müfettiş yardımcısı ^*

• bankalarin ozellikle yaz aylarinda eleman aldiklari pozisyon.mufettis yardimcisi olabilmek icin once boru gibi bir bilim sinavindan gecmek gerekir.sonra da bi suru mulakattan.sonuc olarak binlerce insan arasindan ilk 10 a girmen istenir.zor yani.
• bir dönem çok sıkıca uğraştığım, hatta bugün batık olan bir bankamızın yazılısını geçip mülakatında elendiğim bir meslektir. büyük bir bankamızın yazılı sınavına 60000 kişinin başvurduğunu ve buna karşılık yirmi kişi alınacağını bilirim. il il gezer durursun, bir iki yıl içinde müfettiş olursun. iyi para alırsın ama ömrün göçebe hayatı gibidir. belirli bir yılı doldurduğunda ise bir şubeye müdür olarak atanırsın. kariyer bakımından sağlamdır ama tercih ve kabiliyet meselesidir. hayvan gibi ingilizce gerekir sınavları için. yazılı sınavı kazandıktan sonra evinize gelirler. misafir olup ailenize falan bakarlar.o doğrultuda rapor verip mülakata çağırırlar. mülakatta mahkeme duvarı suratlı 8-10 kişi karşınıza dikilip size her yandan sorular sorar. kılığınızdan duruşunuza kadar her yerinize not verirler.
• 5 sene içinde kafaca birikimi tüketip, kalan posayla yöneticilik sahibi olunabilen meslek.
  
  şimdi aslında matah bişey değildir, ama işe alan banka, rakiplerine prestij koymak için iyice seçmece eleman alır. yüksekçe meblağlarda para verir. gene de tavsiye edilinmez, kasıntı olunmaz.
  
  ha bazıları birde sadece erkek eleman alır bu pozisyona. malum anadolu şubelerde abaza türk erkekleri bol, manşetlerde "müfettiş yardımcısı hanıma kaydılar" ibaresi görmek istemezler.
• mufetti$ yardimcisi olmak isteyenlerin goz atacagini du$undugum bir banka ile ilgili birkac yardimci olabilecek bilgiyi payla$arak eger yardimda bulunacaksam bunda tereddut gostermeden konuya girmek isterim.
  garanti bankasi mufetti$ yardimciligini cok onemli bir konumda gordugunu her firsatta belirtmektedir. bu bakimdan bu sifata nail olabilecek ki$ileri 6 basamakli bir eleme sonucu secmektedirler.
  elemenin 1. a$amasi yazilidir, cali$maya neym luzum yoktur, sozel bolum % 60'i hatali olan paragraf sorularindan ibarettir, zirvadir. sayisal bolum "aday bolme i$lemini yapabiliyor mu? grafik okuyabilir mi?" sorusunun cevabini bulmaya yoneliktir. geyiktir. ingilizce kismi ise okuma parcalari ve dilbilgisi bolumunden ibarettir.
  sinavi fullemek icin sure yetmeyebilir, fakat iyi bir universite mezunu (iyi kelimesi universiteyi niteleyen bir sifat olarak kullanilmami$tir, dikkat ediniz) bu sinavda olumsuz sonuc almayacaktir
  elemenin 2. a$amasi bilim sinavi ismiyle pazarlanmaktadir, ilk a$amadan 15 gun sonra yapilir. 5 bolumden 3'u secilir. bu bolumler; matematik, hukuk, i$letme, ekonomi ve maliyedir. ben matematik, ekonomi ve i$letme bolumlerinden sinava girmi$ biri olarak sorulanlarin universitenin ilk 2 yilini kapsayan, basit duzeyde bilgi birikimi ile rahatlikla yapilacak sorular oldugunu soylemeliyim. sadece matematik bolumunun ilk yarisi olan turev, integral kismi lise 3 bilgileri ile kayipsiz gecilebilir. geri kalan yarisi istatistik ve olasiliktan ibarettir. olasilik sorulari lise 2 bilgisi ile yapilabilir, istatistik sorulari icin ise universitede gorulmu$ bir istatistik dersi lazim olabilir.
  bu a$ama da kolaydir, pek kafaya takilacak bir yeri olmadigi gibi sinav gunu elinde ders notlari ile gelmi$ danalara bakarak onlarin hicbir $ansinin olmadigini du$unerek masturbatif bir moral bulabilirsiniz.
  3. a$ama grup mulakatidir. 6 ki$i ayni odada bir konu hakkinda tarti$mak ile yukumludurler, onemli olan bir karara varabilmek degil, tarti$maktir. bu a$amada en onemli faktor $anstir. sinirlerinize hakim olunuz, bilin ki konu$anlarin icinde tamamen hayal dunyasinda ya$ayan tatli insanlar da olacaktir, siz bunu biliniz ve gerekmedikce sacmalamayiniz.
  4. a$ama ingilizce dinleme, yazma ve konu$madir. ingilizceniz iyiyse gecmeniz sorun bile degildir, zira kar$inizda bir native speaker duracaktir, i$le mi$le ilgisi yoktur. have fun
  5. a$amada aday 3 farkli ki$i ile goru$ecektir. bu ki$ilerden birisi humanitas denilen dandik kurumdan bir yetkili (ust duzey oldugunu iddia etse de bu iddiasi ancak kilosunun ust duzey oldugu konusunda tarafimdan takdir gormu$tur), diger ikisi ise mufetti$tir. mufetti$lerden birisi size mulakatin sonuna kadar hemen hic soru sormayacaktir. mufetti$lerin otekisi good cop rolundeyken insan kaynaklarindan gelmi$ yetkili ise bad cop rolunde caktirmadan size sokulacaktir. konu$unuz tatli tatli, kotu yonlerinizi, zayifliklarinizi sorduklarinda yumurtlayiniz bir $eyler.
  6. a$ama 2 mufetti$in evinize gelmeleridir. bu ki$iler sizin 2 sene sonra varacaginiz pozisyonlarin kanli canli timsalidirler. bakalim nasil insanlar bunlar:
  -kendilerine guvenirler. (oeh bir zahmet o kadarcik olsun)
  -iyi niyetlidirler
  -biraz ......dirlar (bkz: edit tarihcesi)
  -ekonomiden kesinlikle anlamazlar. aaa, ama bu dostlar ekonomi diyince gazete ko$elerindeki teraneler, borsada donen spekulasyonlar, ce$itli bankalarin cevirdigi dolaplari kastettikleri icin bu konuda naifce iddialidirlar. ekonomiden anlamiyorsaniz tebessum gosteriniz, eger anliyorsaniz ve dili guzel kullaniyorsaniz caktirmadan kari$ik cumlelerle dalga geciniz boylece bir ust maddede soyledigimin aslinda hafifletilmi$ bir gercek oldugunda bana katilabilirsiniz belki de.
  
