• kısaca tess. 2017'de uzaya fırlatılacak gezegen avcısı bir uydu. 500 bin parlak yıldızı inceleyip olası gezegenlerin gölgelerini arayacak. james webb uzay teleskobu'nu da hesaba katarsak önümüzdeki yıllar büyük keşiflere gebe.
  • nasa’nın kennedy uzay merkezi'ndeki cape canaveral hava kuvvetleri istasyonu'ndan bu gece, 16 nisan 2018, tsi 23:32'de, fırlatılması planlan uydu.

    insanların aksine bilimsel projelerin ne yaptığını anlayabilmek için isimlerine dikkatle bakmak faydalı olur genellikle. (insanlarda işe yaramıyor, ne sevinç'ler gördük mutsuz, ne onur'lar gördük onursuz, ne ümit'ler gördük ümitsiz).
    transiting: iki gökcisminden biri diğerinin önünden geçti mi, buna transit diyoruz. cisimlerin birbirine göre boyutlarına bağlı olarak bu geçiş örtme, örtülme veya tutulma olarak da anladırılabiliyor.
    exoplanet: bu terim artık malumunuz; güneş sistemi dışındaki gezegenlere verilen genel ad, ötegezegen.
    survey: seçilmiş bir alandaki cisimlerin herhangi özel bir inceleme, bir ayrım gözetilmeksizin topluca gözlenmesi
    satellite: uydu; dünya dışında bir yörüngede dolanan cisim/aygıt.

    böylelikle sırf adına bakarak bile tess'in, etrafında dolandığı yıldızın önünden geçerek bize ulaşan yıldız ışığı miktarında bir azalmaya neden olan öte gezegenleri bulmak üzere gökyüzünü tarayacak, dünya dışına gönderilmiş bir aygıt olduğunu biliyoruz.

    adından anladığımızdan öte bir kaç ilginç bilgi için ise şöyle buyrun;

    - tess, 2 yıldan biraz fazla bir süre içinde gökyüzünün neredeyse %85ini tarayacak. ilk yıl güney gökyüzünü, ikinci yıl da kuzey gökyüzünü hedefeleyecek ve toplamda 200.000'den fazla parlak cüce yıldız gözleyecek.

    - tess gözlemleri sayesinde kepler uzay teleskobu'nun bulduğundan 10 kat daha yakın (yani bizden 30-300 ışıkyılı uzaklıkta) gezegenler bulunacağı tahmin ediliyor. kepler'in buldukları 300-3000 ışıkyılı uzaklıktalardı.

    - tess bulduğu gezegenlerin atmosferlerinin detaylı incelemesi yapamayacak ama bu ve benzeri işler için tess'i james webb teleskobu izleyecek yakın gelecekte. tabii ki yerdeki teleskoplar da gezegenler bulundukça detaylı analizler için onlara yönelecek.

    tess'in fırlatılışını fırsat bilip çocukların dikkatini bu konuya çekmek isteyen ebeveyn ve öğretmenler, bu adresteki 'hayalinizdeki ötegezegen' etkinliğine katılabilir, ya da bu adresten tess'in kağıt modelinin pdf'ini indirip çıktısını alıp evde kendisine bir tess yapabilir, hatta bu adresten de 3d çıktısı için gerekli dosyaları indirebilir.

    bu gece tsi 23:32'de fırlatılması planlanan uydunun fırlatılışını canlı izlemek için nasa tv'ye gitmenizi öneririm.

    tess hakkında hem daha genel hem de daha detaylı bilgi için tess'in kendi web sitesini ziyaret edebilir, ayrıca twitter ve facebook hesaplarını da takip edebilirsiniz.
  • james webb uzay teleskobu'nun devreye girmesiyle, tess'in yakaladığı exoplanet'ler jwst tarafından incelenerek detaylı veri analizi yapılacak.

