zahter

• bunun bir kekik çeşidi olanı vardır, bir de baharat çeşidi. konumuz baharat olanı.
  
  40 küsür baharatın çekilip (öğütmek) karıştırılmasıyla yapılan; kahverengiye çalan sarı renginde olan bir kahvaltılıktır. yanında zeytinyağı ile yenilir. hatta en güzel yenişi; küçük bir ekmek parçasının arasına has bir tulum peyniri konulur. sonra bu içinde tulum peyniri gizleyen ekmek önce has bir zeytinyağına, sonra da zahtere bandırılır. afiyetle yenilir.
  
  yöreden yöreye rengi değişen bir baharattır. arap kültüründe çok koyu kahverengiye çaldığı görülür. akdenize yanaştıkça ise renk daha da açılır. bir tarsuslu olarak (her iki kültürden insanların da barındığı bir bölge) arap kültüründen gelmiş arkadaşlarımın anneleri koyu kahverengi yaparlar ve içine küncü (susam) da koyarlar. akdeniz kültüründe ise renk daha açık olduğu gibi; ekstradan küncü koymazlar zira karışım yapılırken içine bolca küncü konur zaten. ekstradan konulmamalıdır.
  
  asıl çıkış noktası yıllardır tartışılır. tamam hadi abarttım, eş dost sohbetlerinde arada bir mevzu konusu edilir fakat hiç kimse tam olarak cevabını bilmez. şanslı sözlük okuyucuları olarak işin doğrusunu birazdan öğrenip; konusu geçtiğinde rahatlıkla etrafınıza bilgi küpü imajı çizebileceksiniz.
  
  efendim zahter aslında genel bilinen kanının aksine bir arap baharatı değil; antik roma dönemi baharatlarındandır. bu dönemde önceleri tıp alanında kullanılan zahter; daha sonra lezzetli tadının etkisiyle mutfak kültürüne de girmiş ve bir daha çıkmamıştır.
  
  tıp alanında kullanımı ise çok ilginçtir. romalı kadınlar bu baharatı "aşk bitkisi" olarak adlandırırlarmış o dönemde. zira zahterin afrodizyak etkisi taa o dönemlerde romalı kadınlar tarafından keşfedilmiş. aylar süren savaşlardan dönen kocalarının önüne "ye yiğidim, ye aslanım" diyerek zahter koyarlarmış. ha, şimdi diyebilirsiniz ki adamlar zaten savaştan dönüyor. afrodizyak ürüne ne hacet. su içse de kadına saldırır. evet efendim haklısınız. ben de öyle dedim. romalı kadınların doyumsuzluğu işte.
  
  tüm bu bilgilere ek olarak; zahterin gaz alıcı özelliği de tarih boyunca bilinen ve kayıtlara geçen bir bilgidir. hangi kayıtlara derseniz ben de bilmiyorum. antik kuntik taşlara yazılan yazılardır herhalde. fasulyeye falan karabiber yerine konulurmuş o dönemlerde. romalıların o dönemdeki gazını almaya zahter mi dayanır bilemiyoruz tabii.