celal şengör

• sosyal bilimler, insani, insanlarin olusturdugu toplulugu ve bu toplulugun etkilesimi sonucu olusan genel yapiyi her yonuyle inceleyen bilim dallarinin toplamidir. davranislarimiz, kulturumuz, amaclarimiz topluluk sayesinde sekillendirilmistir. ıcinde bulundugumuz duygu durum, bir baska deyisle psikolojik yapi, toplumsal yapinin, insanlarla etkilesimin bir urunudur. toplum tarafindan sekillendirilmis aklimiz erdemlerden tutun, tuketim aliskanliklarina tum hareketlerimizi/kararlarimizi kapsamaktadir. kisideki etkilenmislik, amaclarin, yapayligini veyahut mantiksizligini gostermekle kalmaz ayni zamanda genel yapidaki carpikliginda bireycilesme sonucu devamlilik gosterecegini gosterir. en nihayetinde suanda etkin olan yapi( genelde kapitalizm olarak tanimlanan yapi), hayati ve dunyanin varolus nedenini bir bilgisayar oynunun indirgeyecegi kadar suni hedeflere indirgemistir. yukaridaki yazilarda celal sengoru savunan insanlar uzerinden zaten celal sengor tanimlamasi yapilabilir. salt merak icgudusu, hayatin gercek anlamini yasadigi, tesadufen geldigi bir yeri tanimlama, kesfetme zorunlulugu ile aciklanmasi gereken bir davranisa idealist bir anlam atfedilmis, kendisinin bilim adamligi uzerinden istedigi gibi kibir sahibi olabilecegi buyrulmus. yani bilmek, ogrenmek, tanimlamak, insanin icini keyiflendiren bir kesif hissinden cok bir aracmis, luks bir araba yada bir malikhane ile ayni seyi temsil ediyomus bilim adamligi, starbucksta 17 yasindaki yeni ergen kahvesini eline aldiginda nasil hissediyosa, celal sengorde oyle hissetmeliymis. burda yakalanmasi gereken, karsilasilan gundelik problemleri, ayrintilari cozumleyememe yada ortada cozumlenecek birsey oldugunun bile farkinda olmayan insan tipidir celal sengorun destekcisi, kafa yapisi olarak birbirlerine benzemektedirler yani, somutun icinde bulunan soyutu goremeyen sabit akilli insanlar diyebiliriz. bu tip genel olarak, akil/bilinc tanimlamasinida yapamadigi icin, hocanin zekasini dair yargilarini okudugu okullar uzerinden verirler. cunku inceleyebilmelerine ve bir veri olusturmalarina olanak saglayan dusunme bicmi gelismemistir, tum ilkellikleriyle gorunene sarilirlar, okudugu okullari siralarlar.
  sosyal bilimleri kendisinin neden istesede icra edemeyecegini aciklayarak bitirecegim yazimi. oncelikle daha kolay anlasilabilmesi icin, sosyal bilimlerin inceledigi seyin elma oldugunu varsayalim. bir elmaya bilinc kazandiralim ve kendisinin eline bir silah verelim. elmanin ayni zamanda icinde zehir bulunduran bir meyve oldugunu varsayalim. bu elmaya birde amac verelim; kendi varligini surdurebilmek. tum bunlarin sonucu olarak, elmaya dair ortaya atacagimiz fikir yesil renkte sert bir yapiya sahip oldugudur. ıcindeki zehirden, zehri olusturan biyolojik yapisindan o kimyevi yapiyi vareden kimyevi yapidan bahsedemeyiz. ıste sosyal bilimleri icra eden insanlari da bu ornege rahatlikla yerlestirebiliriz. eger bir sosyolog karisini dovuyorsa, toplumsal cinsiyeti reddetmesi, kadinin dogasi geregi zayif ve yonlendirilmesi gerektigini dusunebilir, bir iktisatci ders disi vakitlerini sirketlere danismanlik yaparak geciriyorsa, kapitalizmin krizlerini reformsal problemler olarak lanse edebilir, yine bir sosyolog egerki lacoste gomlekle iphone xs ile geziyorsa, sana tuketimin, amacindan ve rasyonelliginden koptugunu, toplu halde yasamanin ilk getirisi olan degerli olma ihtiyacinin bir sonucu olarak seylerin gercek tanimlarindan koparilip, tuketim ve tuketimin cekirdegini olusturdugu yapi devam edebilsin diye, meta(kullanilabilir sey) fazladan anlamlar yuklendigini anlatamaz, genel yapinin senin algini, duygu durumunu nasil bozdugunu anlatamaz, yada bir insan celal sengor gibi bir banka sahibinin torunu, bogaza bakan bir yaliya bakiyorsa, toplumsal yapidaki esitsizligin temel nedeninin ozel mulkiyet oldugunu, mulkiyetsiz birakilan 18.yy ingilteresindeki koylunun fabrikalarda calismak zorunda birakildigini ve bu durumun toplumsal yozlasmaya, asiri bireycilesmeye, toplumsal degerlerden kopusa neden oldugunu soyleyemez ve yapidaki sikintinin cozumu olarak, elbetteki sacma ama ozunde kendini bile kandirabilecek derecede samimiyetsizlikle, askeri idareyi one surebilir. yani demem o ki sosyal bilimler, fen bilimleri gibi objektif olabildigin, ucunun kendine dokunmadigi bir bilim degildir, kisinin kendi hayatinda da dogruculuk gerektirmektedir.
  celal sengorde iste kendisinin faydasina sandigi durum, yani kendini kandirmislik, en temel faydasini engellemektedir, o kadar yetersiz, aklin, inceligin zerresinin olmadigi tanimlamalar yapmistirki, en temel faydasi olarak belirledigi “unutulmamak ve saygin bir bilim adami olarak anilmak” amacini gecersiz kilmaktadir, sirf rahat ve gururlu yasayabilmeye devam etmek icin icinde bulundugu durumuda onaylayan vasat teoriler one surmustur toplum adina. ınsanlar dogasi geregi kotudur, sokakta selam vermez o yuzden insanlara, devrimciler banka soymustur, kotudur devrimciler, dusunun adaleti savunan devrimci bile banka soyuyorsa o zaman esitsizlik zaten olagan biseydir, dedemin banka sahibi benimde yali sahibi bir insan olmamda dolayli yoldan normaldir yani.
  tarih objektifdir, anin yogunluguyla ortaya cikan ahmakin kapilmisligi, etkilenmislik, zamanin ilerlemesiyle yok olucak. objektif akil, cevresel etkilenmislikten bagimsiz bir sekilde ederini belirleyecek.