  bu insanlar sizin evinize gelmelerindeki asil gayeyi acikca soylemeseler de aslen sebebi malumdur. dini tarikatlar ile bir ilginiz olup olmadigi, annenizin ba$inin ortulu olup olmadigi hususunda "inceleme" yapacaklardir.
  cok onemli bir kismi ise sona sakladim;
  bu mufetti$lerden biri bana $oyle bir soru sormu$tur:
  
  -feyzullah gul hakkinda ne du$unuyorsunuz?
  -anlamadim... kim?
  -feyz.?
  -fethullah gulen mi demek istediniz?
  -aaa, evet evet
  -bilmem ki, kendisi benim hakkimda ne du$unuyor gidip ona sordunuz mu? keh keh keh...
  
  acikca goruldugu gibi henuz kendi sorusuna vakif olamayan, toplumsal gerceklerin kar$isinda tamamen bir kayitsizligin yansimasi olarak "banka mufetti$i" sifatina sahip olabilmi$ ki$iler "sizin geleceginiz" hakkinda bir karar vereceklerdir. bu insanlarin sorularina yine de terbiye ile cevap vermek gerekmektedir elbet, adab-i mua$eret yerini bulsun diye. amma velakin verilen ornekten sonra sizin hakkinizda bir rapor yazacak daha fethullah gulen'in ismini bilmekten aciz bir ki$i sizi ne olcude taniyacaktir, bu sorunun cevabini kendiniz bulunuz ve bu bankayi i$aretli yerlerden keserek cope atiniz.
  
  bu a$amadan sonra son a$ama gelecektir. bu son a$amayi size anlatayim dilim dondugunce:
  
  5 tane garanti bankasi genel mudur yardimcisi sifatli insanin kar$isinda siz varsiniz. size sorularin tamamina yakinini yoneltecek insan tefti$ kurulu ba$kani cuneyt sezgin'dir. tabii bunlardan sizin haberiniz olmayacaktir, gozunuz kapali gitmeyiniz.
  odaya girdiniz, haklarinda cok $ey duymu$ oldugunuz (porsche'ye biniyorlar, ayda 25 bin dolar maa$ aliyorlar, bankanin beyinleri zart ve de zurt) insanlar kar$inizdalar.
  siz senelerdir (10 sene) istanbul'da oturdugunuz halde $oyle bir diyalog geli$ebilir, zira benim ba$ima gelmi$tir, aglami$imdir ulkeme:
  -ho$geldiniz, nasil izmir sicak mi, yol yorgunlugu var mi?
  -anlamadim? ne izmir'i? ben burda oturuyorum.
  -(gev$ekce gulerek) ah afedersiniz.
  
