scale up

• dikey olarak ölçeklenebilen
• it dünyasında vertical scaling olarak da adlandırılır.
  
  mevcut bir sisteme (örneğin bir web server vb.) yeni kaynak (cpu, ram vb.) eklenerek sistemin performansının arttırılması anlamına gelir. ya da güçsüz bir server yerine daha güçlü (dolayısıyla daha pahalı) bir server alınması da scale up kapsamına girmektedir.
  
  genellikle scale out (horizontal scaling) mimarisi ile karşılaştırılır.
  
  scale up'ın avantaj (+) ve dezavantajları (-);
  
  + daha az enerji harcanması (çünkü sisteme yeni serverlar eklenmiyor)
  + soğutma maliyetlerinin daha az olması
  + teknik olarak gerçekleştirilmesinin daha kolay olması
  + daha az lisans maliyeti
  
  - maliyetinin daha fazla olması
  - donanım arızası nedeniyle kesinti yaşanma ihtimalinin daha fazla olması
  - vendor bağımlılığı ve ileride sistemin upgrade'inin daha zor olması
• start-up'ın para yapmaya başlayan oturmuş modeli. start-up bilinen bir genel kanıya dayanarak 3 yıllık girişimleri tanımlar. burada girişimler daha bebektir kar etmeye başlamamıştır etse de çok büyük değildir, kurumsal yapıları yoktur. scale-up ise artık kar eden büyümeye geçen kurumsal yapıyı oluşturmaya başlayan girişimlerdir.
• danışmanların bol bol kullandığı jargon. oysaki startup dediğin şeyi kobi'den girişimden ayıran şey zaten tekrarlanabilir ve ölçeklenebilir (scalable ve repeatable) olmasıdır. zaten bir startup scale etmiyorsa, statup değil kobidir, danışmanlık firmasıdır, proje bazlı yazılım firmasıdır.
• önümdeki örnekte scale-up büyüyor, scale-out çoğalıyor.
• bulut bilişimde de önem taşır, scale-up ve scale-out konusu. "büyüme vs çoğalma" örneği burada da geçerlidir.
  
  scale-up, servislerin çalışmakta olduğu sanal donanımın özelliklerini arttırmaktır. mesela makineye 8 yerine 16gig hafıza verirsin.
  
  scale-out, yükselen ihtiyaca cevap vermek için paralel yeni instance'lar, container'lar yaratmak demektir. yani tek bir kaynağı büyütmek yerine, eldeki kaynakların yanına yenilerini ekleyerek çoğaltmak anlamına gelir.
• brexit'in akabinde ankara anlaşmasının sona ermesinden sonra türkiye’den birçok kişi calisma ve is kurma amacıyla ingiltere'ye nasıl gidebilirim diye eminim kara kara düşünüyordu. 2020'nin sonlarında ankara anlaşması kapsamında vize başvurusunda bulunanların birçoğuna da vize çıkmamıştı. tabi ingiltere'de calisan açığı (yüksek kalifiye ve düşük kalifiye işler için) hala baki. bu açığı kapatmak için ingiltere 2022 baharında uygulamaya geçecek olan ve kuresel olarak yüksek kalifiyede çalışanları ülkeye çekmek için "scale up" adıyla yeni bir vize türü açıkladı. türkiye’den ingiltere'ye gelmek isteyenler için (diğer ifadeyi kullanmak istemiyorum) yeni bir vize türü yani.
  
  genel olarak vize başvurusu, dil yeterlilik şartını geçen ve uygun bir işletmeden en az 33.000 £ maaşla yüksek vasıflı bir iş teklifine sahip olan başvuru sahiplerine açık olacak. ingiltere'de bu vize kapsaminda başvuru alacak 33 bin civarında işletme var. bu şirketlerin bilgilerine ulaşabilmis değilim ama ulaştığımda entryi de editlerim.
  (bkz: #130549227)
• geçenlerde iş yerinde bir arkadaş ingiltere'nin yeni bir vize uygulaması başlatacağını söylemişti ama detaylara hakim değildi. bugün debe'ye giren entryle söz konusu vizenin detaylarına ulaştım. yavaş yavaş inceliyordum ki 3 yıllık vize başvurusuda, çok fazla ihtiyaç duyulan meslekler için 2.281 sterlin ödenmesi gerektiğini gördüm. bugünkü kurla tek kişi için vize başvuru ücreti şöyle;
  
  2.281 x 16,76 = 38.229,56 türk lirası. eşinle, varsa çocuğunla falan gideceksen başvuru ücreti iyice uçuyor.
  
  evet, böylece bir hayalin daha sonuna geldik.
  
  ülkenin getirildiği nokta sağ olsun, evrensel hiçbir şeyden faydalanamıyoruz artık. faydalanmayı geçtim faydalanmak için teşebbüste bile bulunamıyoruz. bu yola baş koyacak arkadaşlara başarılar diliyorum.
  
  kaynak: factconsultancy.com siteyle bir bağım yok. google'da arama yaparken karşıma bu çıktı bilgileri buradan aldım. sonra reklam meklam demeyin.
• yeni ankara antlaşması türevi, fırsatını bulan bu sefer bu yolla gidecek.
  
  edit: scale up, ingiltere devleti tarafından uygun bulunan 60 bine yakın firmadan iş teklifi alacak kişilerin vize süreçlerini kolaylaştırıyor. belirli sektörlerdeki belirli mesleklerde tecrübeniz olması gerekiyor.
• bu vize ile ilgili danışmanlık hizmeti veren kurumları bilen/duyan yazarlar yeşillendirebilirse çok sevinirim.
  tanım: daha kaliteli bi hayatın hayalini kurduran vize türü.