ah tamara

• akdamar'ın hüzünlü hikayesinin son sözler kıvamında repliği.
• yücel arzen tarafından seslendirilen, van gölü üzerinde bulunan akdamar adası'nın efsanesini anlatan güzel bir şarkı.
  
  ah tamara
  
  van'dan, gevaş'tan ve digor'un altın saçlı kızlarından dinledim bu öyküyü
  tamara.. tamara senin dilin yok; senin incirin, senin narın, senin nazın yok.
  bu kaçıncı yenilgi aşk uğruna, bu kaçıncı intihar girişimi
  boşuna değil biliyorum;
  senin aforoz edilişin, benim şeyhimi kendime küstürüşüm boşuna değil
  bir ışık diye sana gelişim... tamara...
  bırak öldürsünler beni, bırak yok saysınlar
  unutsunlar senin ismini... tamara...
  aşk adadadır artık, aşkın adada...
  
  ay dolanır geceye, kıpkızıl kan gibi
  bulut geçer üstümden, örter beni tül gibi
  sevdanın çölündeyim, ıssızlığın gölünde
  yolumda ışığım ol; ah tamara...
  
  dokunamam ki tenine, yasaksın bana
  sana giden dikenli yollar, tuzaksın bana
  aşımsın ekmeğimsin, sevapsın bu canıma
  yolumda ışığım ol; ah tamara...
  
  u vel aha, u vel vera, u destana; ah tamara, ah tamara...
  (aşk adadır, aşk adadadır, bu bir destandır; ah tamara, ah tamara...)
  
  yedi boğum akrep gibi koynumda sevdan
  kara hançer mavzer gibi bekliyor düşman
  bilsinler, böyle sevda böyle bir can alırken
  aşkıma fermanım ol; ah tamara...
  
  vur beni hasrete vur, göm beni göle
  oğluna ver adımı, bin yıllık öfke
  duysunlar, böyle sevda böyle bir can alırken
  aşkıma fermanım ol; ah tamara...
  
  u vel aha, u vel vera, u destana; ah tamara, ah tamara...
  (aşk adadır, aşk adadadır, bu bir destandır; ah tamara, ah tamara...)
  
  (bkz: akdamar adası)
• bir kaan erkam öyküsü.
• selim temo'nun bir şiiri.
  
  ah tamara
  
  mızgin ve frok için
  ah! tamara
  
  (bitmemiş bir şiirin ipuçları)
  
  yaşam ve ölüm
  iki hasım şimdi
  iki şüpheli şahıs
  her an birisindir
  her an ikisi
  
  ı
  samanyolu uzanmış sere serpe
  hasat bitmiş
  erzak, kuruyarı istif
  geriye bir şairin hüznü kalmış biçilmedik
  boy vermiş, başak uçları göbekte!
  incecik bileklerime batıyor ah, tamara!
  büyüdükçe mi yitiriyoruz saflığımızı?
  
  samanyolu çırılçıplak, gece yıldızlı
  dut yaprakları hışırdıyor, orda mısın?
  
  ıı
  meyva dalları ağır, yorgun
  er sabah doğuracaklar yarın
  şimdi geceye karışıyorlar simsiyah yapraklarıyla
  kapımın yüzyıllık mavisi
  bir sağımlık çiyi çiçeklerimin
  -en çok şafakta tazedirler
  hep tükenmez bir umudun habersiz sebepleridir
  
  ağzımda dağılan toran üzümü
  sapsarı tınazlarla sağılmayı bekleyen harman
  saçları tutuşan dağlar
  havaya akan kuru buhar!
  hep bu umudun dirilişidir tamara!
  bundan tenim bu kadar esmer
  ve savrulup gidişim
  adı geri verilen diyarlara..
  
  ııı
  tandırdan ahker eksilmez olmuş
  yapışmış hamuru yakıyor, bu koku oradan
  batman çayı, malabadê’nin ayaklarını öpüyor
  ve tutsaklığının farkında
  bunca yıllık kalıbında böyle aktığı görülmemiştir
  bezgin, biteviye..
  ve sesler eksiliyor geceden
  hasretlik bir fa vurulmuş en son
  dört mi yaralı requiem’den
  re teslim olmuş, pişmanmış
  diğerleri karanlıktan..
  
  ama alev aydınlatır dumanı da
  saçılmış bir beyinden içeri
  kara burunlu kara postal
  işte her şey bu kadar açık, tamara..
  