  sizin bu diyalogu ya$adiginiz ki$i kimdir peki, bilmek istemez misiniz? garanti bankasi insan kaynaklarindan sorumlu genel mudur yardimcisi. evet efendim, dogu$ holding bunyesinde insan kaynaklari ile ilgili ne kadar insan varsa tamaminin tepesindeki $ahsiyet. ki$iligi hakkinda en ufak bir bilgim yok pek tabii ki, fakat yaptigi i$te ne denli ciddi oldugu, gelen adayin dogdugu $ehrin ismine bakip ordan geldigini farzetmesinden gelecek bir ipucu ile yakalanabilir. humanitas gibi lacka cali$an bir kurumun hata yapmasi bu en ust seviyedeki insanin yaptigi inanmasi guc sacmalikta hatadan sonra iyice meydana cikmaktadir. (bkz: balik neresinden kokar)
  
  bu en son a$amadan sonra birisi sizi arayacak ve elendiginizi soyleyecektir.
  garanti bankasi mufetti$ yardimciligina piyasadaki en iyi ki$ileri filan aradigini soylemektedir, bu birkac istisna di$inda hemen her $irkette oldugu gibi koca bir yalandir. "kurumsal kulture uyum saglamak" gibi zirva bir sebep ile sizi kendi aralarinda konu$up eleyeceklerdir.
  
  peki nedir bu kurumsal kultur? anlatalim.
  kurumsal kulture uyum saglayacak birey fazla konu$an biri olmamalidir. bu yetmiyormu$ gibi fazla du$unen bir insan da olmamalidir. emri kabul ederken puruz cikarmayacak, yalakalikta, got yalamada, ahlakin tek tarafli zirva anlayi$inda kendini guclu sanan, sermayenin tamamina yakinini hazine bonosuna yatiran bankalari kendisinden hep ustun gorecektir.
  budur efendim bazilarinin anladigi kurumsal kultur. durustluk degildir, kim biz durustluge onem veriyoruz diyorsa onun bu erdemden en uzaklarda olan oldugu $ahsi tecrubelerimle ne yazik ki sabit olmu$tur. bunu genellememek iyi niyetlilik midir, kotu niyetlilik mi, du$unmek lazim.
  son bir $ey; bir mukemmel soz soyleme fabrikatorunden gelsin:
  "those slow in knowledge suppose that slowness belongs to knowledge"
• ahret sualleri silsilesinden murekkep bir dizi sinavi (yazili, sozlu, istihbarat) gecerekten olunan ilk zamanlarda siz aslansiniz kaplansiniz bankanin genel mudurunu gittiginiz yerde temsil ediyosunuz ona gore diye nosyon asilanan bir sure sonra teftis ettigi yerlerdeki temasi muteakip bir miktar afallayarak tatli su mufettisi - kastirici kolali gomlek sertligindeki mufettis asiri uclari arasinda bir noktaya yerlesen, akranlarina gore hakkaten iyi paralar kazanan kimi kurumda dayanamayip istifa etme, kimi kurumda kalaraktan kariyer basmaklarini atlayabilme, kimi kurumda da (fona devir vb. sureclerde veya banka sahibinin bankadan ziyade tukkan mentalitesinde banka yonettigi yerlerde) az gittik uz gittik dere tepe duz ama donup arkamiza bir de baktik ki bir arpa boyu yol almisiz seklinde ozetlenebilecek bir kariyere sahip olma seceneklerini potansiyel olarak barindiran comezler, "yavru mufettisler". kidem aldikca yetki sorumluluklari artar, bir yeterlik sinavina girerler (bazi yerlerde uygulanmayabiliyormus ama teftis kurulu gelenegi gibidir yeterlilik sinavi) omurlerinden bir iki seneyi goturur.
• bankalar kanunu'na göre tanımlı olmayan kişidir. teftiş birimi'nin başına hesap verir. yönetim kurulu'nu bırak, doğrudan herhangi bir genel müdür yardımcısı ile muhatap olması miniminicik şansa bağlıdır. diğer bir nokta, teknik olarak teftiş birimi yönetim kurulu tarafından atanır ancak denetleyen denetlenenin üzerinde veya altında değildir neticede teftiş faaliyeti "bağımsız" yürütülür. o nedenle kimse diğerinin üzerinde değildir. (temsil ve hesap verilebilirlik ayrımı da ayrı bir hadise). bu arada, denetim faaliyetlerinin bir kısmı genel müdürün talebi ile olur genel müdür bu bağlamda temsil edilir. ha bir de genel müdürlerin aynı zamanda yönetim kurulu başkanı olduğu hadiseler vardır, bir de genel müdürle yönetim kurulu farklı kişi olsa bile genel müdür memleket pratiğinde nispeten muteberdir.
• (bkz: muavin)
• müfettişin yardımcısı değildir.
  müfettiş yardımcılığı, müfettişliğe atanana kadar kişinin ünvanıdır.
• bankaya en yüksek mayışla başlayan kişilerdir. mt'ler falan mesela 1700 tl alsın bu adamlar 2500'le falan başlarlar işe. müfettişlerin hepsi de asosyal, somurtgan ve kendini beğenmiş tiplerdir. genellerim ulan ! istisnalar siktirsin gitsin bi zahmet.
• garanti bankasının artık panel mülakatı yerine bireysel mülakat yaptığı pozisyon. mantıklı olan da budur teftişte çalışıcak adamdan asosyallik beklerken panel mülakat gereksiz.