chili

• wendysde bulunan meksika lezzeti. bol cheddar peyniriyle daha bi lezzetli olan acılı, kıymalı ve fasulyeli yiyecek.
• asıl chilide fasulye bulunmaz. sanıldığının aksine kıymayla da yapılmaz. çok ufak doğranmış et kullanılır. dünya çapındaki bir chili cook off yarışmasında fasulye, mısır vs. gibi içeriklere izin verilmez. sadece et, salça va baharat yemeğidir.
• servis tabağına alındıktan sonra üstüne küp şeklinde kesilmiş çiğ soğan ve çeddar peyniri konur, yanına da coyoacan lavaşı oldu mu dadından yinmez
• kolayca yapılabilen şeydir.
  
  kıyma
  makarna sosu - domates rendesi - salça
  kimyon, kırmızı biber, taco baharatı, tuz vs
  sogan (donmuş doğranmış soğan alıyorum)
  kırmızı meksika fasulyesi
  
  soganı kavur,
  kıymayı üstüne at kavur
  domatesli sosları üstüne boca et, biraz salça ekle, karıştır
  baharatı ve konserve meksika fasulyesini (yıkayıp) ekle
  karıştır
  
  altını kıs, kendi kendine uzun uzun pişsin suyu buharlaşsın yogunlaşsın.
  
  geriye kalan şey gayet güzel chili oluyor.
  artık sloppy joe modeli sandviç mi yaparsın, low carb yemek için marulla mı yersin, taco alır onla mı yersin sana kalmış.
  aşırı kolay ve bol proteinli yemektir.
• klasik meksika yemegi..goruntusu igrenctir..konservede alinir 5 dakikada yapilir yenir..bekarlar icin hos bir yemektir..
• 14. sezonda seriye dahil olan bir pokemon karakteridir.
  
  http://bulbapedia.bulbagarden.net/wiki/chili
• goruntusune aldanip rahatca yaparim dedim, menemene alternatif olsun dedim, gotum cikti. niye boyle oldu anlamadim, en azindan yenilebilir oldu da cok mutsuz degilim.
• favori kış yemeğim. baktım sözlükte hiç tarifi paylaşılmamış -ki üzgünüm ama paylaşılsa dahi kendi versiyonumu yine yazardım- bir amme hizmeti olarak sizleri gaza getirmek için buradayım sevgili sözlük ahalisi.
  
  meksikanın hastasıyım chilinin ustasıyım. lakin kıymanın bu nadide yemeğin tadını resmen bozduğunu düşündüğüm için vejetaryen/vegan versiyonunu yazacağım. burun kıvıranlarınızı acilen bir akşam yemeğine davet ediyorum. zira bir kez yedikten sonra 'malmazel ya bana chili yapsana'ya dönüşüyor olay.
  
  chili.101 introduction to chili
  
  temel taktikler
  -chili dediğimiz şey temelde domates, soğan, biber, bir takım fasülyegil tohumu, bolca baharat ve tatlılık sağlayacak havuç ya da mısırdan oluşan sıcak bir yemek. ben chili'yi yoğun ve acı seviyorum, hatta öyle ki yoğurtsuz yiyemiyorum. siz damak zevkinize göre baharat ve su miktarını ayarlayabilirsiniz.
  -internette bulabileceğiniz kıymalı tariflerde chiliye su eklenir ve suyu buharlaşıp tekrar yoğunlaşana kadar yaklaşık bir saat pişirilir. bunun sebebi kıymanın pişme süresidir. bizim chilimiz yaklaşık 20-30 dakikada hazır oluyor (hazırlık aşaması dahil).
  -ekleyeceğiniz fasülyegil tohumlarını kendiniz de haşlayabilirsiniz, konserve de alabilirsiniz. kendiniz haşlayacaksanız iyice yumuşayana kadar pişirmeyin. chilinin içine attıktan sonra o baharat ve domatesin yoğun aromalarını da içine çekebileceği kadar pişme payı bırakın. bu durumda su ilavesi yapmanız gerekebilir. konserveler için de aynı mantık geçerlidir, lezzeti içine çekmesi için fasülyegil tohumlarını yemeğe ekledikten sonra mutlaka en az 5 dakika kaynatmak gerekir. eğer yurt dışında yaşayan ve hali hazırda 'xx bean in a spicy tomato sauce' erişiminiz varsa^* zaten direkt onlardan alın ve yemeğe ekledikten sonra maksimum 2 dakika kaynatıp servis edebilirsiniz.
  -nohuttan yeşil mercimeğe kadar oldukça geniş ve özgür bir kullanım alanı olsa da ben sahiden e n çok fasülyegil tohumlarını yakıştırıyorum bu yemeğe: meksika fasülyesi, barbunya, kırmızı barbunya, benekli barbunya, börülce, nadiren kurufasülye türleri (haricot, cannellini) vb.
  -peki biz bu ciks şeyleri nereden bulabiliriz diyebilirsiniz, şöyle ki meksika fasülyesi konserve olarak artık migroslara bile düşmüş bir bakliyat. pahalı, kabul, ancak ya indirim kovalayın ya da 'bunu almasam kıyma alacaktım, ohooo o daha pahalı zaten' diye düşünün. barbunya zaten barbunya, onun da makul fiyata konservesi mevcut olmakla birlikte çok daha makul fiyata çiği mevcut. bu ikisi zaten iyi cir chili yapmaya yeter. ha işi ilerletmek isterseniz üçüncü önerim börülce olacaktır ki onun da kurusu marketlerde mevcut arkadaşlar.
  -kekik tercihiniz dağ kekiği/tyme/rosemary olmasın, bunların tadı bu yemek için keskin olacaktır. 'oregano' dediğimiz hafif cinsten olsun.
  -'chili' biber ya da acı sivri biber vb bulursanız elbette iyice kıyıp chili biber kullanın. benim erişimim çok kolay olmadığından acılığı 'cayenne paper' dediğimiz toz acı biberle sağlıyorum.
  
