coğrafya mahkumları

• gazeteci tim marshall‘ın türkçeye ‘dünyanın kaderini değiştiren on harita’ alt başlığı ile çevrilen kitabı. ilk basım yılı 2018. mert doğruer kitabı dilimize çevirmiş, yayınevi ise epsilon.
  --- spoiler ---
  
  uluslararası ilişkiler ve coğrafya birleşince ortaya jeopolitik çıkıyor. dünya üzerindeki tüm devletlerin coğrafi yapısı ve konumu onları ya sınırlıyor ya da önünü açıyor. kitap da bu bağlamda on bölüme ayrılmış. bölümlerin kimisi ülke kimisi kıta. rusya, kuzey amerika, güney amerika, afrika, avrupa, japonya ve kore, pakistan ve hindistan, kuzey kutbu, ortadoğu, çin olmak üzere on bölüm var.
  
  kitaptan benim beklentim adından da anlaşılacağı üzere coğrafi unsurların ülke siyasetine ve etkisine daha fazla değinileceği yönündeydi. ama kitabı okuyunca bölümlerin başında kısaca değinilen coğrafi şartların, ilerleyen bölümlerde yerini uluslararası ilişkiler anlatımına bıraktığını gördüm. dolayısıyla kitabı okuma herkes hızlı bir ülkeler arası ilişkiler tekrarı yapacağını hissedecektir. bu da kitabı çerezlik haline getiriyor.
  
  doyurucu bölümler de mevcuttu. kuzey kutbu, güney amerika ve rusya ile ilgili kısımlarda coğrafi koşulların şekillendirici etkisinden daha çok bahsedildiği için tat aldım. dediğim gibi diğer kısımlarda ise hızlı bir 20. yüzyıl turu atmış oldum.
  
  jeopolitik dünya politikasında git gide önem kazanan bir olgu. tim marshall deneyimli bir gazeteci olmanın verdiği bilgiyle ülkeler arası tarihsel çıkmazları güzel özetlemiş. her ülkenin jeopolitik olarak bazı öncelikleri var ve bunlar o ülkeye kazandırmasa bile en azından hasım ülkeye kaybettirecek unsurları da içeriyor. çin’in güney çin denizi’nde yapay adalar üretip üs yapmasının, rusya’nın kuzey kutbu derinliklerine titanyum rus bayrağı dikmesinin, bolivya’nın şili’den enerji kaynağı karşılığında sahil şeridi talep etmesinin çeşitli nedenleri mevcut. bu tip örneklerden kitapta bol ve jeopolitik sevenler mutlaka okumalı.
  --- spoiler ---