• an introduction to arabesk rap

    günümüzde kitleleri peşinden sürükleyen arabesk rap, doğuşundan bu yana geçtiği tüm yollarda yarattığı pek çok kaliteli sanatçı ve onların deneyim ile zekanın duygusal buhranlar karşısında tek kaçış yolu olarak ortaya çıkarmak durumunda kaldığı müzikal dehaları ve söz ustalıkları sayesinde mirasını akıl alamayacak boyutlarda genişletmeyi başardı. lokal özelliğinin yavaş yavaş evrim geçirmesiyle dünyaya açılmaya başlayan arabesk rap'in küreselleşmesi onun yükselişindeki pek çok basamak içinde en sağlam ve güçlü şekilde temellendirilmiş olanların açıklanması ihtiyacını da beraberinde getiriyor. bu yazının ortaya çıkmasındaki en önemli sebep de tam olarak bu ihtiyacın, dünya çapındaki arabesk rap'in kökenlerini bilme arayışındaki açlığına bir nebze olsun derman olabilmektir.

    henüz kayıt teknolojisinin var olmadığı çağlarda ozanlar arasında diss atışması şeklinde süregeldiği çeşitli yazılı kaynaklardan bilinen arabesk rap'in isimsiz ve herhangi bir kalıntıdan yoksun bu dönemine "kahpe dönem" ismi verilmiştir. sümerlerin yazıtlarında karşılaştığımız mc enlil'in "duruşun on numara, ister inan ister inanma, hastayım çivi tutuşuna, şahidimdir tanrıça inanna" şeklinde tercüme edebileceğimiz isimsiz eseri yazılı dönemin başlangıcına dek arabesk rap'in varlığının uzandığını kanıtlar nitelikte.

    gerek mayaların elmas kafataslarına kazıdıkları "gidişini kazıdım aklıma" benzeri şairene sözlerden, gerekse moğolların "bağdat kütüphanesinin külleri üzerine bıraktıkları "yangınım dinmiyor bebeğim", "terk ettiğin sözlerinle bütün sözler tutuştu" benzeri ustalık dönemi alıntılarından hareketle arabesk rap'in sınır tanımadığına şahit olabiliyoruz.

    tarih sürecinde pek çok kültürde kendi şeklini bulan ve estetiğin doğuşuna önayak olarak pek çok müzik türünün varoluşunun kapılarını aralayan arabesk rap, egzistansiyalist felsefenin kendi zeminini oturtmasıyla gerçekleşen "weltschmerz crew" isimli göçmen rapperların avrupa'yı istilasıyla birlikte geri dönülmez bir dava yoluna ilk adımını atmıştır.

    devasa bir tarihi çok kısa ve yetersiz biçimde yukarıda özetledikten sonra, günümüz postmodern arabesk rap sanatçılarına yönelip soru işaretlerini titretmenin vakti gelmiştir diye düşünüyorum.

    arabesk rap is rising

    dört yıldız o gece başkent üzerinde parıldıyor. ankara daha önce hiç böylesine şahit olmadı. rüzgar çorak topraklarda yükseliyor, sudaki halkalar gibi merkezden dört bir yana dağılıyor. dört gencin her biri sanki damarlarında akan müzik ile ve dillerine mühürlenmiş birer şiir ile doğuyor. sanatları bir amaca hizmet etmiyor gibi görünse de bu romantik dörtlü esasında en yüce amaca hizmet ediyor. sanatın kendisine.

    bahsi geçen arabesk rap klasik dönem(tarzımız farkımız dönemi) sanatçıları elbette ankara crew.