  ıv
  adım, soyadım da söyleniyormuş gibi uzundu
  çok dövdüler beni, çok ağaçtan düştüm
  kafamda on dört kırık izi var, sıyrıkları saymadım
  katlayıp katlayıp boyuma uydururdu annem
  yine de çıplak ayaklarımı gizleyemezdi pantolon
  derken kırmızı bir kundura aldılar bir yaz çermik’ten dönerken
  eskimesin diye hiç giymedim
  sonra ayağıma dar geldi..
  
  yüzlerce bilye bulurdum düşlerimde
  uyanınca hiçbiri olmazdı
  hep ütüldüğüm günlerde görürdüm
  karığım büyüdü, düşler seyreldi..
  
  bir sabah ayrı bir dünya, intizam!
  öğretmenin yazısı kadar yabancı..
  paydosta kendi harfleriyle ağlayan annem
  hangisi bendim.. ben hangisiyim..
  biraz kafka okumak gibi bir şey galiba
  kapkara olmak belki
  belki ismin ne? hâli
  
  v
  - a ha! bu atlı mıhlıso’dur
  ilerde itirafçı olacak!
  nuro bir kolcu daha vurur
  bu kırkıncı!
  sıtma çaputuna birebir ellerinin şifası..
  
  edip vurulmuş.
  edip vurulmuş..
  edip vurulmuş... hawaaar!
  
  jandarma.
  sıkıyönetim..
  harekât...
  
  içtima.
  işkence..
  terörist...
  
  sıtma.
  verem..
  kolera...
  
  ölüm.
  yas..
  taziye...
  
  vı
  dört parçalı göğsümü
  paletler çiğner her gün
  yürür giderler kirpiklerim boyunca
  önüme atılan kardeş başları
  taşırır yoksul gözlerimi de
  inadına ağlamam işte
  acım, yaşadığımca ağlasam bitecek değil!
  
  birilerinin kahır doluyor içi tamara!
  birileri yakıyor kendini yunmak için acılardan
  yeter
  yeteeer
  y e e e t e e e e e e e e e r r r...
  
  vıı
  kaç çiçek kurusu
  kaç kelebek ölüsü
  kaç yüz buruşuğu
  yaşanamayan kaç aşk
  olası kaç heyecan
  kaç eksik ürperti
  hiç saramayacak kaç beden
  bir
  taş
  oynuyor
  yerinden
  bir adam güç bela öpebiliyor sevgilisini
  bir saz kırılıyor
  bir civan uçuruma salıyor ağırlığını
  bir köprü uçuyor bakmaktan
  ellerim yanıyor kâğıtta
  ellerime ağustos yağıyor durmadan
  en çok baharları ağlıyorum
  bir yanardağın batısında
  
  vııı
  beklemek zamanı çoğaltır tamara!
  belki bir deprem, hadi bir deprem
  taşırır yoksul denizleri
  
  ilk kurşun.
  ilk sağım..
  ilk ağızsütü...
  
  dışarda fırtına var:
  bütün pencereleri açın!
  
  ve kederli bir yüze kapanır kapı
  tanrı kadar mağrur kadınlar bekler
  köylerde, şehirlerde acır yalnızlık
  başkasının ölümü: tek gerçek felaket!
  sapsarı bir endişeyle sokaklara çıkılır:
  
  ağıt vurulmuş.
  ağıt vurulmuş..
  ağıt vurulmuş... ah, heval!
  
  hiçbir romana sığmayacak
  hiçbir yüzyıla hasretimiz
  alnımdan kırgın sloganlarla bir şehir geçer her gün
  bültenler kelle başı söz eder öldüğümüz ülkeden
  
  ıx
  soğuk olur anneciğim.. soğuktur beklemek
  soğuktur kör umut biriktirmek sağır beyinlerde
  yeni yükünü yıkmaya benzemez
  ama en az senden eksilen kanlar kadar kutsal
  ve yardan, yarenden yoksun, öylece,
  birbaşına, sebepli bir intihar
  sebepli bir koyverip kendini, arkadan geleceklere..
  yani anneciğim soğuk olur dizinden uzak her yer
  ölüler.. ölümler artar ömründe
  kaygıyla bültenleri izlersin.. soğuktur bahar gelmez
  soğuktur, ihanet artar.. soğuktur, iftira..
  ve ben cüzamlı bir yolcuyumdur kimsenin konuk etmediği
  düşümde bir sevda bulurum, adı: tamara!
  uzar, uzar sesim sessizlikte, bıkkınlığında sessizliğin
  derken yarına inanmaya başlar birileri
  düşlerinde umut bulur
  saçlarında bölünmüş bir şefkatin sımsıcak izi
  dudaklarında kaçak tütün tebessümü
  ve tokalaşmaları sertçedir, samimidir
  kendi renginde akar kızılırmak
  dicle kendi dilinde çalkanır
  ansızın hatırlanmış bir şey gibi
  
  x
  a a h, tamara!
  niye mi tutuyorum ellerini
  niye mi dönüyorum köklerime
  sen ki birden çok, çoktan fazla
  ve kelimenin birkaç anlamıyla dişi
  ve ben tutuşmalıyım tamara
  bir aşk da mutlu bitsin!
  
  xı
  ayışığı sonatı’nı çaldığımız akşam..
  tabanlarım ağırıyor
  bıyıklarım gürültüyle uzuyor
  hışmımdan korkuyorum tamara!
  bir namlu ucundaki darağacında
  tepinir, tepinir kesilmiş bir kuş gibi içim
  bıraksalar sulardım, dallarına çıkardım yeşilken
  şimdi savaşçılık oynar içimdeki çocuk
  artık hep ebe değil
  ve oyunlarına almıyor beko’yu..
  
