milcho manchevski

• asiri derecede irkcilik ve turk dusmanligi iceren son filmi dust ile venedik film festivalinde yuhalanmis makedon yonetmen.
• 1994 venedik altin aslan odullu before the rain'in yonetmeni. arrested development'in tennessee sarkisina cektigi video ile en iyi video odulunu almisti mtv'den.
  dust'i aldigi butun kotu elestirilere ragmen, merakla bekliyoruz.
• http://www.manchevski.com.mk/
• domates takıntılı bir yönetmen olduğu zamanla kesinlik kazanıyor. yağmurdan önce domateslerle başlamıştı, yeni filmi dust da domateslerle başlıyormuş. ayrıca sergilediği fotoğraflar arasında da domateslere rastlamak mümkün. yine de bu domates takıntısı, lauzon'un leolo'sunda olduğu gibi fetişleşmemiş sanırım daha.
• milcho manchevski değişik bir yönetmen. bir kere doğru düzgün sinema geleneği olmayan, hatta hiç olmayan, edebiyatı yarım yamalak, şiiri zayıf, sadece türkülerle örülmüş bir kültürün içinden çıkmıştır. makedonya'da sinemanın kurucu dilini çatmıştır diyebiliriz. kendinden önceki tüm sinema birikimi zira yugoslavya tecrübesinden süzülen kötü propaganda filmleri, işçi aileleri hikayeleri ve bizim malkoçoğlu tarzı hikayelere benzeyen tarihî yapımlardı. icad edilmiş bir ülkenin, bir devletin, sunî olmayan sanatçısı olmak kolay değil.
  
  ilk filmi "before the rain" yani "yağmurdan önce" yani orijinal ismi "pred dozhdot" ile etkileyici, sarsıcı, şaşırtıcı bir senaryonun nelere kadir olduğunu göstermişti.
  
  bu ilk filminin senaristi, yönetmeniydi. gerçi balkanlar'ın [ve bu filmde makedonya'nın] tarihi ve siyaseti üzerine, batı aleminin zihninde veya şuuraltında yer alan balkan imajını besleyen, yani verili olanı merkeze alan bir film yapmış olsa da, avrupa'nın kendi içindeki balkanlar üzerine oluşturduğu oryantalist heyulayı aynen üretse de sinema izleyicisinin hatta dünyanın ilgisini bir şekilde makedonya'ya çekmişti.
  
  manchesvski muhtemelen balkanlar ve özelde kendi ülkesi hakkında derin mi derin tarihî/sosyolojik okumalar yapmamıştı ama her balkanlı gibi kendi topraklarına patolojik bir merak ve sevgiyle bağlıydı. sanatçı olmanın getirdiği arzu da devreye girince de teknik ve görsel olarak mükemmele yakın ama içerik olarak sakat yanları olan bir film çekti. gönül içeriğin de başka olmasını beklerdi tabii.
  
  yine de manchevski bence ülkesini iyi tanıyor. hatta 1994 yılında çektiği filmiyle "bakın böyle olacak" dediği tehlike, 1999 yılında iç savaş olarak patlak vermiştir ve bu yüzden ismi "kahin"e çıkmıştır. hatta makedonya'da "kötü kahin" derler kendisi için.
  
  bu durum, normalde mtv'ye cıvıl cıvıl klip çeken bir adam için önemli bir şey tabii. ancak manchevski ikinci filmi dust yani toz ile maalesef ilk filminin sermayesini yemiş ve yok etmiştir. cannes'te açılış filmi olan bu film orada yuhalanmıştır. resmî makedon milliyetçi dilinin bütün unsurlarını bu filme yüklemiş, ilk filminde dikkat çektiği milliyetçilik belasının aynısı bu sefer kendisi yapmıştır. filmin geçtiği yıllarda henüz makedon kimliğinin veya ulus bilincinin oluşmadığı bilinen bir vaka iken, manchevski ortalama bir milliyetçi gibi, milletine tarih biçmiştir. oysa bu yetenekte bir yönetmenin, hele balkan coğrafyası üzerine söylemesi gereken daha önemli şeyler vardır.
  
  lakin, yağmurdan önce filminde teknik olarak ulaştığı kalite ve filmin dramatik kuvveti ile bence şimdiden sinema tarihine geçmiştir.
  
  hemşehrimdir.
• (bkz: senki)
• before the rain ve dust'ın ardından son filmi senki^* ile de parlak kırmızı domateslere bir selam çakmış; domatesleri, yağmuru ve aynaları seven, ufacık detaylarla ülkesini filmlerine olabilecek en zarif anlatımla yansıtmayı başarabilen yönetmen. ucuz milliyetçiliğe ruhunu satmasın, sembolleri şiirselliğe tercih etmesin, canımı yesin.
• şu sıralar son filmi gölgeler ile tekrar gündemde olan yönetmen.
  
  http://www.resetmagazine.net/…ilcho-manchevski.html
• kendisi bildim bileli fa$isttir, irkcidir, ayirimcidir. bunu da filmlerinde sokar iyicene gozumuze.
  
  mazallah yolda rastliycam bir gun, koyucam ben de sevgimi $eyine, gozune.
• (bkz: majki)