şemrex

• mardin'in mazıdağı ilçe merkezinin halen kullanılan eski ve asıl adı. idari bölgenin adı ise çok eskilerden beri "mazıdağı"'dır.
  
  şem-rex kelime anlamı itibari ile "şam yolu" anlamına gelir. eski şam yolu bu kentten geçtiği için bu ad verilmiş olması gerekir.
• (bkz: kral şamrah)
  
  rivayet odur ki; vakti zamanında o bölgenin güçlü bir hükümdarı var. çünkü o bölge doğal kaynaklara ve geçilmez geçitlere sahip. dağ korunduğu zaman oraya girilme şansı yok gibi. bir de delikanlı var bu şehirde, genç ve yakışıklı bir prens. hükümdarın da aynı yaşlarda bir kızı. bizim delikanlı bu kızı kendine aşık ediyor. kendi de aşık oluyor.
  
  gel zaman git zaman bu delikanlı kendi ülkesine döndüğünde ölüm döşeğindeki babası tarafından kendisinden fetih bekleniyor. bu korunaklı, güçlü şehri alması babasının son isteği. babasının ölümünün ardından savaş hazırlıkları yapılıp kuşatma başlatılıyor. fakat bir türlü sonuçlanmıyor bu kuşatma.
  
  kız bir yerde savaşı bitirmek, bir yerde de aşkına kavuşmak için bir gün gizlice buluştuğu delikanlıya halkın savunmasını düşürecek bilgiyi verip şehre giden su kaynağının yerini gösterir.
  
  bizim delikanlı da bilgiyi alıp o kaynağı samanla doldurarak halka giden suyu kesiyor. şehir çok geçmeden teslim oluyor. hükümdar düşüyor ve esir alınıyor. kız ise aşkına kavuşmayı beklerken bambaşka bir şeyle karşılaşıyor. sevdiği delikanlı ona "babana ihanet ettiysen bana da ihanet edersin" diyerek güvenmiyor. babasını da kızı da öldürüyor ve kral olarak o bölgeye çok uzun yıllar sahip oluyor.