• honda'nın ünlü v-tec motorlarıyla gündeme gelen bu sistemde motordaki supapların zamanlaması devirlere göre değişir. motor çalışırken her bir silindirdeki iki emme supabı (silindir başına dört supaplı motor) açılarak hava ve yakıt karışımının silindire girmesini sağlar. bu karışım yanıp motora hareket gücü sağladıktan sonra egzoz (çıkış) supapları açılarak yanmış gazları dışarı verir. bu işlem saniyede binlerce keze varan hızlarda gerçekleştirilir. havanın silindire giriş ve çıkışı devirlere göre farklılık gösterir. normal motorlarda daha çok kullanılan orta devirlere göre bir supap ayarı yapılır ve yarış otomobillerinde de yüksek devirlere göre bir supap ayarı kullanılır. binek otomobillerinin motorları bu nedenle motor orta devirlerde verimli çalışırken çok düşük devirlerde (örneğin, rölantide) ve çok yüksek devirlerde yeterince verimli değildir. aynı şekilde yüksek devirlerde performans sağlayacak şekilde hazırlanan motorlar da düşük devirlerde verimli çalışmaz (çok yakıt tüketir). değişken supap zamanlaması bu iki farklı ayarın motora aynı anda uygulanmasına olanak tanıyor. motor işletim sistemi devire göre hangi supap zamanlamasının kullanılacağını belirliyor ve her devirde en verimli çalışmayı sağlıyor. böylece motor düşük devirlerde az yakıt tüketirken yüksek devirlerde de iyi bir performans sunuyor. değişken supap zamanlamasına sahip motorlarda motor hacminin litresi başına elde edilen güç çok yüksektir. örneğin, litre başına 100 beygire kadar çıkabiliyor (1.6 litrelik motor 160 beygir gibi).
  • variable valve timing/technology, vvti. toyota motorlarında değişken sübap zamanlaması teknolojisnin aldığı addır kendisi.
  • volkswagen marka araçlarda bulunan fsi motorlarda eskidikçe ilk hareket sırasında çıkardığı rahatsız edici sesler yüzünden problem yaratan sistem.
  • supap acma kapama zamanlamasini belirleyen parametrelerden biri de emme manifoldundan silindire gonderilen karisimin yarattigi momentumdur. dusuk hiz ve guclerde bu deger dusuk olurken, piston ust olu noktaya dogru hareketine baslarken yarattigi itme kuvveti, karisimin bir kisminin manifolda geri donmesine neden olabilir. yuksek hizlarda ve guc degerlerinde ise momentum yuksek olacagindan, pistonun yukari dogru hareketi, karisimi manifolda dogru geri itmeye yetmez. degisken supap zamanlamasi ile dusuk hizlarda supap daha erken kapanirken, yuksek hizlarda daha fazla karisim iceri alinmasi icin daha gec kapatilir.
  • (bkz: avcs)
  • mitsubishi'de bu teknolojinin adı mivec'tir. özellikle 4000 devir sonrası hayat durur mivec başlar *.
  • içten yanmalı motorlarda, çevrim sırasında supapların açılma ve kapanma zamanlarını değişken hale getiren sistemlerin adıdır (ing. variable valve timing). isminden de anlaşılacağı üzere supapların "ne zaman" açılacağına karar verirler.

    diğer taraftan üreticiler, supapların açılma aralıklarını değişken hale getiren sistemler de kullanırlar. değişken supap açılma aralığı sağlayan bu sistemler ise motor yüküne, gaz pedalı açısına ve motor devrine göre supapların "ne kadar" açılacağına karar verirler (ing. variable valve lift)

    vana örneği ile: bu sistemler bir su vanası ya da musluk üzerinde kullanılsaydı, değişken supap zamanlaması vananın ne zaman açılıp ne zaman kapanacağını belirleyecekti, değişken supap açılma aralığı ise vananın ne kadar açılacağını (birim zamanda içerisinden ne kadar su geçeceğini) belirleyecekti.

    --------

    "değişken subap zamanlaması" fonksiyonu ile bilinen bazı sistemler de gerçekte subap zamanlaması yerine subap açılma aralıklarını değiştirir (örnek bmw'nin valvetronic sistemi, toyota'nın valvematic'i), bazıları da her 2 fonksiyonu birden yerine getirir (fiat'ın multiair'i, nissan'ın vvl'si, mitsubishi'nin mivec'i)

    daha kapsayıcı bir başlık için (bkz: değişken supap kontrolü)

    --------

    bu sistemlerin, içten yanmalı motorların kaderi ve çalışma karakterleri üzerinde yarattıkları fark için (bkz: #86668266)
hesabın var mı? giriş yap