  malzemeler (3-4 kişilik)
  -1 adet orta boy soğan, tamamen ruh halinize göre küp küp ya da yarım halka
  -2 adet havuç (ya da bir avuç mısır), küp küp
  -1 domates, küp küp ya da rende
  -1 kapya biber, küp küp
  -500-600 gr kadar pişmiş fasülyegil tohumu karışımı (yaklaşık iki konserve ya da 3 su bardağı gibi düşünülebilir)
  -bol miktarda kimyon, toz acı kırmızı biber (pul biber değil), bir çimdik kekik, isteğe başlı olarak bir çimdik karabiber ve tuz
  -yaklaşık 2 yk zeytinyağı
  
  tarif
  soğanları zeytinyağında iyice öldürüyoruz, fakat pembeleştirmiyoruz. kendileri artık yumuşamaya başladıklarında içine havuç ve kapya biberi ekliyoruz. eğer mısır ekleyecekseniz (dondurulmuş ya da konserve ise) sakın mısırı bu aşamada atmayın, ilerki aşamada haşlanmış fasülyegil tohumlarını eklerken atacaksınız. pişirme sürecinde tencerenin kapağı lütfen hep kapalı olsun.
  
  akabinde küçücük doğradığımız ya da rendelediğimiz domatesleri ekliyoruz. bu kısım önemli, çünkü bütün temel lezzetler bu aşamada şekillenecek. önce tuzu bir atın ki domates iyice suyunu salsın. sonra, kimyon atmamız gerekiyor. kimyon piştikçe şiştiği için bu aşamada eklemek çok önemli. yine yapısı gereği bu temel sosumuzu yoğunlaştıracak. elinizi korkak alıştırmayın. ne yazık ki kesin bir ölçü veremiyorum göz kararı yaptığım için ama herhalde bir şeker kaşığı koyuyorumdur. acı toz biberi ve bir çimdik kekiği de bu aşamada ekleyin. yine kapağını kapatın ve sos yoğunlaşana kadar kaynatın, aşağı yukarı 10 dakikanızı alacaktır.
  
  sos yoğunlaştıktan sonra artık pişmiş fasülyegil tohumlarınızı (ve tercihinize göre mısırı) ekleyebilirsiniz. akabinde yine kapağı kapalı bir şekilde birkaç dakika daha kaynatın ki bütün lezzetler birbirine karışsın. eğer yemeğiniz çok sulu olduysa (örneğin domates çok sulu olmuşsa ya da haşlanan bakliyatlardan su gelmişse) kapağı açık kaynatın ki yoğunlaşsın. eğer artık sebzeler ve bakliyatlar birbirinden ayrı düşecek kadar 'kavrulmuş' gibiyse bu sefer de çok kuraksınız demektir, birazcık kaynar su ekleyin.
  
  istediğimiz kıvam tam olarak şöyle bir şey, aynı tabağa chiliyi ve yoğurdu koyduğumuz zaman chilinin yoğun sosu yoğurda hafiften hafiften dokunacak ancak mercimek çorbası ve yoğurdu aynı tabağa koymuşsunuz gibi yoğurdu sos içerisinde bırakmayacak.
  
  biz ev ahali olarak yoğurt ile yemeği çok seviyoruz ancak ekmek banıcılar ya da pilavcılar da bu işten karlı çıkabilir gibime geliyor.
  
  herkese iyi kışlar!
  
  edit: yemeği renklendirmekten çekinmeyin. tarifte kapya biber yazıyor ancak sarı ya da turuncu biber kullanabilirsiniz. işi eğlenceli hale getirin. mesela havuç kullanıyorsanız sarı biber kullanın, mısır kullanıyorsanız turuncu biber kullanın. ya da hem kapya hem mısır hem de havuç kullanın, işin içinde eğlence olmadıktan sonra zaten yemek yapmanın pek bir anlamı yok, değil mi?
• dokuzuncu nesil çaylak.
• kırmızı acı biberlerine hasta olduğum memleket.