• bütün dünyada, genel olarak (brezilya gibi istisnaları vardır) kabul gören önerme. hatta avrupa'da sosyalistlerin rakipleri olan liberal ve muhafazakar partiler iktidara geldiğinde piyasa dostu hükumet olarak adlandırılır.
  • türk toplumunun ekonomiden anlamaması sonucunda sosyalizmi anlayamamasına bağlı olarak, anlayamadığı insanlar olan sosyalistlerin ekonomiden anlamadığı sanısına kapılma durumu.

    sosyalistlerin ekonomiden anlayıp anlamadığını anlamak için önce ekonomiyi ve sosyalizmi anlamak gerekmektedir.
  • bunun isbatını mises sosyalizm isimli kitabında yapmıştır. aksini iddia edeceklerin tezlerini dinlemeye hazırım.
  • genel geçerliğini bilmem ama türkiye'de geçerli bir önerme değildir. zira bizde ekonomiden anlamayana kız bile vermezler.

    (bkz: herkesin ekonomiden anlaması)
    (bkz: parayı altına yatırmak)
    (bkz: ekonomide amerikan oyunları)
  • bu onermenin dogrulugu kabul edilirse dunya ustunde ekonomiden kimsenin anlamadigi anlasilicaktir. nasil mi?
    herhangi bir makro ekonomi kitabini acip okudugunuzda serbest piyasa ol la la tadinda anlatiliyor. ozellikle amerika menseili kitaplarda, bunun serbest piyasanin ideolojisinin tamamiyle isleyen tek gercek oldugu gosteriliyor. mesela benim kitabimda yazan `oo mirim borc yigidin kamcisidir; avrupa'nin borclari onemli degil` diyordu. italya ispanya ve nicelerini bak ne guzel sorunsuz isliyorlar diye anlatiyordu. bu trenin toslayip patlayip patlamadigini bilmek icin gerizekalilik siniri olan 80-90 iq yeterli. ne mi oldu? yillar boyunca olusturulan mitler birbir yikilmaya basladi. ama mesela isvec'e bakin. isvec genelde her sene butce fazlasi veren bir ulke.(bu bilgi de o kitaptan) iskandinav ulkelerini en sosyalist demokrasiler olarak degerlendirirsek, gercekten kofteden anladiklari belli oluyor. adamlar cakmislar kofteyi. o yuzden gecersiz olan onermedir. ya ekonomiden kimse anlamiyor su dunya ustunde ya da birisi bize yalan soyluyor.
  • yanlışlığını iki adet örnek olayla açıklayabiliriz:

    birincisi che guevara ve fidel castro arasında geçen bir konuşmadır:

    küba’da devrim yapılmış, silahla yürütülen mücadelenin ekonomik atak safhasına geçme gereği doğmuştur. devlet bakanlıklarına ve ekonomik gidişata ilişkin toplantıda fidel kürsüden:
    "ekonomiyi düzeltmeliyiz, kaynakları etkin kullanmalıyız"
    yönünde söylev verirken
    "aranızda iyi bir ekonomist var mıdır?" der.
    koca salonda bir tek che'nin eli havadadır. fidel bunun üzerinde che'ye
    "senin ekonomiden anladığını bilmiyordum"
    der. che tarihi yanıtını verir
    "ben senin: aranızda iyi bir komünist var mı? dediğini sanmıştım..."

    not: burada püf nokta ispanyolca'da "economista" ile "comunista" arasındaki okunuş benzerliğidir.

    kaynak

    che ekonomi bakanı olduktan sonra;

    küba'yı ziyaret eden bir ekonomi bakanı, mevkidaşı che’ye “hazineden sorumlu olduğunuza göre iyi bir ekonomist olmalısınız” deyince şu karşılığı alır: “hayır, iyi bir komünistim…”

    sonuç: sosyalistlerin sosyalist ekonomiden çok iyi anladığını söyleyebiliriz. komünist olmak sorunları çözmenin %99'udur.

    edit: imla ve anlatım
  • sosyalistlerin ekonomiden anlamadığına dair sovyet bloku doğu batı almanya kuzey güney kore gibi örnekler verilmiş. bu sistemin çalışmadığı gün gibi ortada gözükmektedir. yalnız başka bir konu da var ki o da şu text booklarda anlatılan diğer ekonomi de çok çalışmıyor o da gün gibi ortada.. bugün ünü dünyayı aşmış bir akademisyen* izlanda da çıkan krizden yalnızca bir kaç ay önce financial stability in iceland gibi bir rapor yazabiliyor. aynı adam sonra cv sinde kelimeyi instability şeklinde değiştirecek kadar da yavşak. sonra da niye böyle yazmışsınız diye sorulunca da harf hatası olmuş diyebiliyor. merak edenler inside job isimli belgeseli izleyebilirler.

    avrupanın her yerinde kriz var bu euro hala neden yükseliyor? bizde kriz çıkınca böyle mi oluyordu oysaki değil mi. lütfen itiraf edelim ki modern iktisatta iktisatı çok iyi açıklamamış. şimdiye kadar textbooklarda öğrendiğimiz macro toollar bugün bizi global krizden kurtarmaya yetmez. bilmediğimiz, ekonomistlerin de bilmediği pek çok şey var. iğneyi o yüzden önce kendimize batırmak zorunluluğumuz var. zamanında keynes çok sevildi şimdi ise yerden yere vuruluyor. çünkü bilimsel paradigmalar değişti. şimdi de paradigmalar için değişim zamanı...
  • kapitalistlerin yönettiği ekonomilerin birer ikişer bok olup gitmediğini düşünenlerin varlığını bize göstermiş olan güzel tespit.

    (bkz: beyin bedava)
hesabın var mı? giriş yap