le dejeuner sur l'herbe

• edouard manet'in en onemli, en mukemmel, ve en dislanmis resmi.
  
  zamaninda dislanmasinin en onemli sebebi iki giyinik erkegin yaninda oturup cok rahat bir sekilde yemek yiyen cirilciplak kadindir. 19. yy fransa'sinda kesinlikle kabul edilemeyecek bir konu idi bu. kadin direkt izleyiciye bakarak sanki sinirlendirmeye, daha fazla gaza getirmeye calismaktadir.
  
  manet'in kadini cizerken kullandigi model victorine meurend isimli bir bayandir.ayrica resimdeki erkeklerden biri manet'in kardesi gustave oburu ise ileride enistesi olacak ferdinand leenhoff'tur. ayrica arka planda duran kadin kucuk bir derede yurumektedir.
  
  bu tablodaki diger terslikler nelerdir? bir kere figurler ne klasik ne de o zamani yansitan ronesans tipinde idiler. baska? victorine'nin ayak altinin sekilsizligi ve vucudundaki yag orani hic idealize edilmis bir halde olmadigindan o zamanin izleyicileri tarafindan "bu ne kardesim, olmamis" seklinde karsilanmis ve yerden yere vurulmustur.
  
  hatta soyle bir elestiri bile gelmis; i see fingers without bones and heads without skulls. i see sideburns painted like two strips of black cloth glued on the cheeks"
  
  bu guzel resim (kanimca tabi) paris'te musee d'orsay'da bulunmaktadir.
• (bkz: edouard manet kadinlari)
• bazi kisiler toplumlari, genel fikirleri degistirmek isterler. manet de kadinlari soyarak bunu yapmaya çalismistir.
  
  bir baska nü için (bkz: olimpia)
• http://www.jssgallery.org/…lunch_on_the_grass_b.htm
• resim hakkında birkaç teknik bilgi sunmak isterim; efenim, bu resim incelendiğinde görülmüş ki manet nü model olarak ilk başta victorine meurent ile değil de ondan hayli iri bir modelle çalışmış ki bu iri modelin manetnin karısı olduğu sanılmakta. çalışmaya karısından çok daha zarif bir model olan victorine ile devam etmiş. ayrıca resmin röntgeni çekildiğinde ise^* nü modelin solunda kalan, çıkarılıp dağınıkça bırakılmış kıyafetler figürünün resmin bitirilme aşamasında tabloya eklendiği anlaşılmış. sadece perilerin çıplak resmedilebilindiği o dönemde, kıyafetlerin çıkarılmış olması kadının bir peri değil de sıradan bir kadın olduğuna işaret etmektedir ki bu modernizm açısından manet'nin oldukça önemli bir hamlesidir. tabloya asıl önemini kazandıran bu detayın son anda tabloya dahil edilmesi ise oldukça ilginçtir. ayrıca ancak çok dikkatli bakıldığında tablonun sol alt köşesinde farkedilen kurbağa figürünün, dönemin orta sınıf erkeklerinin çoğunun yaşadığı evlilikdışı ilşkilere atfen (ki manetnin kendisi de frengiden dolayı hayatını kaybetmiştir) yapıldığı düşünülmekte, çünkü o dönem fransızcada hayat kadınlarına kurbağa denmekteymiş.
  son olarak bu resme bi başkaldırı özelliği katan diğer bir özelliği ise, resmin boyutudur. o dönemde resmedilen şeyin önemi ile tuvalin boyutu doğru orantılı olarak değişmekteymiş. yani ancak tarihi olaylar veya dini figürleri öyle büyük boyutlarda resmedilirken, sıradan bir pikniği dört metrekareden büyük bir tuvale resmeden manetnin cesareti hayranlık verici.
  perspektifi hatalı gibi dursa da, stüdyoda poz veren modellerle yapıldığı bariz belli olsa da bunların hepsi bilinçli yapılmış hareketler diyor, manet'ye bir kez daha hayranlığımızı sunuyoruz efenim.
• farklı bakış açıları için;
  (bkz: http://art-maniac.over-blog.com/…ticle-3085433.html)
• arkadaki kadının uzattığı kolun sanki ön plana değecek gibi olması, espasın hiçe sayılması, renk tonlarının azlığı, tuşlarla çalışılmış olması vb. teknik ayrıntılar da elbette beceriksizlikten değil, meydan okumak dürtüsündendir..
  
  tabudeviren manet'yi saygıyla anıyoruz efenim..
• sanat fakültesinde okurken günlerce analizi yapılan ve kitaptaki 15 cm'lik halinin hiçbir şey ifade etmediği, lakin musée d'orsay'de aceleyle başka bir tablo aranırken rastalanan ve hayat değiştiren inanılmaz eser. aynı filmlerdeki gibi; önünden koşarak geçerken şöyle bir durdum, kafamı yavaşça ona doğru çevirdim, sonra gözlerimi ondan ayırmadan ve sanırım kırpmadan geri geri yürüdüm (muhtemelen arkamdaki insanlar çekildiler) ve eserin tümünü görebildiğim mesafede durup dakikalarca onu izledim. eserin boyutu devasa ve sizi içine çekiyor, biraz sihirli.. fotoğraflardan asla benzer bir tat alamazsınız, canlı görülmesini temenni ediyorum. şu ana kadar gördüğüm binlerce eser arasında beni bu denli etkileyebilen belki 10 eserin ilk sırasında yer alır.
• resimin boyutları ve anlatılan konunun öneminin orantılı olduğu dönemde, yalnızca savaşlar ve dini konular büyük ebatlarda resmedilirken, erkeklerin yanında utanmadan çırılçıplak oturan kadınların piknik yapmasını konu alan büyük ebatlardaki bu tablo fazlasıyla tepki toplamıştır. bunun yanısıra çıplak olarak resmedilen kadınların kusurlarıyla resmedilmesi de tepki çeken başka bir noktadır.
  bu tablo picasso'yu da çok etkilemiştir ve picasso'nun 15 adet le dejeuner sur l'herbe versiyonun yer aldığı sergi musée d'orsay'de gerçekleştirilmiştir.
• edouard manet'in başyapıtlarından 1863'te yapıldığından beri resmin ne anlama geldiği, o çıplak kadının kim olduğu, arkadaki yıkanan kadının kim olduğu,o iki genç bohem erkeğin amacının ne olduğu neden orda oldukları kadının neden çıplak olduğu vs vs vs bir türlü tam anlaşılamamış bir eser belki de resim değerini, cazibesinin burdan alıyor kim bilir.
  
  http://upload.wikimedia.org/…google_art_project.jpg