yeşilçam'da kayınçoların arızalı tipler olması

• kelime sınırlaması nedeniyle tam olarak ifade edemediğim tespit.
  aslında şunu yazmak istemiştim:
  yeşilçam'da kayınçoların yavşak ve arızalı tipler olması.
  çok sayıda filmde bu yavşak, çıkarcı, fırsatçı veya azıcık akıldan yoksun, uçarı vs kayınço tiplerini görmek olası.
  örneklere geçmeden önce kayınço, kayınbirader, ini kelimelerin anlamlarını bir gözden geçirelim.
  kayınbirader:kadın veya kocaya göre birbirlerinin erkek kardeşi
  kayınço: erkek açısından eşinin erkek kardeşine yönelik sevgi yollu söylenen söz
  ini: kadın açısından eşinin erkek kardeşi.(pek kullanılmaz)
  diğer yandan şunu da belirteyim: örnek filmlerin bazılarında resmi nikahtan kaynaklanan kayınçoluk dışında, "aşık olunan, evlenilmek istenen, sevgili ilişkisi içinde olunan" kadının eşi de kayınço olarak kabul edilmiştir.ki kültürümüzde, sevilen ama henüz evlenilmemiş kızın erkek kardeşinden de kayınço olarak bahsedilmesi herkesin şahit olduğu bir durumdur.
  tespitin ana konusu kayınçolar olsa da, kadın açısından kayınbiraderlere ilişkin filmlere de yer verilmiştir.
  örneklerimize, yeşilçam'da gelmiş geçmiş en muhteşem kayınço tiplerine hayat veren erdal özyağcılar'la başlamak istiyorum.
  
  namuslu: bu filmi izlemeyen kalmamıştır herhalde.erdal abi bu filmde en az şener şen kadar üstün performans sergilemiştir. zamanında "memurdur, işini bilir, yolunu bulur" düşüncesi ile kız kardeşini ali rıza'ya veren mustafa,
  eniştesini sever gibi görünmekle beraber alttan alta sürekli kızar.annesi ve kız kardeşi gibi o da ali rıza'yı çalıp çırpması için teşvik eder durur.en nihayetinde, ali rıza'nın paraları çaldığına öyle bir inanır ki yapmadığı fırıldaklık kalmaz.dükkanını ipotek edinceye değin...
  züğürt ağa: yani kekeç salman.bu filmde de erdal özyağcılar fırıldak üzerine fırıldak çevirir.kız kardeşini önce ağanın babasına sonra da ağaya peşkeş çeker.açlıktan nefesi kokarken türlü türlü işlere girip çıkarak parayı bulur.
  çöpçüler kralı:
  çöpçüler kralında ayşen gruda'nın psikopat abilerinden biridir.
  en belalısıdır.
  koskoca belediye zabıta amirine^* kafa atacak kadar gözü karadır.
  -anasını mı öldürsek baba
  diyecek kadar da gaddar.
  başı tutacak kadar cigarasız kalsa da babasının yanında içmeyecek kadar da saygılıdır aynı zamanda.
  anlatılmaz, izlenir sadece.
  film boyunca hacer^*, apti^* ve zabıta arasında gider durur.
  son aşamada, ipi göğüsleyen zabıta olur ve bu efsane kayınçoya eniştelik etme şerefine nail olur.
  postacı: bir başka erdal özyağcılar klasiği.
  saf kız kardeşi sevtap'ın^*in ve dolayısı ile kendisinin mallarına göz koyan adem^* ile film boyunca kıyasıya didişir durur.
  aslında haklıdır ama yine siniri, psikopatlığı elden bırakmaz.
  öfkeden kıpkırmızı kesilen yüzü adem'i silahla kovalar, karısını ve çocuklarını haşlar durur.
  kız kardeşini dini bütün müezzin lütfü^*'e vermeye çalışır, adem'in evine polis gönderir.
  ancak, tüm çabasına rağmen adem'le başa çıkamaz ve bükemediği bileği öpmek zorunda kalır.
  şabaniye: erdal abimizin sinirden kıpkırmızı kesilen suratı ve cinnet halleri bu filmde de fazlasıyla ön plandadır.
  kan davası uğruna şaban'ı bir çırpıda harcayacak kadar acımasız ve gaddardır.
  lakin, aşk onun da kapısını çalınca şabaniye'ye aşık olur.
  şabaniye/şaban'de kız kardeşine.
  finalde, zafer her zamanki gibi şaban'ın olur ve güzeller güzeli kız kardeşi^* elde eder.
  kibar feyzo: bu filmde genelin aksine ezik ve çaresiz bir kayınço rolündedir.
  kurnaz ve çıkarcı değildir.
  feodal düzenin çarkları arasında ezilen binlerce bahtsız ve kadınsız erkekten birisidir.
  bu filmde eniştesi/ enişte adayı ile bir problemi yoktur.
  tek derdi evlenmek ve cinsel açlığına son vermektir.
  bu uğurda eniştesi feyzo^* ile işbirliğine dahi girer.
  
