• latin amerika’daki protestolara darbe diyen bölge hakkında hiçbir bilgisi olmayanlardır.

    (bkz: venezuela)

    edit: bolivya’da neler oluyor?

    20 ekim’de başkanlık seçimi yapıldı ama resmi sonuçların belirlenip açıklanması süreci muhalifler için bardağı taşıran son damla oldu. bolivya’da anayasaya göre bir başkan en fazla 2 dönem başkanlık adayı olabilir/ başkan olabilir. morales is bu seçimle birlikte 4. döneminde. 4. dönem için koltuğu garantilemek adına referandumda hayır sonucu çıkmasına rağmen anayasa mahkemesine giderek kendi atadığı hakimlerin(başkanlık sistemi oleeey) “seçime girebilir” onayı ile seçime gidildi. bununla birlikte ilk turda başkan olabilmek için %50 oy almak gerekiyor ya da %40 oy almakla birlikte en yakın adayla arasında %10 fark olması gerekiyor. son seçim 2. şekilde kazanılmış görünüyor ancak aradaki fark sınırda ve seçim sonuçları açıklanırken aynı istanbul seçimlerinde olduğu gibi veri akışı uzun süre durduruldu. veriler toplanmadan erkenden kendisini kazanan ilan etti bu da seçim sonucu ile ilgili şüphelerin artmasına sebep oldu ve muhalefet sokağa döküldü.

    seçim sonuçlarına baktığınızda kentlerde carlos mesa (muhalefet adayı) öndeyken kırsalda morales önde, ve kırsaldan sonuçların gelmesi uzun sürdü, antidemokratik şartlarda gidilen seçimde de muhalefet bu süreci şaibeli buldu. olan biten bundan ibarettir.

    latin amerika’da her protestoyu abd güdümlü görmeyi bırakmalısınız. cumhurbaşkanlığı sistemine geçtikten sonra türkiye cumhuriyeti vatandaşları olarak latin amerika’daki seçimleri dikkatli takip edip yarın başımıza nelerin gelebileceği konusunda ders almalıyız.

    edit2: uluslararası gözlemciler seçime müdahale edildiği konusunda tespitte bulunduktan sonra morales seçimlerin yenilenmesini kabul etti. seçimdeki usulsüzlüklerin bir kısmı bazı bölgelerde zorla açık oy kullandırma, mühürü hazır morales’e basılmış olarak dağıtılan pusulalar, seçim günü muhaliflerin evlerine düzenlenen baskın ve gözaltılar, oy kullanılan binanın son anda değiştirilmesi ve kapıya asılan tek bir kağıt ile duyurulması, yurt dışında kayıtlı seçmenlerin seçim sırasında oy kullanmasına izin verilmemesini içeriyor. detaylı bilgi: http://yoreportobolivia.org/

    edit3: morales’in seçim yenilenmesi çağrısı ardından önce yerel medya muhalifler tarafından ele geçirildi. ardından ordu morales’in istifa etmesini istedi. bununla birlikte birçok bakan istifa etti. morales ise henüz ortalıkta yok. venezuela ya da küba’ya sığınabileceği düşünülüyor. görünüşe göre günlerdir darbe darbe denen ve darbe ile ilgisi olmayan protestolar an itibariyle “darbeye” evrildi denebilir.

    edit4: ve morales istifa ettiğini duyurdu.
  • ortada darbe falan yok, daha önce anlattım (bkz: 20 ekim 2019 bolivya seçimleri/@eachart muller). kronik hastalığımız, solcular sol bir hükümet için veryansın ederken, akpliler türk halkına örnek teşkil eder diye endişeliler. herkesin ortak paydası amerikan düşmanlığı. kendi küçük dünyanızdan çıkıp olaylara biraz geniş perspektiften bakmaya çalışın yahu.

    evet, evo morales 2006 yılında iktidara geldiğinde oldukça büyük umutlarla işbaşı yaptı ama ilerleyen yıllarda otoriterleşti. nereden anlıyoruz? 2009 yılında kendisinin geçirdiği iki dönem kuralını 2016 yılında referandum ile değiştirmeye çalıştı ama halk yüzde 51 ile hayır dedi. bu sefer 2017 yılında yüksek mahkemeye gitti ve hayret (!) mahkeme morales'in önünü açacak şekilde kısıtlamayı yok sayacak karar aldı. böylece morales 2019 seçimlerine katılabildi.

