gece kuşu

• beyin fonksiyonları gece kuşu olmayanlardan farklı olan insanlar grubudur. genelde düzensiz bir yaşam sürdürmekle suçlansalar da uyku problemleri çoğu zaman kendi seçimleri değildir ve okulların, işyerlerinin "sabah 8 akşam 5" sistemine göre tertiplenmiş olması gece kuşlarının dezavantajınadır.
  
  normal bir biyolojik saate sahip olmamanızın çok fazla yolu olabilir. biyolojik saat ritminin oluşumunda hem pozitif feedback mekanizmaları, hem de negatif feedback mekanizmaları etkilidir. vücudun bir uyarana karşı tepkisini arttırmasına devam ettiren mekanizmalara pozitif feedback, olumsuz bir geri besleme yanıtı ile dengeyi koruyan mekanizmalara ise negatif feedback mekanizmaları diyoruz. bunu basit analojiler ile açmak gerekirse: karlı bir dağdan yuvarlanan bir kar topu, yuvarlandıkça daha çok büyüyecek, daha çok büyüdükçe gravitasyonun etkisi ile daha fazla hızlanacak, önüne bir engel çıkana dek daha güçlü olacaktır. bu pozitif feedbacktir. evinizdeki termostatın ısı üretmesi için ısıtıcıya mesaj vermesi, üretilen ısının termostata geri dönüşü ve ısıtıcıyı uyarmayı durdurması, sıcaklık termostatın ayarlandığı noktanın altına düşerse ısıtıcının tekrar uyarılması ise negatif feedbacktir.
  
  insanların uyku döngülerinde transkripsiyonu ve translasyonu kritik rol oynayan çeşitli bileşenler mevcuttur. transkripsiyon faktörlerinden clock veya npas2 ve arntl/bmal1 veya arntl2/bmal2 feedbackin pozitif kolunu oluştururken transkripsiyonel represör olan per1, per2, per3 ve cry1, cry2 negatif kolunu oluşturur. haliyle bu bileşenlerin kodlandığı genlerin mutasyona uğraması gibi bir durum sizi bir uyku bozukluğu ile karşı karşıya bırakabilir.
  
  gecikmiş uyku fazı tipi uyku bozukluğu (bkz: dspd) olanlarda cry-1 (#89607664) geninin mutasyona uğradığının görülmesi buna bir örnektir. cry-1 sirkadiyen saat genidir. mutasyona uğradığı takdirde sirkadiyen saat gecikecektir. bunu doğrulayan araştırmalar yapılmıştır:
  
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/…/articles/pmc5479574/