan örgütlerine yaptırmalıydı. amerika eğer bu saldırılar üstüne iran'ı vurursa elinde hiçbir belge olmaksızın, haksız şekilde direkt olarak iran'a ikinci kez saldırmış olacaktı. bütün dünya olayın özünde ırak'ta iran destekli güçler olduğunu bilse bile bunun kanıtlanması mümkün değil. yani iran uluslararası arenada 2. kez haklı durumuna gelecekti, amerikalılara karşı ciddi bir tepki oluşacaktı. ödül alırken dahi "iran ile neden savaşıyoruz?" diye konuşan amerikan ünlüler var, hepsi aptal ve cahil. kendi ülkesinden dahi aleyhtarlık görecekti amerika. öyle resmi bir ülkeyi vurmak kolay değil. bundan sonra iran, amerikalılara karşı ırak'ta saldırıları sürdürebilirse amerika'dan alacağı karşılık ırak çerçevesinde olacaktı. amerika birleşik devletleri hava kuvvetlerinin 96 saat aralıksız bir operasyonunda iran'ın birçok şeyi yok olabilir fakat bunun aralıksız 96 saat sürmesi mümkün değil. bunun göze alınması da mümkün değil. her şeyini kaybeden iran'ın ne yapılacağı "o zamanlarda" kestirilemezdi. iran 2019'un sonuna kadar ne yapacağı belli olmayan güçtü. abd'nin yapacağı saldırı ağır, yıkıcı olurdu ama son verici olamazdı.
  
  şimdi düşünelim: iran, ırak'taki resmi olmayan güçlerini destekliyor ve amerika'ya karşı savaştırıyor. amerika'ysa bu güçleri yok etmek için ırak'ta savaşmaya başlıyor. iran, amerikan askerlerini direkt hedef alırken amerika sadece iran'ın milislerini hedef alabiliyor. savaşan vs savaştıran. kasım süleymani o kadar zekiydi ki kendisinden sonra amerika'yı "savaşan" konumuna sokacak bir miras bıraktı iran'a. bonus: iran'ın intikam şansı bunlara rağmen hâlâ saklı çünkü resmi bir şey yok. hatta bu durumda amerikan askerleri bir bir ölürken herkes bunu "intikam" olarak değerlendirirken iran'ın resmi makamları işte bu süreçte sessizliği bozacak "biz henüz intikam için bir şeye başlamadık" diyecekti. kasım süleymani'yi ırak üstünde öldürmek ırak üstünde iran'a savaş ilan etmektir. bu savaşı kabul edip karşı hamleler yapmakla süleymani'nin intikamı farklıdır. bunu yapabilmeliydi iran. psikolojik savaş boyutunu hayal edelim hep birlikte bunu yapabilmiş olsalar. amerikan askerlerinin ölüleri iran'ın abd'ye "ırak'ta başlattığınız savaşı kabul ediyoruz" cevabı olacakken süleymani için "henüz daha canınız yakmadık" diyerek savaşı tamamen elde tutacaklardı. bu yıl amerika'da seçimler var. iran çok fazla şey kazanabilirdi. çok fazla taviz alabilirdi, çok farklı yollara çekebilirdi bu saldırıyı.
  
  iran bunu defalarca kez yaptı. amerika'yı defalarca kez bu şekilde sıkıştırdı ama hiçbirisinde resmiyet yoktu. zaten kazanmasını sağlayan şey de buydu. bu oyunu kasım süleymani harika oynuyordu. görüyorum ki iran, kasım süleymani sonrası bunu devam ettiremiyor. orta doğu'da birinci adamların ederi sadece halkının gözünde, ötesi yok. orta doğu'da her şeyi belirleyen kişiler askerlerdir. kasım süleymani bunu tekrar kanıtlıyor, ülkemize dönünce 2015 yaş'ı çok büyük bir örnek olabilir.
  
  iran eğer resmi olmayan savaşı devam ettirseydi kesinlikle kazanacaktı ama savaşı amerika birleşik devletleri'ne karşı resmiyete dökemezsiniz. dökerseniz işte böyle şeylerle karşılaşırsınız.
  
  iran hiçbir şey yapamadı, eline yüzüne bulaştırdı. her şeyi yöneten, iran'ın bu kadar dayanmasını sağlayan sadece bir kişi miydi?
  
  intikam alınamadı, "intikam" olarak sunulan şey eşit değildi ve amerikalı kanının aktığı bile meçhul. ırak'ta amerikalılar hedef alınmıyor. amerikan askerleri istediği zaman kendi ülkesinin yolunu keser gibi bağdat yollarını kesiyor buna karşılık hiçbir karşılık görmüyor.
  