    ankara crew, grubun kurucusu karizma.19 önderliğinde yola çıkan ve günümüz arabesk rapper'larınca "headmasters", "founding fathers" benzeri isimlerle çağrılan efsanevi bir oluşum. mahkum 55 ise the beatles için ringo star neyse ankara crew için aynı önemi teşkil ediyor, teknik anlamda olmasa da amatör ruh anlamında arkadaşlarına çok şey katıyor. "quite qanqa" lakabına yakışır şekilde durgun halleri ve işine yoğunlaşmayı seven, özel hayatının gündeme gelmesinden çekinen karakteriyle dj firari ise karizma19 ile birlikte grubun beyni durumunda. elbette grubun front man'i fenomenleşen sanatçı kişiliği, yarattığı görsel ve duygusal akım ile unutulmazlar arasına adını çoktan yazdırmış yaralı stayla.

    grubun ilk single'ı halk arasında bilinen adıyla "nedeeen" ülke çapında büyük yankı uyandırdı. ikinci yeni etkisinde sözcüklerin yapılarıyla oynayıp yeni kelimeler türeten grubun her grup elemanına eşit dağıtılmış şarkı sözleri ile arka sokaklar senaristlerine ilham vermiş olduğu geçtiğimiz günlerde açıklığa kavuşan bir gerçek. işte o eser:

    http://www.youtube.com/watch?v=k9zye87ns8u

    listelerde uzun süre zirvede kalan bu çalışmanın ardından yeni albüm hazırlıklarına başlayan grupta yaşanan tatsız tartışmalar sonucu yaprak dökümü başladı ve mahkum55 solo çalışma kararı alarak yeni albümün hazırlıklarının sürdürülmekte olduğu hint pazarını terk etti. "is mahkum55 dead" dedikoduları önü alınamayan bir hızla yayılmaya başlayınca grup kendisinden ümidi kesip yerine tecrübe ve kabiliyetin aynı bedende varoluş biçimi olan "mc nefret"i getirme kararı aldı. yeni ekibin ilk çalışması olan kanka bırak boş koy gitsin son atmış yılın en iyi üç şarkısı arasına girdi.

    http://www.youtube.com/watch?v=wnbml9y4boe

    ancak fanların sonu gelmeyen mahkum55 yakınmaları grubun ömrünü kısa tuttu ve bu efsaneler topluluğu yollarını ayırmak durumunda kaldı ve manita kesme faaliyetlerine farklı parklarda devam etme kararı aldı.

    this fire is outta control

    başkent topraklarında ömrü tükenen ve tutuşan anka'nın güneye savrulan küllerinden farklı bir ses doğuyordu. daha önce kimsenin denemediğini yapma düsturunu benimseyen hatay crew, ankara crew'ın müzikal mirasını devraldı ancak anlayış noktasında ayrılıklara giderek bir "tepki" olma mücadelesindeki kararlılığını sonuna kadar sürdürdü. romantik dönem(burası merkez kafasına göre herkes dönemi) başlamıştı. ustalara saygısını grup üyelerinden bir tanesi "yaralı stayla" ismini seçerek göstermekten geri kalmadı. hatay'dan öyle bir parça çıkmıştı ki arabesk rap dünyasında manitalar unutulmuş, arkadan vurmalar es geçilmiş, hayat müzik olmuştu. arabesk rap'in hippileri olarak da tanınan grubun "lead vokal"i esrarengiz rapçi a.k.a mc mahmut bomba gibi düşen hitleri sana can dedim sana yar dedim için şöyle diyecekti: "çok kral oldu be kankaaa, dibiniz düştü di mi lan?" canlı performansların çılgın ismi dj kral ise klip çekimleri esnasına mc mahmut'un ağaca çıktığı sahnenin zorluklarının görmezden gelinmemesi gerektiğini, efekt kullanımının profesyonelliğinin önemini sıklıkla dile getirdi.

    http://www.youtube.com/…orc_0rjeu0k&feature=related

    ancak bu aykırı grubun ömrü de ne yazık ki fazla sürmedi ve grup elemanları sessiz sedasız dağılmayı kendilerine uygun gördüler.

