biz maymunlarız düşüncelerimiz insandır

• ''insanlar, sürfeler (kurtçuklar) gibi sulardan çıktılar en önce. ilk ceddimiz balıktır.işler daha daha ilerledikçe o insanlar, primat zümresinden türediler. biz maymunlarız; düşüncelerimiz insandır.''
  
  ''insanlar, büyük tabiat olayları önünde, muhaceret, akın yolları ile bu arz dediğimiz yıldızın her kıtasına dağılmışlar...''*
  
  mustafa kemal’in sarf ettiği ilerici, analitik ve bilimsel sözler. vasıfsız, kıt zekalı insan bolluğuna aldanmamak gerektiğini anımsatır. güçlü hissettirirken aynı anda koca evrende; derdinin, tasanın, umutsuzluğun görece küçüldüğünü hissedersin. gerçeği ararken bilincini hem özne hem de irdelediğin her şeyin parçası biçimine sokarsın. insan olmanın anlamı derinleşir, verdiğin mücadele alevlenir.
  
  *: ruşen eşraf ünaydın, atatürk tarih ve dil kurumları, s 53.