peaky blinders

• dizi muhteşem. görüntü yönetimi, oyunculuklar, atmosfer, senaryo her şey ama her şey muhteşem. bir dönem dizisinde ne ararsanız var. yapımcı resmen reklamını ulusal kanalda bir yemek programında bedavaya yaptıracakmış restoran sahibi gibi heves etmiş. yönetmen doya doya anadolu ekibinin geleceğini öğrenen pideci gibi hazırlıklar yapmış. normalde müşterisine hazırladığı pideye 50 gram ne idüğü belirsiz et koyan usta kameraları görünce coşayazıp bi kilo kavurma, bi kilo kuşbaşı, yarım kilo da pastırmayı laps diye döşer ya. hah işte senarist ve görüntü yönetmeni de tam o usül çalışmışlar. oyuncular ise üstüne yarım kilo tereyağ eritip üç tane de yumurta kırmış. dizi izlerken insanın canı viski-sigara tüketip birilerini pataklamak ister mi lan?
  
  diziyi sözlükte pek kimsenin siklememiş olması ayrı bir güzellik katmış. başlık misler gibi tertemiz. neredeyse yarak kürek bir tane bile entry yok. o vakit adete uyarak başlığa gelenlere bok püsür değil biraz biraz ek bilgi vereyim.
  
  evvela peaky blinders nedir? sorusunu yanıtlayayım.
  
  bu konuda iki farklı görüş var. dizi her ikisine birden değiniyor. peak, bizim ecevit kasketi, emmi şapkası veya rafet el roman şapkası dediğimiz ürünün britanya ingilizcesindeki karşılığıdır. ilk iddia diziden de hatırlayacağınız üzere bütün ekibin aynı şapkayı takması ve arka kısımlarına yerleştirilen jiletlerle bir saldırı silahı olarak kullanmalarından geldiği yönünde. kasketi ön tarafından tutup düşmanın gözlerine savurmak suretiyle kör ettikleri için blinders diyorlarmış. yani kasketle sikertenler gibi bir anlama sahipmiş.
  
  bir diğer iddia ise o dönem her çetenin kendisine has tarzlarla tanınmış olmaları. örneğin dizide italyanların kendilerine has bir tür fötr şapka takması veya bir kesim ingiliz çetelerinin boater şapka takmaları gibi. şapka elzem değil. kravat, ceket, pantolon askısı gibi diğer bir çok aksesuar olabiliyormuş. mevzu belirli tipte giyinerek hangi çeteye mensup olduğunu göstermekmiş. bizim ekipte bu ascot veya peak cap ile tanındığı için böyle kalmış diyorlar. blinders ise rakip çetelere göz dağı vermek için kullanılan korkutucu bir lakap. dizide zaten bolca gördüğünüz üzere her çetenin bir yöntemi var. kimisi kulak keserken kimisi diş söküyor. bizimkiler de kör ediyor işte. illa jiletli şapkayla olmasına lüzum yok. yakalarsak gözünüzü oyarız mesajı vermek istiyorlar.
  
  gerçek hayatta böyle bir çete varmı?
  
  bu isimle anılan bir grup var fakat hiç biri akraba veya aile değiller. ayrıca meşhur oldukları dönem birinci dünya savaşı öncesine ait. savaş sonrası peaky blinders ismi yerine genellikle birmingham çeteleri olarak anılmışlar. dizinin esinlendiği karakterler şu fotoğraftaki bıçkın delikanlılar. bir çok suç işlediklerine dair dedikodu var fakat geneli hırsızlık, adam yaralama gibi nispeten hafif suçlardan hüküm giymişler. hiç bir çingene çetesinin dizide olduğu gibi piyasayı ele geçirmişliği, büyük gangster olmuşluğu yokmuş. ikinci dünya savaşı öncesi bütün avrupa ve abd'de olduğu gibi italyan mafyaları daha etkin olmuşlar.
  
  triviaları ise şöyle:
  
  - peaky blinders aslında 1890'lı yıllarda meşhurmuş. 1920'li yıllarda benzer çeteler çoğalmış ve genelde "birmingham çeteleri" olarak adlandırılıyorlarmış. sokakta brummagem boys denildiği de olurmuş.
  
