matematik terimleri

• (bkz: sayı) (bkz: rakam)
  (bkz: toplama)
  (bkz: çıkarma)
  (bkz: çarpma)
  (bkz: bölme)
• kısmi türevli diferansiyel denklem.
• harf inkılabı öncesi ve sonrası bazı matematik terimlerinin adları.
• matematik terimleri ve tanımlamaları edebiyatçılara bırakılmalı diyorum; ve zaten öyle yapıldığı söylenirse şaşırıp oha derim. matematik terimleri edebiyatçılara açıklatılsın. ki dil gelişsin, zor anlatımlarla, bin türlü kavram ve formülleri anlaşılır hale getirmekle evcilleşip, olanakları artıp akıcılaşsın. matematikle ilgili edebiyat/sözlü dil olanakları şu anda daha taş devrinde. (bkz: çember/@ibisile)
  
  (bkz: matematik terimleri sözlüğü)
• bkz: sonsuzluk
• ebob ekok
• türkçe terimlerin anlamı zaten aşikar olduğu için size yabancı dillerden gelmiş en çok kullanılan matematik terimlerinin anlamlarını veriyorum.
  
  öncelikle matematik kelimesi -> eski yunanca máthema "ders, genel anlamda öğrenilen şey, bilgi" kelimesinden gelir.
  
  1) eşittir işareti (‘’=”) 1557’de galli matematikçi robert recorde tarafından icat edildi. adam denklemlerinde şu ‘eşittir’ şuna demekten o kadar bıkmış ki bunu icat etmiş. bu işareti seçmesindeki sebepse ‘’başka hiçbir şeyin bu kadar eşit olamayacağı’’ demiş.
  
  2) “algoritma” kelimesi al-harezmi’nin adından gelir. benzetemediniz mi? al-khoritsmi gibi düşünün. bu batılılar bir doğulu ismini de doğru okusun yav! koskoca ibn-i sina’ya bile avicenna diyorlar.
  
  3) cebir kelimesi de harezmi’nin kitabından gelir. anlamı ‘eksiltme/indirme’dir.
  
  4) ‘’x’’ bilinmeyen kelimesi ispanyolca’dan gelmiştir, onlara da araplardan geçmiştir. araplar bilinmeyene ‘şey’ demişlerdir. ispanyollarda da ‘ş’ harfi olmadığından ‘x’ ile bunu karşılamışlar. zamanla da xei’yi kısaltıp x diye kullanmışlar. (en yaygın görüş budur)
  
  5) aritmetik kelimesi yunanca arithmos -> sayı kelimesinden gelir.
  
  6) logaritma kelimesi yunanca arithmos -> sayı ve log -> düşünce/söz kelimelerinden gelir.
  
  7) geometri kelimesi yunanca geo-> yeryüzü ve metri -> ölçü kelimelerinden gelir.
  
  8) sinüs-> kıvrım, tanjant-> dokunan/teğet
  ‘’ko’’ versiyonları karşı anlamındadır.
  
  9) kartezyen -> "descartes'ın geliştirdiği koordinat sistemine ilişkin" sözcüğünden alıntıdır.
  
  10) parabol kelimesi yunanca -> "yana veya öteye atmak"
  
  11) permütasyon-> latince permutari "sırayla değişmek" fiilinden gelir.
  
  12) integral -> latince integralis "bütünsel" sözcüğünden alıntıdır.
  
  13) rasyonel -> bu sözcük latince ratio "oran, gerekçe, yargı, akıl" sözcüğünden gelir.
  
  14) hipotenüs-> bu sözcük yunanca "altına germek" kelimesinden gelir.
• evren olarak ortak değildir. her türün kendine özgü matematik terimleri ve işaretler vardır.