themistokles

• herodotos historiai ilk iki köşeli ayraç dipnot özeti olmak üzere neokles oğlu themistokles:
  [herodotos bu devlet adamının hizmetlerini belirtmekle birlikte kişiliği üzerine oldukça karanlık şeyler de yazmıştır. bir yandan perslerle çarpışırken, öte yandan atinalıları hellespontos'taki köprü-gemileri yakma düşüncesinden caydırır. perslerin değeri büyük dostluklarını da düşünür, atina'da başı darda kalırsa sığınabilecek bir yer gerekeceğini hesap eder (8. kitap). aslında ben senin için çalışıyorum diye kserkses'e haber gönderir (8. kitap). kendi kişisel çıkarını düşünmekten bir an geri kalmadığı için salamis zaferini kendi yararına kulanarak adalıları haraca keser, kesesini doldurur (8. kitap). artemision'dan çekilmek isteyen yunan amirallerini vaz geçirmek için euboialılardan 30 talant/talent rüşvet alır. öte yandan 70 gemilik atina donanmasını 200'e çıkarır, atina'yı yunan dünyasının en büyük donanmasına sahip devlet haline getirir. bütün büyük tarihçiler themistokles'i "atina'nın yetiştirdiği en büyük devlet adamlarından biri" olarak gösterir.]
  
  [themistokles iö 530'da (525?) atina'da doğmuş. fazla zengin olmayan tüccar bir aileden. miletos düştüğü sırada atina'da arkhontmuş. pire limanını gemi yapım üssü haline getirmiş. atina duvarlarını onartmış. delos deniz birliğini^* o kurmuş: konfedere siteler topluluğu. maraton savaşı'nın da belirli adlarından. iö 470 sularında atinalı düşmanları ve spartalıların çabalarıyla devrildi. perslerle ilişkisini ortaya koyan belgelerle ölüm hükmü giydi. anadolu'ya geçip perslere sığındı. persler ona söke ve magnesia çevresini vermiş. 450'lere doğru burada ölmüş.
  
  esnek, kurnaz, iyi asker ve çok daha iyi bir politikacı ve para için her şeyi yapan bir adam olarak tanımlanıyor. şef olmak için gerekli şeyler, üstelik görüşü de keskin.]
  
  savaş gemilerini artırmak için yurttaşlara dağıtılması gereken attika'daki laurion dağı madenlerinin parasını kullanmayı akıl etmiş ve niyeti aslında gemileri aigina ile savaşta kullanmakmış. pers seferi sırasında gemiler elde hazır denk gelmiş. delos birliği'nin sardes'e gönderdiği 3 haberalma casusu^* yakalanıyor, ama kserkses gözleri kamaşsın diye inadına ordusunu ve hazırlıklarını bunlara tanıtıyor^*. kserkses, zamanında hellespontos'tan geçerken el koyabileceği pontos eukseinos'tan gelen gemilere de izin vermiş, işgal edince bizim olacak olan erzağı götürüvermiş oluyorsunuz demişti.
  
  themistokles salamis savaşı bitiminde andros'ta yapılan üçüncü bir savaş meclisinde eurybiades'in tezine paralel olarak atina filosunu hellespontos'a kserkses'in gemi-köprülerini yıkmaya gitmemeye kandırdıktan sonra sikinnos da dahil ağzı sıkı adamlarını büyük krala^* göndermiş. sikinnos onun adına durumu özetleyip, yunanlıları köprü yıkmaya gitmekten alıkoyduğunu, şimdi rahatça gidebileceğini söylemiş.
  
  haber uçurmaktan sonra themistokles'in ilk işi zamanında haraç vermeyen andros'u kuşatmak olmuş. themistokles isteğini haklı göstermek inandırmak ve zorunluluk tanrılarını yardıma çağırırmış. androslular verdikleri yanıtta iki tanrıları yoksulluk ve darlıkın hiçbir şey vermediğini, onların da veremeyeceğini, atinalıların gücünden korkmayacak güçsüz olduklarını söylerler. kuşatma bundan. yani kendi çıkarını düşünmekten bir an geri kalmayan themistokles birçok siteye işgal ve kuşarmayla gözdağı veriyormuş. öbür strategoslara sezdirmeden adalıları soyuyormuş.
  
  yunan filosu ganimetleri paylaştıktan, tapınak haklarını gönderdikten sonra poseidon sunağına en kahraman birinci ve ikinciye oylarını koyarak birsavaş kahramanı seçimi yapmışlar. herkes birinciliğe kendini layık görüp ikincilikte çoğunlukla themistokles'te birleşmiş. [urania cildindeki bu anlatı teması aynı hatlarla ksenophon'un iö 400'ler tarihli anabasis'inde yineler. etkileyen ve esinlenilen, birincil olanın historiai olduğu açıktır.] lakedaimon'da eurybiades'e yiğitlik, themistokles'e akıllılık-ustalık ödülü vermişler, onura ve hediyelere boğmuşlar. spartalıların dışarıdan onurlandırdığı tek kişi olmuş.
  
  ayrıca (bkz: aristeides), polykritos.