    bolivya seçim sistemi iki tura dayalıdır ama yüzde 50 şartı yoktur. eğer ilk turda anlamlı bir fark olursa ikinci tura gerek kalmaz. peki 20 ekim 2019 bolivya seçimlerinde ne oldu? morales yüzde 50 alamadı ama işe bakın ki (!) rakipleri ikinci tura gerek kalmayacak kadar fark yediler. bununla da kalmadı hem parlamentoda hem de senatoda istediği sonuçları aldı. muhalefet bunu yemedi ve sokağa çıktı çünkü ortada ciddi tutarsızlıklar ve seçim hilesi şüphesi vardı. bir şeyi de hemen amerikaya bağlamayın.

    bizim solcu tayfa çok tembel; bolivya'da sol gelenek çok güçlü. şu an morales aleyhine gösteri yapanlar da solcu. nasıl ki bizde sağ güçlü ise ve birinci, ikinci hatta üçüncü partiler de sağ tandanslı olabiliyorsa (bkz: 90'lı yıllar) bolivya'da da sol seçimleri domine edebiliyor. ve evet solcular da otoriterleşebiliyorlar. sağ kesime zaten laf anlatmak zor; ne desem inanmayacaklar. gündelik siyasete meze edebilecekleri bir konu çıktı (zaten sıkıntısını çekmiyorlar ya neyse).

    asker darbe yapmadı. protestolar başlayınca morales de kendi yandaşlarını sokağa döktü ve halkı birbirine kırdırmaya başladı. önce polis bir ikilemde kaldı; kendi halkına şiddet uygulamak istemediler ve görev yerlerini terkettiler. protestolar durmayınca ve bir otorite boşluğu doğunca askerler 'kendi aranızda halledin' diye açıklama yaptılar. açıklama daha çok ne şiş yansın ne kebap tadında. özetle, teknik olarak emre itaatsizlik eden polislere dokunmayacaklarını söylediler ama öte yandan da morales'e, ortada makul şüphenin olduğunu, suhuletle bu işi çözmenin yolunun seçimleri yenilemek olduğunu çıtlattılar. morales'in yenilenecek seçime girip girmeyeceği hakkında bir şey söylemediler.

    uluslararası baskı da gelince morales istifa etti. bu uluslararası baskı da batıdan değil bölge ülkelerinden geldi. özellikle de amerika devletler birliği (organizacion de los estados americanos) süreçte aktif rol oynadı. ülkenin siyasi yapısını bilmeyenler için daha önce özetlemiştim (bkz: #74208027). kısacası durum budur. eğer asker geçiş sürecine müdahale ederse ses çıkarılmalı ancak şu an için ortada bir askeri darbe yok (dürüst olmak gerekirse bolivya şüpheci bir tavra sahip olmak için zengin bir darbeler tarihine sahip ama insanlar tarihi referans göstererek değil günlük yaklaşımları ile pozisyon alıyor türkiye'de). protesto edenler halkın bir parçası değilmiş gibi yorum yapmayın bir zahmet.

    not: şimdilik jeanine anez adlı kadın bir senatör geçici olarak başkanlık koltuğuna oturdu.
  • gerçekten sözlüğün boş bir yer olduğunu başlık altındaki çoğunluk entrylerden anlayabilirsiniz. askerin darbesi diye bir durum yok.

    olayları özetleyelim;

