üçüncü roma imparatorluğu

• (bkz: third rome)
  
  rus çarlığı ve osmanlılar başta olmak üzere tarihte; yunanlar, italyanlar, sırplar, bulgarlar, almanlar hatta anadolu selçuklu devleti'nin bile hak iddasında bulunduğu roma'nın mirasını temsil eden ünvan.
  şahsi fikrim bu ünvanı en çok hak eden devlet kutsal roma imparatorluğu'dur.
  bu vesile ile;
  1. roma : roma imparatorluğu 1
  2. roma : bizans imparatorluğu 2
  3. roma : kutsal roma imparatorluğu 3
  diye bir sıralama yapabiliriz; ama burada belirtmemiz gereken şöyle bir husus var ki kutsal roma imparatorluğu kendisini üçüncü değil, ikinci roma olarak görmektedir. yani bizans'ın roma imparatorluğu iddiasını görmezden gelerek kendilerini roma'nın devamı olarak addederler.
  ancak kutsal roma imparatorluğu kendisini öyle görse de ikinci roma'nın bizans olduğu tartışmaya açık değildir ki zaten bizans'ın resmi adı doğu roma imparatorluğu'dur. ^*
  bizans adı 19. yy'da ortaya çıkmış bir isimlendirmedir bu arada.
  velhasıl bundan sonra üçüncü roma ünvanı için hak iddiaları 2 ayrı kola ayrılır.
  ilk kol bizans imparatorluğu'nun mirası üzerinden hak iddiasında bulunan başını rus çarlığı ve osmanlıların çektiği grup (yunanlar, bulgarlar, sırplar, selçuklu vs)
  diğer kol ise kutsal roma imparatorluğu'ndan sonra hak iddiasında bulunan avusturya, almanya ve fransız üçlüsü.
  ortak kökten dolayı italyanlar ve mussolini'nin de böyle bir iddiası var bu arada onu da yazalım.
  
  federasyon mu konfederasyon mu ne idiği belli olmayan ne romalı, ne de latin; esasen bir german topluluğu olan kutsal roma imparatorluğunu ikinci roma olarak artık batılı tarihçiler bile kabul etmediğinden üçüncü roma iddiası için bizans imparatorluğu üzerinden ilerlersek eğer burada bu iddiaya yaraşır sadece 2 devlet karşımıza çıkmakta. (bkz: osmanlılar) (bkz: rus çarlığı)
  
  osmanlı devleti'nin bu ünvanda hak iddiası fatih'in istanbul'u alarak bizans'ın mirasına çökmesi ile başlıyor. nitekim fatih bizans'ı yıktıktan sonra kendisine kayser-i rum yani roma'nın sezarı ^* ünvanını verip osmanlıların roma'nın devamı olduğunu söylüyor.
  fatih'in papa ile yazışmalarına göz atarsanız eğer papa'nın fatih'i hristiyanlığa davet ettiğini ve bu ünvanı da reddetmediğini görebilirsiniz.
  nitekim osmanlı padişahları içerisinde entelektüalizmi çok ayrı yerde olan fatih'in ömrü devleti istediği ölçüde westernize etmeye yetseydi bugün bu hak iddiası hakkındaki ihtilafı konuşmaya bile gerek kalmazdı.
  ama işte fatih'in ölümünden sonra osmanlıların geleneksel olarak pek bi bu ünvana yaraşır hareket ettikleri söylenemez. roma'nın devamı olmak yerine araplaşmayı daha bi' çekici buldular.
  
  rusların üçüncü roma iddiası ise bana kalırsa osmanlıların iddiasından daha zayıf ama bugün üçüncü roma dendiğine akla ilk gelen ruslardır.
  avrupalıların ortak kültür konusundaki fazla hassasiyeti ve üzerine de hristiyanlık vurgusunu yapmadan duramamaları sağolsun bugün osmanlı yerine dönemin rus çarlığı'nı üçüncü roma için daha çok kabul ederler.
  ruslar ise osmanlının istanbul'u ele geçirmesinden sonra ortodoks inancının hamiliğini üstlenmiş üstüne bir de 3. ivan'ın zoe palaiologina ile evlenmesi üstüne çar^* ünvanını benimseyerek kendilerini bizans'ın ve doğu ortodoks kilisesinin mirasçısı olarak addetmişlerdir.
  
  bugün üçüncü roma konusu hala tartışmalıdır.
  dediğim gibi batılı tarihçiler çoğunlukla bu ünvana en çok rusları yakıştırırken; halil inalcık ve ilber ortaylı gibi yerli tarihçilerimiz osmanlıları bu ünvana daha yakın görür.
  unutulmamalı ki ilk roma imparatorluğu hristiyan değildir. hatta hristiyanlığın getirdiği isyanlar parçalanmasına etki etmiştir. german ya da rus da değildir.
  bu yüzden roma'nın üçüncü mirasçısının hristiyan ya da yakın kültür olma koşulu gibi bir durum abesle iştigaldir.
  ama avrupalı işte n'yaparsın.
  
  https://eksiup.com/ed81eebce239
  https://i.imgur.com/enuudtd.png