von economo nöronları

• von economo nöronları(ven) , tipik bir insan nöronundan en az %50 ve bazen de %200 oranına varacak kadar daha büyüktür. her bir nöron hücresi, çok güzel bir şekilde dallara ayrılan ve ucunda dentrit adı verilen piramit görünümüne sahip iken, ven nöronları, çok az dallı tek projeksiyonlu daha uzun ve daha ince bir gövdeye sahiplerdir. venler nöronların %1ini oluştururlar ve insan beyninde ön-singulat korteks (acc) ve ön-insular korteks(fı) adlı iki küçük bölgede bulunurlar.
  acc’nin ve fı’nın ağırlıklı olarak içsel yaşamımızdaki daha çok gelişmiş pek çok olguları içerdiği için, bu bölgelerdeki ven hücreleri, bizim mental faaliyetlerimizde merkezi bir yere sahip olabileceği düşünülmüştür.bu her iki bölgenin, sosyal bağlantılı ipuçları ile faaliyete geçtiği görülür. örneğin: kızgın bir yüz,acıdan buruşan bir yüz ya da basitçe sevdiğimiz birisinin sesi. bir anne bebeğinin ağladığını duyduğunda bu iki bölge de güçlü bir şekilde tepki vermekte. ayrıca, sevgi, şehvet, kızgınlık, keder gibi duygusal deneyimleri yaşadığımızda yine bu iki bölgedeki nöronlar ateşleniyor.ven’lerin, beyinden aldığı bilgiyi hesaba katıp, bizi hazırlıksız olarak içgüdüsel davranmaya ittiğini (ki bu da bizim gibi sosyal türlerin önemli bir hayatta kalma becerisidir) ve bunun da tıpkı hızlı bir röle sistemi–bir çeşit sosyal süper otoyol– şeklinde davrandığı ifade edilmektedir.
  von economo nöronları kısaca bilinçli davranışların gelişmesinde önemli bir rol oynarlar. insanlar ve insansı maymunlarda olduğu gibi von economo nöronları filler, kambur balina, oluklu balina, katil balina, ispermeçet balinası,afalina, boz yunus ve beyaz balina da da bulunur.
  (bkz: constantin von economo)
  kaynak:new scıentıst dergisi 21 temmuz 2012 sayısı
• kimilerine göre otizmlilerin sosyal konularda zorluk yaşamalarının sebebi bu nöronların eksikliğidir. von economolar çok sayıdaki bağlantı lifleri sayesinde sosyal öğrenmeyi sağlarlar, yeterli olmadıkları zaman 'sosyal taklit' denilen olay gerçekleştirilemez ki otizmlilerin sosyal açıdan gelişememe sebeplerinden belki de en önemlisidir bu.
• ani duygusal ve sezgisel kararlar için yüksek hızlı bağlantılar kurulmasını sağlayan hücrelerdir. duygusal bir uyaranla karşılaştığımızda bu hücreler beynin diğer bölgelerinin bu uyarandan haberdar olmasını sağlar. bir espri söz konusu olduğunda “komikliği” yakalayan sistemin önemli bir bileşeni olarak da bu hücreler görülmektedir.