  diğerlerine geçelim:
  düttürü dünya: bu filmdeki kayınço tiplemesi, namuslu filmindeki mustafa^* gibi dışarıdan eniştesini sever ve yardımcı olmak ister gibi görünür.
  özünde çakal ve çıkarcı bir tiptir.
  bakanlıklarda odacıdır.ankara bürokrasini iyi bilir, nabza göre şerbet vermeyi çokça öğrenmiştir kasvetli bakanlık koridorlarında.
  (bkz: düttürü dünya'daki hain osman abi)
  
  pehlivan: yoksulluk ve çaresizlik içinde kıvranan bilal pehlivan^* için son bir ümittir kayınço cevdet^*
  "alamanın alaman" olduğu günlerde atmıştır kapağı gurbete.
  lakin, oralarda da tat tuz kalmamıştır.
  zamanında kendisi çağıran alman, şimdi onu kovmanın yollarını aramaktadır.
  bir gün minibüsü ile çıkıp gelir memlekete^*.
  alamanın baskısından usanmıştır, kafayı çekip küfür eder durur.
  -rausmuş, alman sana raus.
  yorgundur, bitiktir, ümitsizdir, madden ve manen bitiktir.
  bilal pehlivan, karısına^* durumu şöyle özetler: abinden bize hayır yok.
  bir yudum sevgi: atıf yılmaz'ın bu güzel filminde iki tane kayınbirader söz konusudur.
  birincisi cemal^*'ın gizli kapaklı ilişki yaşayıp sonradan evleneceği aygül^*'ün karate filmi meraklısı, çelimsiz kardeşi.
  eline bir sinema parası verip kandırılacak kadar kadar zayıf karakterli ve silik bir tiptir.
  ikincisi aygül'ün kayınbiraderi^*
  kaba saba ve düşüncesiz, dar kafalı, cahil bir adamdır.
  aygül'ün evini basacak kadar gözü dönmüştür.
  sevgili dayım: tarık akan, o yıllarda çokça canlandırdığı uçarı ve sevimli genç tiplemesini bu filmde de başarıyla canlandırmıştır.
  film boyunca türlü zıpırlıklarla eniştesini^*kızdırır durur.
  ablası^*tarafından bolca şımartılır.
  finalde, özünde iyi bir delikanlı olduğunu ispatlayarak eniştesinin gönlünü almayı da bilir.
  (bkz: dayıların biraz arıza tipler olması)
  aslan bacanak: ismi itibarı ile gizemini hala koruyan bu güzide komedi filminde, kayınço metin akpınar' anlatmaya gerek var mı?
  mahallenin kabadayısı, geçtiği yolları titreten bir koca yürek.
  kahveye girince duvardaki futbol takımı posteri ters çevrilip onun tuttuğu takıma dönüştürülüyor.
  berberler korkudan traş bile edemiyor.
  kabadayı ama eski tip istanbul kabadayısı.
  mert ve zayıftan yana.
  tek problem çıkardığı konu, kız kardeşinin bir erkekle görüşmesi.
  onu da hangi abi hoş karşılardı o dönemlerde?
  yine de zeki alasya'yı fazla hırpaladığı için listemize "arızalı kayınço" kontenjanından dahil edilmesi gerek.
  kara gurbet: ferdi tayfur ve oya aydoğan'ın başrolü paylaştığı bu arabesk filmde, ferdi'nin kayınçosu rolündeki sümer tilmaç inanılmaz derecede hain ve karaktersiz bir tiplemeye can verir.
  ferdi'yi kıskandığı için film boyunca arabesk filmlere özgü bir kötü adam olarak abartılı derecede kötülükler yapıp durur.
  derinliği olmayan, şablon bir tiplemedir.arabesk filmlerde bolca örneğine rastlamak olasıdır.
  fazla üzerinde durmaya gerek yoktur.
  baldız: kadir inanır ve müjde ar'ın, kimi sahneleri ile erotik-komedi olarak nitelenebilecek bu filminde de bir adet cins kayınço adayı mevcuttur^*
  sürekli kucağında gezdirdiği kara murat adlı tavuğuna olan sevgisi, şivesi ve aptallığı ile şüphesiz ki karikatürize bir tiplemedir.
  fatmagül'ün suçu ne: dizi olanından değil, film olanından bahsediyorum.
  aytaç arman'ın evlenmek zorunda kaldığı fatmagül'ün ağabeyi^* de gariban ve biraz akıldan yoksun bir kayınço olarak filmde yerini alır.
  utan: orhan gencebay'ın pek bilinmeyen ve son sinema filmi.
  ara sıra televizyon kanallarında oynar.
  orhan'ın boşandığı eşinin^* erkek kardeşi^*, işsiz güçsüz, alkolik, serseri takımından bir adamdır.
  zaman zaman orhan'ın başına dert olmaya çalışsa da başaramaz.
  ayrılamam: küçük emrahın bu kült filminde, kayınbirader rolündeki nuri alço'nun performansı o kadar etkileyicidir ki günümüze kadar sürmüştür esintisi.
  baba yarısı repliği öylesine yer etmiştir ki seyircide, emrah ile nuri alço sadece bir filmde beraber oynamış olsalar da, halkın gözünde "nuri her filmde emrah'ın amcası rolündedir" gibi bir yanılsamaya sebep olmuştur.
  harbiden de çok kötülük yapmıştır bu filmde.
  bir çanta dolusu markı heba etmiş
  yengesine göz koymuş
  emrah'ın kız kardeşini bile bile ölüme sürüklemiştir.
  sözün bittiği yerdir adeta.
  son olarak iyi bir kayınço örneği:
  dolap beygiri: şener şen'in kayınçosu rolündeki ilyas salman
  zor şartlarda okumuş
  iyilik ve dürüstlük timsali
  hatta dürüstlüğü yüzünden çalıştığı daireden kovulan
  yolda bulduğu yüklü miktarda paranın sahibini arayan
  evine haram lokma sokmayan, iktisadi ve idari bilimler fakültesi mezunu, diplomalı hıyarcı memur ali.
• (bkz: yaz bekarı) tarık akan ve kayinçosu bülent kayabaş