    2018 ve sonrasında uzayı keşfimiz boyut değiştirecek, heyecanla bekliyoruz.
  • fırlatılışının birkaç yönlendirme, navigasyon ve kontrol analizi daha yapılmak üzere 18 nisan çarşamba'ya ertelendiğinin açıklandığı uydu
  • https://twitter.com/…tatus/1023815579700842496?s=21
  • görevi 2022'ye kadar uzatılan uydu. çok başarılı olan bu proje şu ana kadar beklenen çıktıların ötesinde veri sağladığı söyleniyor.
    bunun en büyük sebebinin, ki sanırım en etkileyici olanı, 2018 gibi yeni bir tarihte gönderilmiş ve high orbit'te olan yani fiziki olarak müdahale edilemeyen uydunun, yazılım güncellemeleri ile çok çok daha verimli hale getirilmiş olması.
    yazılımcı olsam epey keyiflenirdim herhalde.
  • kullandığı yöntem sayesinde ufuk açan bir araçtır bu. domingo yayınları'ndan çıkan uzaylılar kitabı vesilesiyle öğrenmiş oldum ben de. bazı bilgiler paylaşayım.

    öncelikle tess ne demek? tess, yani transiting exoplanet survey satellite: geçiş yapan ötegezegen araştırma uydusu. ötegezegen ne demek? güneş sistemi dışındaki gezegenler. teleskop, adından anlaşılabileceği üzere kendi yıldızlarının önünden geçen gezegenlerin, o geçiş anında tespit edilme ihtimali olan biyoimza gazlarını gözleyecek esas olarak.

    neden bunun için yıldızlarının önünden geçmelerini bekliyoruz? gezegenin atmosferi, yani üretilen gazlar, yıldız ışığının bazı dalga boylarını diğerlerinden daha çok emiyor. bu da, bu dalga boylarını özene bezene, teker teker incelersek hangi gazlar olduğunu çözebiliriz demek.

    tess, dört adet yüksek ölçekli kamerası sayesinde gökyüzünden 24 ile 90 derecelik bir şeridi gözleyebiliyor. tess ekibi bu görevde gökbilimcilerin inceleyebilmesi için yaklaşık 50 kayalık gezegenden oluşan bir liste hazırladı ve teleskop, esas olarak bunları inceleyecek. ancak bu gezegenlerin sadece küçük bir kısmı kendi yıldızlarının yaşanabilir bölgesinde (goldilocks) ve yaşam için ideal sıcaklığa sahip (aynı güneş sistemi'ndeki dünya gibi). işte tess, james webb uzay teleskobu'nun da yardımıyla bu az sayıdaki kıymetli gezegendeki gaz çıkışlarını gözlemliyor. bu yöntemle elle tutulur bir veri elde etmek maalesef oldukça şansa dayalı. çünkü gözlemlenen aday gezegenler gerçekten yaşam içerse bile atmosferlerinde birikecek ve ölçülebilecek kadar gaz üretmiyor olabilirler. bu arada yaşam deyince aklınıza koca kafalı yeşil uzaylılar gelmesin, mikrobik organizmalar bile sayıca çok olduğu zaman tespit edilebilir miktarda gaz üretebiliyorlar. mars'a gönderdiğimiz bazı uzay araçları mars'taki metan gazı değişimini sorguluyor örneğin.

    `kaynak:` aliens: the world's leading scientists on the search for extraterrestrial life / 2017
  • an itibariyle fırlatılmış uydudur. hayırlı uğurlu olsun umarım ileriki dönemlerde bilimde bir sıçrama yaratır
  • nasa'nın yeni oyuncağı. önümüzdeki ay uzaya fırlatılacak. kepler'in artık ömrünü doldurmasıyla birlikte james webb'e kadar en önemli teleskop olacak. fırlatıldıktan sonra dünya yörüngesine yerleşmek için hem kendi yakıtını hem de ayın çekim gücünü kullanacak; 60 günlük bir testten sonra 2 yıllık görevine başlayacak. kepler teleskobunun taradığı alanın 400 katı büyüklüğünde bir alanı tarayacak; 1500'den daha fazla gezegen (dünya büyüklüğünde ya da daha büyük) bulması bekleniyor. tabi ki burada asıl amaç yaşamı destekleyen gezegenlerin bulunması. bu gezegenlerin atmosfer yapıları incelenerek yaşamı destekleyip desteklemediğine dair bulgulara ulaşılacak. yaşam olduğu tahmin edilen gezegenler daha sonra göreve girecek james webb uzay teleskobu tarafından derinlemesine incelenecek.

    https://www.cnn.com/…planet-mission-nasa/index.html
  • fırlatılışında ufak bir erteleme söz konusu.

    http://www.bbc.co.uk/…/science-environment-43790564
hesabın var mı? giriş yap