  - david bowie dizinin büyük bir hayranıymış. yapımcı konuyu öğrenince baş rolümüz cillian murphy'nin taktığı şapkayla fotosunu çektirip bowie'ye göndermiş. (yalnız yapımcı tam bir çingeneymiş hakkaten. insan en azından şapkadan bi tane gönderir, kendi fotoğrafını göndermek ne amk?) neyse daha sonra bowie de blackstar albümünün üçüncü sezonda soundtrack olarak kullanılmasına izin vermiş. albüm çıkmadan önce bir kopyasını yapımcıya göndermiş ve bir kaç gün sonra hakkın rahmetine kavuşmuş. dizinin sonunu göremeden gitmiş olması kötü oldu.
  
  - nick cave'de bowie gibi diziden kuruş almadan müziklerinin kullanılmasına izin vermiş. ne de güzel etmiş. genel teması olan red right hand kadar bu diziye uyan bir parça olamaz sanırım. aynı parçanın daha önce x-files, dumb and dumber ve scream serisinde kullanıldığını düşünürseniz bu kez gerçekten hak ettiği yerde kullanıldığını anlarsınız.
  
  - dizinin en çok eleştirilen tarafı kullanılan aksan olmuş. bir çok ingiliz, dizinin amerika pazarında rahat satılabilmesi için böyle bir aksan uydurduklarını düşünüyormuş fakat bir çok uzman ve tarihçi dönemin birmingham aksanının gerçekten böyle olduğunu söylemiş.
  
  - ikinci sezonda at yetiştiricisi rolünde olan charlotte riley gerçek hayatta tom hardy ile evli. tom hardy ise dizide yahudi alfie solomons rolünde oynuyor. baş roldeki cillian murphy ve tom hardy daha önce iki yapımda daha beraber rol almışlardı. ikiliyi daha önce inception ve batman the dark knight rises'da görmüştük.
  
  - dizide kullanılan çingene dili gerçek değilmiş. aralarında romence konuşuyorlarmış.
  
  - winston churchill, dizide icra ettiği görevi sadece 1910 senesinde kısa süreliğine yapmış.
  
  - küçük kardeş john shelby ve kuzen finn cole gerçek hayatta kardeşlermiş.
  
  - çekimlerin büyük kısmı birmingham dışında yapılmış.
  
  - yapılan araştırmada dizi tarihinde bölüm başına ve totalinde en çok viski - sigara tüketilen yapım olduğu istatistiklerle kanıtlanmış. mehehe. istatistik veya resmi bir araştırma yok. burasını kaba etlerimden uydurdum fakat araştırması yapılsa bile sonucunun değişeceğini düşünmüyorum. sadece bir bölümde 37 bardak viski içildiğini gördükten sonra kesin kanaat getirdim.
  
  edit: en çok viski-sigara mad men dizisinde tüketildi veya bununla yarışır şeklinde mesajlar geldi. oturduk tartıştık, internetten baktık filan derken kesin bir sonuca varamadık fakat peaky blinders rahat önde gibi duruyor.
  
  şu habere göre mad men'in 7 sezon yani toplam 98 bölümünde 369 bardak alkol 942 adet sigara tüketildiğine dair kesin bilgi var.
  
  peaky blinders'da ise eğer cillian murphy sıkmıyorsa sırf ben 3000 sigara içtim demiş. onun da haberi şurada. sadece 18 bölümde kendi başına thomas shelby karakterinin yüze yakın viski tükettiğini düşünüyorum. buna ruh hastası biladerlerini, bar sahnelerini filan ekleyince rahat mad men'in eline verir diyorum. üç beş dakikalık rollerinde kendi başına tom hardy bile 8-10 bardak götürdü zaar.
  
  not: eğer birisinden kesin rakam gelmezse, dizinin bütün bölümleri tekrar izlendiği bir vakit kaç bardak viski tüketildiği tarafımdan not edilecek ve işbu entrye edit girilecektir.