    1. morales girmemesi gereken seçime yüksek mahkeme oyunları ile girdi.
    2. seçimi ilk turda muhalefet ile %10 fark yaparak kazandı. ne hikmetse tam limitte ve rakamda gelen bu sonuç sandıkların %80'i açıldıktan sonra sonuçların kitlenmesi ve 24 saat sistemin durmasının ardından alındı. benziyor mu?
    3. muhalefet uluslararası gözlemci talep etti. ardından kıta bağımsız gözlemcileri sonuçları incelediğinde rakamların tutarsız ve oy sayısının bölgelerdeki insan sayısının çok üstünde olduğunu kanıtladı.
    4. muhalefet acil seçim istedi. sokak gösterileri başladı.
    5. morales'te kendi yandaşlarını sokağa çıkarmakla tehtid etti ve çıkardı.
    6. morales taraftarlarının muhalefet göösterilerine müdahalelerinde 6 kişi öldü 200 kişi yaralandı.
    7. sokak gösterilerinde polislerde metropollerde muhaliflere ateş etmeme ve eylemlere müdahale etmeme kararı aldı.
    8. la paz kentinde muhaliflere ait bir karavan morales taraftarlarınca tarandı ve içindeki eylemciler öldürüldü.
    9. muhalifler kuvvetli oldukları metropollerde oturan bakan ve vekillerin evlerine saldırdı, tehtid ederek (çocuğu kaçırılan bakan var.) istifa etmelerini sağladı.
    10. olaylar kontrolden çıkmaya başladığından morales erken seçim kararı aldı.
    11. muhalifler erken seçim kararını yetersiz ve güvenilmez bularak eylemlere devam kararı aldı.
    12. sokak olaylarının artması üzerine genel kurmay başkanı başkan morales'ten canlı yayında istifa ederek geçici hükümet ile seçime gidilmesini talep etti.
    13. morales istifa etti. şimdi geçici bir başkan ve hükümet ile ülke erken seçime gidecek.
    14. her boku cia'ya bağlamayalım. evet cia ülkede aktif evet kuvvetli ama mutlu bir halka cia ne yapsın amk! bolivya'da morales sadece kırsal kesimden oy alan ve özellikle metropollerde fakirliğe neden olmuş bir lider.

    tahminim seçimin olması çok zaman alacaktır. ülkede hiçbir siyasetçi geçici hükümette rol almak istemiyor. şuan tam bir kaos var.

    seçim yapılırsa ilk tur kimse seçilemez zaten seçimin şahibeli olduğu da burdan belliydi. ilk turda morales'in seçilmesi mantık dışıydı. bu sefer hile yapılmayacaktır ancak morales 2. turda kırsaldan gelen oylarla başa baş geçecek seçimi kazanacaktır ki bu durumda muhalifler ne yapacak onu zaman gösterecek.
  • venezualla'da çuvallayan abd'nin çocuklarının daha ufak bir rakiple antrenman yaptığı olay. şuanki gelişmelere göre bu sefer başardıkları görülüyor. lanet olsun abd.

    ek bilgi

    abd darbesi ile düşürülen evo morales döneminde:

    -gsmh 9 milyar $'dan 40 milyar $' a yükseldi.
    - aşırı yoksul sayısı %38'den %15'e geriledi.
    - işsizlik %8,1'den %4,2'ye geriledi.
    - asgari ücret 60 $'dan 310$' a yükseldi.
    - 74 milyar $lık kamulaştırma gerçekleşti.
  • "seçilmiş" & "meşru" başkan indirilmiş :))

    bu cümleleri sağda solda tekrarlayıp duruyorlar.
    bir kişi de "abi yanlış biliyor olmayasınız?" demiyor...
    onlara muhalif olanlar bile olayın aslını bilmiyor, ama "bilirkişi" olarak ekranlardalar. ne kadar acınası bir ülkeyiz farkındasınız değil mi?

    bakın gerçekten burası çok enteresan.
    apaçık bir yalanı herkes kabul etmiş öyle devam ediliyor :)

    venezuela meselesi de aynıydı... #89544831
    bolivya'da da ortada seçilmiş, meşru biri falan yok. "nasıl" seçilmiş, ona bakan yok. otoriter demokrasi, totaliter demokrasi ne derseniz deyin... dünyada durum bu. günümüzün modası bu. soran olursa "demokrasi var" dersiniz :)

    morales tekrar seçilmek için önce anayasa mahkemesini kullanıyor (arka arkaya seçilme sınırını kaldırmak için), bu meseleyi halka sorup referandumda kaybetmesine rağmen aynı kanunu arkadan çiğniyor... sonra seçime girince yine seçimi kaybediyor ama seçimi tamamlatmıyor. "ben seçildim" falan diye açıklama yapıp emrivaki koltuğunda kalıyor. alla alla bi dejavu oldu da nereden acaba? :)))
    ardından halk sokaklara dökülüyor... (sokakta olanlar morales karşıtıydı yani.) sonra ülkenin altı üstüne gelince yok efendim darbe de bilmem ne de...
    venezuela'da ise maduro kendine yeni meclis kurmuştu :)
    ama bu koca diktatörler mağdurlar… yersen :)

    reelpolitik perspektifinden çok mantıklı ama... neden mi?
    "bir gün aynı meşrulaştırmalara ihtiyacımız olursa uluslararası arenada kullanırız" hesabı :)
  • eva morales, "kan dökülmesin. nasıl olsa ben yeniden seçilirim" gibi naif bir düşünceyle istifa etti ama bitti artık o iş. cia destekli cuntacılar, evini basmışlar. muhtemelen yeni seçimleri görmeden öldürülecek.

