kretase-tersiyer kitlesel yok oluşu

• 65 milyon yil once yaşanmış, en büyük ikinci, beraberinde dinozorları da goturdugunden dolayı en popüler birinci kitlesel yok oluş.
  sebebini irdelemek için bir 100 milyon yıl daha geriye gitmek gerekiyor.
  160 milyon yıl önce dinozorlar henüz yeni yeni palazlanmaya başlarken mars ile jüpiter arasındaki asteroid kuşağında kaderleri yazılmaya başlanmıştı bile. muhtemelen yakınlardan geçen bir kuyrukluyıldız, bazı asteroidlerde yalpalama hareketinine sebep oldu. temas ettiği başka asteroidlerde de stabilizasyonu bozarak en nihayetinde asteroidlerden birini yörünge dışına fırlatacak zincirleme bir döngü oluştu.
  çapı 10 km civarı olan asteroid, gittikçe güneşe doğru yaklaşan spiral bir yörüngede dönmeye başladı. ama bu yörünge bir noktada dünya'nınki ile kesişecekti.
  bu aşamadan sonra asteroidin dünyaya çarpmasını engelleyecek en güçlü savunma mekanizması aydır. kendini siper ederek veya çekim etkisi ile saptırarak dünyayı çarpmadan koruyabilir. ama bu savunma mekanizmasinin bir şekilde atlatıldığı görülüyor.
  atmosferimiz 10 km çapındaki bir asteroidin oluşturacağı sok etkisini absorbe edecek kapasiteye sahip değildir. ama dinozorlarin son bir sansi daha vardi. eğer asteroit derin okyanusa düşse idi yıkımın boyutu daha dusuk olabilirdi. ama olabilecek en kötü senaryo ( sığ deniz + eğik açı)gerçekleşti. bu felaketin direkt ve indirekt etkisi ile 25 kg üzeri hemen tüm karasal türler ve deniz türlerinin %60'ı yokoldu.
  durum dramatik ama şu da bir gerçek ki bu meteor çarpması olmasa da dinozorlar gidiciydi. bircok türünün nesli zaten tükenmişti. örneğin (bkz: stegosaurus) ve (bkz: pteranodon) gibi tanınmış dinozorlar çoktan yokolmuştu. çoğu fazla özelleşmiş ve değişen ortam sartlarina daha fazla uyum saglayacak kapasiteleri kalmamisti. bu meteor carpmasi sadece gidisati hızlandırmıştır.