inşaat yüksek mühendisi

• (bkz: yüksek inşaat mühendisi)
  inatla anlaşılmaması ve hatta bunun doğru kalıp olduğunu savunulması üzerine gereken ve üzerinde düşünülmesi gereken açıklamayı yapmak boynumun borcudur. inşaat mühendisi, devlet bakanı , eşek arabası , patlıcan kızartması, kız arkadaş gibi tamlamalar isim tamlamaları sınıfına girerler. bunların arasına bir sıfat(örneğin eski) girmesi pek bir kuralsız kullanım örneği olmakla beraber dili katleden bir uygulamadır. yazılı ve görüntülü ortamlarda bunun böyle kullanılıyor olması o insanların dile hakim olduklarını ve kurallarını bildiklerini göstermez. ayrıca 1 milyar sinek bok yiyor hadi biz de yiyelim gibi bir davranış okumuş, mürekkep yalamış kişilerin yapacağı türden bir davranış değildir. hele hele bu isim tamlamalarının önüne gelen sıfatları gidip isim tamlamasına değil de onun kullanıldığı kişiye mal etmek ise daha büyük bir yanılgıdır. ayrıca dil bilgisi kurallarını bilmeden ahkam kesmektir ki en büyük komiklik de zaten budur. şimdi örneklerimize gelelim.
  
  öncelikle doğru kalıbımız yüksek inşaat mühendisi kullanımıdır bunun üzerine bastıktan sonra devam edelim. yüksek inşaat mühendisi, sanılanın aksine kişinin gerçekten yüksek inşaatlar yapabilen bir mühendis olduğunu değil yüksek lisans sahibi bir inşaat mühendisi olduğunu niteler. aksini düşünmek biraz garip olmaktadır. çünkü doğru kullanımı budur. türkçeyi bilmeyen ve anlayamayan birileri yanlış anlayabilir diye dilin en güzel kurallarından birini yıkmak doğru değildir. rusça değil ki bu özne yüklem nesne söyleyişine göre yer değişebilsin, türkçe bu efendiler!
  
  eski devlet bakanı doğru olan kullanım olmasına karşın önceki yıllarda bazı aklı evveller devlet nasıl eski olur sen bakanımıza nasıl eski devletin bakanı dersin gibi süper bir bamya çüklülük-nohut beyinlilik örneği göstererek bu bakan arkadaşlarıma kıyak olsun diye devlet eski bakanı gibi ben yaptım oldu tadında bir tamlama geliştirmişlerdir. ortada devlet ve bakan gibi iki önemli kurum bulunduğundan ise devletin televizyonu dahil kimse gık çıkaramamıştır.
  
  peki şimdi hassas bir meslek grubunu ele almayan isim tamlamalarını inceleyerek kuralımızı zihnimizde pekiştirelim. ufak bir hatırlatma: türkçe eğitim veren bir kurumda bir süre bile bulunduysanız bu kuralları zaten ezbere bilmeniz gerekir. zira ilkokuldan itibaren bunlar türkçe derslerimizin konusuydu. yani eli kalem tutan herkesin bu kuralları zaten biliyor olduğunu varsaymaktan doğal bir şey yoktur. eski eşek arabası tamlamasına bakarsak konuyu daha iyi anlayacağımızdan eminim. eşek eski arabası yapalım ne oldu? michael jackson şarkıcısı gibi bir tını bıraktı değil mi dimağımızda? hadi yetmedi eski kız arkadaş ve kız eski arkadaş tamlamalarına bakalım. daha çarpıcı bir örnek sıcak patlıcan kızartması ve patlıcan sıcak kızartması ile verilebilir. hala anlamayanlar için bir dilin kuralları belli bir meslek grubu için değişmez-değiştirilemez! türkçemize en azından bu basit kuralla sahip çıkmaya çalışalım. zira noktalama kurallarını zaten unuttuk...
  
  toplumun önde gelen bir kesimi olması gereken yüksek lisans yapmış kişilerin ise hala bu hataya düşmeleri ne acıdır. düşünün adam kartvizitine yazdırıyor gururla "inşaat yüksek mühendisi fahri tırtıl" diye. böyle kartvizitler önüme geldikçe bunların sahiplerine acıyorum. efendi, sen ki yüksek lisans yapmışın herkesin sahip olamadığı bir titre-ünvana sahip olmuşsun. herkes öyle yazıyor diye neden diğerlerinden eğitim olarak üstün olduğunu inkar edercesine böyle yanlış kullanımları belliyorsun anlamak mümkün değil. demek ki yüksek lisans da adama bir şey katmıyor demezler mi? milli eğitimi bıraktık yüksek lisansı bitirenler bile böyle vahim hatalar yapıyorlar demek ki her kurumun içi boşalmış demezler mi? derler tabi. ey bu kalıbı inatla yanlış kullananlar, silkinin ve kendinize gelin.
• bazı eksik akıllıların "aaa sen yüksek inşaatlar mı yapiyorsun yani??" tarzı aklı selim sorularına maruz kalmamak için ters yüz edilmiş ve komik olmuş bir meslek adı tanımlamasıdır.
  
  (bkz: yüksek inşaat mühendisi)
• doğrusu bu kullanımdır efenim.
  (bkz: #35434311)
• herhangi bir isim tamlamasını niteleyen sıfat başa yazılır.
  
  doğrusu eski devlet bakanıdır, yüksek inşaat mühendisidir.
  
  'bir devlet bakanı' dediğinizde sıfat olan biri nasıl ortaya koyup devlet bir bakanı diyemiyorsanız eskiyi de aynı şekilde ortaya koyamazsınız.
  
  bunun ne dilin evrim geçirmesiyle, ne de semantik ile alakası vardır. anlambilim bu zirzop işler ile uğraşmaz. birisine eski devlet bakanı derseniz bakanın eski olduğunu anlayacaktır. 'devletin eski' olduğunu anlayan ya gerizekalıdır ya da böyle inatla bu kural böyledir diyen takıntılı arkadaşlardır.
  
  not: bunun dışında eğer tonlamanızı doğru yapıp yüksek sıfatını sadece inşaatı nitelerek bastırırsanız tabi ki de yanlış anlaşılmaya yol açabilirsiniz ama yine de yanlış anlayanın gerizekalılık potansiyeli taşımadığını göstermez.
  
  vurgunuzu inşaata yapınız.
• dogru yazimi yüksek inşaat mühendisidir.
  
  ben demiyorum tdk diyor.
  
  http://tdk.gov.tr/…larin-dogru-yazilisi-hangisidir/
• masa örtüsünün kırmızı renkte olduğunu belirtmek için masa kırmızı örtüsü demek gibi bir şey bu saçma kullanım.
  
  belirtili isim tamlaması kullanmıyor iseniz sıfat başa gelir ve bu sıfat tamlananı niteler veya belirtir.
  
  --- bazı doğru kullanımlar ---
  
  eski ankara valisi
  ankara'nın eski valisi
  --- bazı doğru kullanımların sonu ---