    yaralı stayla'nın solo çalışması "annem" bir süre dikkat çekse de ne yazık ki ona hatay crew günlerinin tatminkarlığını getiremedi. bunun yanında mezarlık'ta çekilen klibin aldığı eleştirilere karşın "eminem" gibi pek çok ismin kliplerine esin kaynağı oluşturduğu biliniyor. klibin sonundaki görevlinin gelip sanatçıya "napıyosun birader" şeklinde yaklaştığı sahne ise bunuel sinemasına müthiş bir yergi niteliği taşıyor.

    http://www.youtube.com/…f33titsxmz4&feature=related

    esrarengiz rapçi'nin solo çalışması "sen benim her şeyimdin"in yarattığı tufan henüz durulmamıştı ki hayranlar gelen kötü haber ile yasa büründüler. klip çekimleri esnasında araba çarpma sahnesinde gerçek araba ve gerçek trafik canavarı kullanılması sebebiyle ağır yaralanan esrarengiz rapçi sahne hayatına ve müzik kariyerine bir süre ara vermek zorunda kaldı.

    http://www.youtube.com/…ri1xgx3do-a&feature=related

    bu hikaye ileride brandon lee'nin öyküsüne ilham kaynağı olacaktır. ve sanatçının vuruluşuna karşın kalkıp sivri çalışmalarına devam etmesi ise 2pac gibi bir çok acemi, genç sanatçıyı şevklendirecek, esrarengiz rapçi'yi bir ilham perisine dönüştürecektir. yataktan kalkan usta şarkıcının aklında şimdi bambaşka bir erek vardır. bu müziğin tarihiyle oynayacak gayeye daha sonra döneceğim.

    a gift from lord

    arabesk rap dünyası güney topraklarındaki bu gelişmelerle çalkalanırken, bireysel analizleri, tasviri esas alan realist yaklaşımı ve oluşturduğu aura sayesinde peşinden sürüklediği milyonlarla müziğin prensi bağımsızlığını ilan etmişti. tabii ki mc yakışıklı'dan söz ediyorum. çok yakışıklıyım kanka eseri gören herkese "maşallah" dedirtti, piyasadaki rakiplerine ise "inşallah" dedirtti. bambaşka sesi ve duruşuyla dinleyicilerine benzersiz anlar yaşatan sanatçının backstage yaşantısını anlatan "bana ancak bomba gibi groupie'ler yakışır" kitabı on altı farklı dile çevrildi. zevk, sefa ve şöhret dolu yaşantısı kız mevzusu yüzünden kamyonla dalınan bir kavgada 27 yaşında son bulan efsane elinde flaşı parlayan fotoğraf makinesi ile gülümsediği aynadan çekilmiş fotoğrafı ile hatırlanmaya devam ediyor.

    http://www.youtube.com/watch?v=2udx3mb9xdc

    return of the king

    esrarengiz rapçi sağlık durumunun eski haline dönmesinin ardından ilk bombasını patlatacaktı. bu kesinlikle beklenmeyen bir hamleydi. mc yakışıklı'dan boşalan prens koltuğunu devretmek için kral kendi kanından bir ismi tercih etmişti. daha önceleri grubun su getirip götürme, aileye "abim geç gelicekmiş" benzeri hesapları verme gibi işlerinden sorumlu mc aliko bu ışıltılı dünyanın kapısından içeri girmişti. adeta cidade de deus atmosferindeki ortamda bir li'l dice tandansı yakalamış ve büyüklerin dünyasında küçük elleriyle büyük işlerin üstesinden gelmişti. esrarengiz rapçi a.k.a mc mahmut'un erkek kardeşi mc aliko abisi ile düet yaptığı ben aşka tövbeliyim parçasının büyük başarısının ardından şöyle diyecekti: "abim sağolsun." zor günlerin ardından başarının eski ve tanıdık tadına kavuşan mc mahmut ise o unutulmaz sözleri söyleyecekti: "don't ever underestimate the heart of a champion."

