• (bkz: cbt)
    (bkz: bilişsel davranışçı terapi)
  • cbt, psikanaliz gibi geçmişe değil, şimdiki zamana ve yalnızca var olan semptomları azaltmaya odaklanır.

    danışanın sorunlarına neden olan bilişler formüle edilir. cbt bir öğrenme sürecidir. danışanlara kimi zaman ödevler verilir, ödevleri üzerinden geribildirimler yapılır. bu süreç sonunda danışanın, kendi kendisinin terapisti olması amaçlanır. cbt, danışanlara işlevsel olmayan düşünce ve inançlarını fark etmesini öğretir.

    olayları algılayış şeklimiz, bizim duygu ve davranışlarımızı etkiler. yani ‘nasıl düşünürsen öyle hareket eder, öyle hissedersin’ mantığını benimseyen cbt, psikolojik rahatsızlıkların kökenini çarpıtılmış, irrasyonel bilişlere bağlar. psikolojik olarak iyi durumlarda mantıklı bilişlerin bir sonucudur.

    bu işlevsel olmayan düşünceleri (bilişleri) değiştirmek için ilk olarak sözel ikna etme yolları denenir, danışanın inanışlarının kökenleri ve doğruluğu test edilir ki; danışan bu tür işlevsel olmayan düşünce ve inançlarına şüpheyle yaklaşıp sorgulasın, bunları gözden geçirsin ve yerlerine daha işlevsel bilişler edinebilsin.

    * «nasıl oldu da bu sonuca ulaştınız?»

    peki bu düşüncelerin kaydı nasıl tutulur? olayın nasıl, nerede ve kimlerle yaşandığını not edilir, danışanın ne düşündüğü ve ne hissettiği konuşulup, bu duygu ve düşüncelerin yoğunluğu sorulur. bu süreç sonunda ne tür bir fizyolojik tepki verdiği tespit edilir. en sonunda da bunlar hangi davranışı ortaya çıkardığı üzerine danışanla konuşulur. buradaki amaç bilişlerin formüle edilmesidir. bu otomatik bilişlerin destekleyici kanıtları neler, karşı kanıtlar ne olabilir ve ne tür alternatif düşünceler düşünülebilir, danışanın ağzından bunlar da not edilir.

    öyleyse bu formülasyon sonucunda genellikle ne tür otomatik düşüncelere (bilişsel çarpıtmalara) varılır?

    1- hep ya da hiç düşüncesi
    2- felaketleştirme
    3- aşırı genelleme
    4- zihinsel filitre
    5-olumluyu geçirsiz sayma
    6- sonuçlara atlama (akıl okuma, falcılık)
    7-aşırı büyütme veya küçültme
    8-duygusal kararlar
    9- meli, malı cümleleri
    10- etiketleme
    11- kişileştirme

    not: kişilik bozuklarından ziyade depresyon gibi duygudurum bozukluklarında cbt daha etkilidir.
  • klinik psikolojide son yillarin tedavi trendi.
hesabın var mı? giriş yap