    cia'in yönlendirdiği cuntacılardan demokrasi beklenmeyeceği, onlara karşı tek çıkar yolun mücadele etmek olduğu bir kez daha gözüktü. bence direnmesi gerekirdi.

    bu saatten sonra, umarım çok kan dökülmez...
  • şu an dünya düzdür başlığına yazıyormuş gibi hissediyorum:

    dönem sınırını takmayıp uzatmak için referanduma giden,
    referandumda kaybedince referandumu takmayıp arkadan dolaşarak sistemi değiştiren,
    ardından gerçekleşen başkanlık seçimlerinde kendisinin hile yaptığını iddia eden halkı sokaklara dökülen morales'in seçime hile karıştırdığına sadece inanabilirmişiz, öyle mi? :)

    sanki evo morales'ten değil mevlana'dan bahsediliyor laflara bakınız :)

    dünyanın düz olduğuna inanabilirsiniz, aya hiç gidilmediğine de inanabilirsiniz. veya morales'in masum olduğuna da inanabilirsiniz. gerçekten bir farkı yok.

    her iki durumda da can kaybı olmuştur ne yazık ki. kendi ideolojisi gereğince, koltukta kaldığı bunca sene bir sürü aşığı olmuştur elbette, morales karşıtı vatandaşların sokağa çıkması gibi bunların da sokağa çıkması normaldir. ancak bunun konuyla alakası yok.

    kaynaklar (elinizi nereye atsanız kaynak çarpar da biz gene koyalım):
    mesela: https://www.bbc.com/…s/world-latin-america-50248739
    yabancı kaynaklarda aksini gösteren neredeyse hiçbir kaynak görmedim ben.
    buyrun bu da bolivya'dan bir türk: https://youtu.be/xzaqlpjwjxu?t=2332
    (karşımıza çıkan çoğu kaynak bu türk hanımefendi'nin anlattıklarını yazıyor.)

    (venezuela konusunda da benzer dezenformasyon vardı, gerçekler önceki entry'de de yazdığım gibi çok açık halbuki.)

    *

    ...ama tüm kaynaklar amerika'nın kontrol ettiği internet, konuşanlar amerikan ajanı, google gerçek kaynakları gizliyor, hepsini illuminati yapıyor. öyle değil mi? :)

    şili'yi mis gibi serbest piyasa hükümleri ile yöneten hükümete karşı çıkan ayaklanmaları da küba yaptırmış :) ben de buna inanıyorum hadi bakalım.

    neyse ya... evet her şey oyun. bunlar mükemmel liderler, halklarına çok iyi bakıyorlardı. hepsi refah içindeydi, sonra dış güçler müdahale etti de bozuldular. yoksa liderler ve sistemleri mükemmel... değil mi?
  • venezuela'da juan guaidó tarafında yapılmak istenen bolivya'da emperyalizm güdümündeki ordu ve polis tarafından gerçekleştirilmiştir.

    acı olan rejim'i korumakla görevli olan unsurların rejime ihanet etmiş olmasıdır.

    şayet bolivya halkı evo morales'in yanında olmaz ise emperyalizm yeni sömürge valisi atayarak ülkenin lityum kaynaklarını sömürmeye başlayacaktır.

    edit: (bkz: venezüela'da enflasyonun yüzde 13 bin olması/#74560267)
  • maşallah dediği 2 gün yaşamıyor
    erdogan - morales
  • gerçekleşmiş darbedir, çabucak geçmiş olsundur. darbe yapanlar önümüzdeki bi kaç asır lityum sıkıntısı çekmeyecektir zira rezervin yüzde 70 i bolivyadadır.

    edit: hükümetin düşmesi polis ve ordunun ortak talebi sonucu olmuş.

    cia’e tebrik tweetleri atılıyor güpegündüz.

    halktan venezuela konsolosluğu önünde toplanmaları istenmiş. orayada sıçraması planlanıyor muhtemelen.
hesabın var mı? giriş yap