    http://www.youtube.com/watch?v=nmf8m5oewa8

    say hello to my little friend

    genç yaşına karşın derin ve zen felsefesi öğretilerine uzanan şarkı sözleriyle kendi hayran kitlesini yavaş yavaş oluşturan mc aliko yaşlanan abisinden bağımsız ortaya çıkardığı ilk solo çalışmasıyla hem kendisine "ayak bağı", "abi taklitçisi" diyenlere cevabını verdi hem de alemin tüm esaslı rapperlarını dize getirmeyi başardı. adeta temel bir arabesk rap dersi niteliğinde olan benim en kral rapçi slayt şaheserinde post arabesk rap, trans atmosferik arabesk ve disco arabesk rap'in harmanlanarak nasıl muhteşem bir uyum içinde servis edilebileceğini gözlemliyoruz. sosyal tespitleri ve alt metinlerine gizlenmiş mesajları ile alegorik bir eser olma özelliği gösteren bu yapıtın özellikle kapanıştaki "yol alın siz en iyisi" ses düzeneği daha sonra strawberry fields forever'nın üretim aşamasında kullanılacak pek çok tekniğin oluşmasını sağlamıştır.

    http://www.youtube.com/watch?v=-n2gen-afm8

    kariyerinin ilerleyen yıllarında flying lotus gibi isimlerle çalışan mc aliko, avrupa turnesinde tanıştığı mc memo ile birlikte abisinin efsane eseri "sana can dedim sana yar dedim"i tekrar gündeme getirerek listelerin tepesine oturtmuştur.

    http://www.youtube.com/…2hmkt4fwzf8&feature=related

    the man who wasn't there

    şimdi söz edeceğim isim arabesk rap'in bütün tabularını yıkıp yerle bir etmiş, kült eseri diss to sarhoş yılmaz'da kullandığı serbest nazım ile müzik ve sözün uyumunun kafiyeli sözlerin kalıplaşmış sularına zincirlenemeyeceğini tüm dünyaya göstermiştir. psychedelic arabesk rap'in kurucusu sayılan mc klima ustası serkan, lsd etkisinda yarattığı ünlü çalışmasında aslında günümüz arabesk rapinin konumunu en estetize edilmiş farkındalığıyla sunuyor. psychedelic folk ağırlıklı müzik kökeni düşünüldüğünde sanatçının bu derece ustaca kotarılmış transandantal deneyimlere geçişlerin sırrını veriyor biz dinleyenlere. mc klima ustası serkan bu dadaist tavrının altında yatan sürrealist kimliğini another son of a bitch in the hood albümünde tüm orospu çocuklarına sarhoş yılmaz metaforu üzerinden ithaf ettiği eserlerinde gün yüzüne çıkarmakta sakınca görmüyor. yılmaz's psychedelic shot table isimli deneysel çalışmasında ise orospu çocukluğunu keneth angervari bir çarpıcılıkta inceliyor. psikolojik sorunları sebebiyle mental terapi gördüğü ruh ve sinir hastalıkları hastanesinde müzikten uzak kalan klima master adına mirasçıları "shame on you klima master" isimli unutulmaz parçayı kaydettiler.

    http://www.youtube.com/watch?v=cdrrok9mqww

    new age arabesk rap

    son bölümümüzde gelecek vaat eden birkaç genç sanatçı ve gelecekte the early years recordings olarak anılacak işlerinin notlarını düşmek istiyorum.

    tolga - serkan is my girl (deneyselliğin dibine vuran aşmış bir çalışma)

    http://www.youtube.com/watch?v=me_gnpmtado

    dj mustafa - lanet olsun bu hayat(postoral arabesk rap'in taçsız kralı şarkı esnasında doğaçlama olarak yarattığı ulaşılmaz aşkı leyla'ya sesleniyor)

    http://www.youtube.com/watch?v=rbn7wynwgpw

    mc bu da benim normal halim - come on man come on (a capella fantezi rap ve throat singing rap style'ın harmanlandığı kült eser)

    http://www.youtube.com/watch?v=utcnn0yqquy
7 entry daha
hesabın var mı? giriş yap