filozofların asla açık ve sade yazmamaları

• felsefe metinleri eğer hayat bilgisi kitapları olsaydı (amaç, kapsam, yöntem bakımından), bunun bir sorun olduğundan bahsedebilirdik.
  
  birincisi, herkes her şeyi anlamak zorunda değil. bir metnin içinde formül, sayı vs geçmiyor diye ya da diyelim ki pozitif bir bilim metni değil diye her metin herkesin erişimine açık olmak zorunda değil. felsefe ve sosyal bilimler kendi birikmiş bilgileri ve terminolojileri olan şeyler, bunlara öyle ortadan dalarak anlamayı bekleyip sonra bunu yapamayınca bu alanlarda çalışanlara entel dantel, kendini bir şey sanıyor demek genetik makalesi yazan birine mail atıp "sen kendini ne sanıyorsun, bilimi bir tek bilim adamları mı yapacak!!!11" demek gibi bir şey. bu disiplinlerin birikimlerine temelden başlayarak haiz olmaya başladığınız zaman içeride dönenleri anlamak (tamamen olmasa da) kolaylaşıyor. ne kadar kolaylaştığı sizin uzmanlığınıza bağlı. "hayat çok garip", "sistemin kölesiyiz!!" seviyesine felsefe değil demek elitizm olmuyor. geçen gün okul civarındaki fotokopici dükkanı nasıl inşa ettiğini anlattı, bir bok anlamadım, çünkü inşaat terimlerini bilmiyorum. site kurmak ve yapmak ile ilgili bir bilgisayar mühendisinden bilgi alırken server'ın ne olduğunu bilmeden bu mevzuyu anlayamıyor oluşum, o arkadaşın kendini toplumdan ayrı bir yere koyma çabasından kaynaklanmıyor.
  
  ikincisi, felsefenin en önemli -hem düşünce hem ifade- aracı dil. dili kullanımdaki gelişmişlik elbette her zaman kompleks bir dille olacak değil. ancak bundan başka ifade ve düşünme yöntemi olmadığını düşünen filozoflar da gayet güzel işler yapıyorlar. çoğu zaman da sözcükler arasındaki ince ayrımların kuvvetlice çizilmesi, farklı sözcüklerin kasıtlı olarak beraber kullanımları, yeni kavram icat etmeler falan düşünceyi ve bilgiyi ilerleten şeyler zaten. güçlü teleskop demek kosmos hakkında daha çok bilgi demek.
  
  anladığım kadarıyla görülen sıkıntı şu:
  
  - filozofun anlattığı hikayeye girilemiyor çünkü olayın öncesi bilinmiyor; günümüzde hiçbir filozof kendini dünyadaki ilk filozof sanmadığı için ya birilerine cevap veriyordur ya da destekliyordur ki yeni bir yol açsın ya da var olanı geliştirsin. bu insanları anlamak için, yapılan göndermeleri kavrayabilmek için işin öncesini bilmek lazım. kant bilmeden foucault anlarsınız, anlamazsınız demiyorum, ama yanlış anlarsınız.
  
  - kullanılan sözcüklerin anlamını bilmemek; internet, sözlük, felsefe sözlükleri...
  
  - cümle kurulumlarındaki karmaşıklık; bu bir sıkıntı evet, ama ufuk açıcı bir yol da olabiliyor. bazen o dilin yapısıyla da ilgili olabiliyor ama bkz: almanca.
  
  - birbiriyle bağdaşmıyor görünen ifadelerin bir arada kullanımı; eğer şarlatan tipler değillerse, ufuk açıcı olabilen bir şey. bunlarla ilk karşılaştığında kimse direkt her şeyi anlamıyor zaten merak etmeyin.
  
  - basit olarak anlatılabileceğini düşündüğünüz şeyleri "karmaşıklaştırılması"; işte o iş öyle değil. analitik değil de yorumcu olanlar özellikle bunu çok yapıyor. bunun pek çok sebebi var şimdi bunlara girsek gene "açık ve sade" olmayabilir. ancak yine kimilerini dışarıda bırakarak söylemek gerekirse bu insanlar bunu size zorluk olsun diye yapmıyor. olayın kendisi "indirgenemeyecek" ölçüde karmaşık yahut işin özü, gerçekliği detaya indikçe oraya çıkıyor olabilir. "yazı" demek ile "sembolik iletişim aracı" demek olarak aynı şey olsa bile, o karmaşıklık hikayenin devamında bir amaca hizmet ediyordur.
  
  yani "işte adam anlatmış" diye her felsefe kitabına monteynin denemeleri tadında yaklaşırsak, felsefenin kendi başına bir disiplin olduğunu yok sayarsak böyle hatalara düşebiliriz.
  
  not: analitikçiler ile yorumcular arasındaki gerilimin farkındayım. bence de analitik oo yes. ama diğerinin de kendi erdemleri var, dışlamamak lazım.
  
  son bir not: kamuya hitaben yazılan basit felsefe kitapları var, ama her felsefe kitabı böyle değil. bunların olması güzel, artmalı. nasıl popüler bilim kitapları hemen hemen herkesin anlayabileceği şekilde yazılıyorsa bunlar da öyle. ama bilim popüler bilim kitaplarıyla yürümüyor maalesef.