  korkarak
  üşenerek büyüyen feyzo’yu vurmuşlar!
  ensesine ölüm sıkılmış, iki el!
  
  feyzo vuruldu.
  feyzo vuruldu..
  feyzo vuruldu... a a h, heval!
  
  yaşam ve ölüm
  iki hasım şimdi
  iki şüpheli şahıs
  her an biriyim, tamara
  her an ikisi,
  
  94-95
  
  selim temo
• (bkz: aramızda bu cam bölme)
• yarından sonra van devlet tiyatrosunda izlemeye gideceğim oyundur. oyun bitince edit gelecek.
• yine bir hayal kırıklığı. devlet tiyatroları silkelenip kendine gelmedikçe, üretme zorunluluğu yerine güzeli üretebilme gayesiyle yola çıkmadıkça bu böyle devam edecek.
  metni daha önce okuduğumdan heyecanlanmıştım. funda özşenersağlam bir kalem, türk tiyatrosuna önemli eserler bırakmıştır. değeri daha da anlaşılacaktır umut ediyorum. ah tamara hikayesi fazlasıyla klişedir. kavuşamayan iki genç ve bu gençlerden birinin aşk uğruna canından olması. ama funda hanım bu hikayeyi renklendirmiş, derinleştirmiş. hikaye akdamar’ı değil van’ı, türkiye’yi anlatır olmuş. din, dil, ırk üçlemesinin çatışmasını temel almış ve ayrıştırmadan anlatmış. tiyatronun en önemli yanıysa kağıt üzerinde kalmaması. sahneye taşındığı zaman görevini tamamlıyor. oyunun problemi de tam anlamıyla burada başlıyor. okuduğum metni sahne de olduğu gibi görmek hayal kırıklığımın asıl sebebi. vurgulanmış hiç bir nokta yok. hatta metin de beni vurgula diye bağıran bölümler özellikle sönük bırakılmış gibi. metine bakış açısı bu vurguları tabi ki değiştirmiş olabilir fakat o bakış açısına dair pek işaret alamadım. senelerdir devlet tiyatrosu oyunlarını takip ediyorum zevk veren işler çıkmıyor değil hayli keyif aldığım metine farklı yaklaşan. oyunculukla etkileyen oyunlar oldu. genellemeyle bakarsak duruma bunun tam tersi, özen göstermeden, fast-food ürünü gibi metni al, oku prömiyer yap. türk tiyatrosunun gelişmesi için bu metinlere daha fazla titrememiz gerekiyor bence. yakın tarihte bu metni daha iyi ellerde bir kez daha izleyebilmek ümidiyle.
• van devlet tiyatrosu'nun oyunu. oyun genel anlamdaki güzel ancak özellikle sahne geçişleri çok kötü. sahne geçişlerinde ışıklar tamamen kapanmıyor ve oyuncuların dekorları taşımalarını görebiliyorsunuz. oyunculuklar ise fena değil özellikle tamara rolü çok güzel işlenmiş fakat papaz rolü tam oturmamış gibi, oyuncu bu rol için genç kalmış. her ne kadar iyi bir oyuncu olsa da bu rol için uygun olmadığını düşünüyorum. keçi ise süperdi rolünü çok güzel yaptı:)
• aşçı kadının mezarında yakılan ağıt beni de yaktı. bilen varsa beni aydınlatsın.
• ölmekte olan birinin son çığlığı, son sözleri, sevdiceğine son seslenişi.
  
  aklıma nerden geldiyse gece gece. neyse efendim hikayesini anlatalım.
  
  akdamar adasında kilisede yaşayan bir keşiş ve dünyalar güzeli kızı varmış, bizim buralarda da gevaş’ta koyun güden bir çoban. bu keşişin kızı ile çoban tanışınca birbirlerini sevmişler. bazı zamanlar çoban sevdiğini görmek için yüzerek adaya gelirmiş, fakat kız adanın neresinde oraya fener koyar onu bekler çobanda ışığı görünce onun olduğunu anlar ve oraya doğru yüzermiş. bir gün keşiş kızının çobanla ilişkisini öğrenir kızına görüşmesini yasaklar, fakat kızı bunu birkaç kez deneyince keşiş bir gece kızını odaya kilitler.
  
  feneri alır kayalıklara çıkar bunu gören çoban sevdiği çağırdığını düşünüp başlar yüzmeye. keşiş, çoban yüzerken hep lambayı adanın etrafında yer değiştirmiş ve çobanın kayalıklara kadar takatinin kalmamasını sağlamış. çoban ise gittikte yorulmuş ve ahh tamara ahh tamara diye haykırmış. sesi koca adada yankılanmış. yorulan çoban gölün sularına gömülmüş. kız ise sevdiğinin sesini işitince kendini sulara atarak canına kıymış. bir aşkta böyle bitmiş.