  iran için kötü olan şey uçak değil, kasım süleymani'yi kaybetmek değil. yarattığı vekil güçlerin kendisini sorgulamaya başlaması. ardıl olan kani'nin sessizliği. iran bu coğrafyada milisleri ve devrim muhafızları ile var oldu, ikisini de kaybediyor. mukteda es-sadr iran destekli grupların ırak'ta silah bırakması gerektiğini söyledi. kim bu adam biliyor musunuz? 2003'te "mehdi ordusu" diye bir örgüt kurup, kasım süleymani'den aldığı destekle amerikalılara karşı şiileri savaştıran kişi. peki ne demiş görüyor musunuz?
  
  iran, kasım süleymani'yi kaybederek çok şey kaybetmiş olabilir. uçak kazası tam bir rezillik, başına daha kötü şeyler gelecek olabilir yine birçok şey kaybedecektir ama vekil güçlerini bir kaybederse her şeyi kaybetmiştir.
  
  ırak'taki savaş bu şekilde giderse 2020'nin yazına kalmadan bitecek. iran ırak'taki savaşa hazırlandı da biz mi göremiyoruz hamlelerini yoksa çok ciddiye alıp hazırlanmadı mı bilemiyorum ama gözüken şey 2020 yazına gelmeden yenilecekleri. daha önce ırak'ta savaş olacağını, bu savaşı amerika'nın kazanması durumunda savaşın iran'a taşınmasının yeni hedef olduğunu söylemiştim.
  
  iran bunların farkında değilse yok olmaya mahkumdur yok farkındaysa ilk harekete geçeceği yer ırak olmalıdır. önümüzdeki on günde ciddi bir şey yaşanmalı iran lehine. her geçen gün ırak'taki proxy güçler daha çok sızlanacaktır. bir tane üs vurdular ardı ardına hizbullah, husiler herkes destek mesajları yayımladı. hizbullah dedi ki "iran'ın arkasındayız, iran vurulursa israil'i vuracağız" yine husiler suudları tehdit etti. kriz süresince suudi arabistan'ın ve birleşik arap emirlikleri'nin gıkı çıkmadı. bae konuştu gerçi "gerilimi düşürelim" diye.
  
  iran birçok şeye sahipti, birçok şeye hâlâ sahip. sadece hareket alanı daha dar. günden güne daha da daralacak bu alan bir şey yapmazsalar.
• dinci yönetimin bir ülkeyi nasıl madara ettiğinin en berbat örneklerinden.
  şeriat düzenine özenenlere kapak olsun.
• amerika nin yaptigi istihbarat zaferidir. adamlar oyle bir adami oldurler ki koca iran sacmalamaya basladi.
• whatsap üzerinden birbirlerine video gönderip, çok başka zamanlara ait fotoğraflar paylaşıp "abd'ye oh olsun işte iran'ın gücü" diyen bir grubun içindeyim.
  nasıl mutlular birileri öldü, parçalandı diye (!) hayretle izliyorum.
  oysaki bunlar daha bir hafta önce "bir kişi" öldü diye yas tutuyorlardı.
  sessizce izliyorum çünkü desemki bunlar sadece oyun, oyuna gelmeyin.
  linç edileceğim.
  
  millet savaş çıksın istiyor inanılır gibi değil.
  
  desemki iran uçak düşürdüğünü kabul etti, inanmayacaklar.
  bomba boş yere atıldı kimse ölmedi desem, inanmayacaklar.
  
  çok çabuk kanıyoruz. çok çabuk galeyana geliyoruz.
  şimdi grupta bir sessizlik hakim :)
• suud'la birlikte ortadoğu'nun kötü huylu tümörüdür. hiçbir şey yapmadan yapıyormuş görünmek, fitne ve fesat çıkarmak ve cehaletin her türlüsü bunlarda. bu ikisi ıslah olmazsa islam dünyası daha çok çile çeker.
• iran eşittir yılan. dünya tarihine edebiyat dışında katkısı olmamış bir millet. çevresine karşı her daim hain ve sinsi planları olmuştur. israil ile sahte atışmalarına bakılınca dosta zarar düşmana fayda sağladığı ortada. kısaca dost dediği asıl düşmanı; düşman dediği de asıl dostudur. (mesele ne mezhepçiliktir ne de faşistlik. gerçekler ortadadır)