• balkanlari bilmiyorum da donanimina sictigim anadolu'nun icine sicmis, uzerine sifonu cekmistir.

    inanmayan ic anadolu'da biraz vakit gecirsin, enver ve zihniyetinin en buyuk eseridir.
  • kafkas cephesinde yanlış kararlar alıp orduyu ziyan etmiş general. yalnız balkan faciası sonrasında orduyu reforme etmiş, getirdiği yeni sistem çanakkale savaşları'nın kazanılmasının sebeplerinden biri olmuştur. kısacası askeri açıdan onun da iyi ve kötü kararları mevcuttur.

    enver paşa tarihimizde iyi anlatılamadığı ve bugünkü subayların çoğu da entelektüel açıdan çer çöp olduğu için ortaylı kendisinin birkaç dil bildiğini söyleyince şaşırıyoruz. lakin o dönem generallik rütbesine ulaşabilmiş neredeyse tüm osmanlı askerleri birkaç dil biliyordu. eğitimlerinin ve geldikleri sosyo-kültürel arka planın doğal bir sonucuydu bu. şaşmamak lazım.
  • ilber ortaylı yorumu. enver paşa'nın rusça, fransızca, ingilize ve farsça bildiğini ve iyi bir ressam olduğunu anlatıyor. askeri ve siyasi kabiliyeti tartışılır ancak entelektüel birikiminin bu denli yüksek olduğunu bilmezdim.

    https://www.youtube.com/watch?v=hu9vjervxjq
  • bu sadece enver paşaya mahsus bir bahis değildir. 1800 sonları osmanlı da yetişen bütün paşalar yüksek donanımlı insanlardı.hatta bununla ilgili bir program bile yapılmıştı.

    bu insanları özel kılanda aldıkları eğitimdi.aldıkları askeri eğitimden ziyade genelkültür ve sanat eğitimide hat safhadadır.hemen hemen hepsi en az 3 yabancı lisana hakim çok kitap okuyan çeviren ve sanat yönleride gelişmiş insanlardı.mesela (bkz: kazım karabekir) müthiş bir şair ve tiyatrocudur.doğuda harp zamanı yetim kalmış çocuklara müzikal yaptırmıştır.

    zira (bkz: ali fuat paşa) ressamdır.

    tabi ki (bkz: mustafa kemal paşa) nın müthiş bir matematik geometri bilgisi vardır ve aynı zamanda çok iyi bir yazardır.
    (bkz: yakup şevki paşa)'nın harita bilgisi üst düzeydedir ve özellikle belirtmek isterim kurtuluş savaşındaki bütün komutanlar yakup paşaya hocam diye hitap ederler.

    enver paşa için de hataları olmuştur hepsi oturulur tartışılır.lakin kişisel görüşüm ne yaptıysa ya da yapmaya çalıştıysa memleket sevgisinden yaptı bence. ingilizlerin boyunduruğu altında yemek masalarında memleketi satanlardan şerefsizce onursuzca yaşayıp kaçanlardan olmadı.

    ki öyle ki gene ölürken de kendine yakışır bir asker gibi çatışarak silahı elinde kan dökerek gitti.
  • ilber ortaylı'nın doğru bir tesbitidir.

    enver paşa yenilikçi, donanımlı ve hırslı bir liderdir. atatürk'e göre zayıf yönü hırsının, yeteneğinin önüne geçmesidir. birinci dünya savaşı sırasında yaptığı planlar çılgınca ve ölçüsüzdür. planladığı iran seferine atatürk'ü yollamak istemiş ama görevin imkansızlığı nedeniyle reddedilmiştir. sarıkamış faciasında eldeki imkan ve donanımın eksikliğini küçümseyerek binlerce askerin soğuğa kurban gitmesine neden olmuştur (oltudan girdik de sarıkamışa / akıl ermez or'da olan üleşe / askeri kırdıran enveri paşa / kitlendi kapılar mekân ağladı). önceleri bolşeviklerle birlikte hareket edip kafkaslardan bir ordu ile anadoluya girip vatanı kurtarma planları yaparken, sakarya zaferi üzerine bolşeviklerin atatürk'e desteğini sürdürmesi ile bu hayal de suya düşmüştür. bu sefer dümeni türkistan'a kırıp oradaki türklere liderlik yapma hevesine kapılmış ama orada da büyük hayal kırıklığı yaşamıştır. yenilikçi biri olmasına rağmen içinde olduğu basmacıların tutuculuğu yüzünden yanında taşıdığı ailesinin fotoğrafını yakmak zorunda kalmıştır. bu durumu eşi naciye sultan'a yazdığı mektubu okuduğumda yüreğim ezilmişti. ve son mücadelesinde rus makineli tüfeklerinin üzerine yalın kılıç saldırıya geçerken kazanma umuduyla saldırdığını sanmıyorum. hayatta yapmak istediği şeyleri başaramayan birinin, en azından istediği şekilde ölmeyi başarma umuduyla giriştiği bir eylem olduğuna eminim.

    iyi ve kötü yanlarıyla adını tarihe yazmıştır kuşkusuz. kendisini eleştirebilirim ama saygı duyduğum biridir. daha rasyonel düşünebilen, daha gerçekçi eylemlere girişen biri olsaydı belki bugün atatürk'ün yerini alacaktı ama o özelliklere sahip olan kişi mustafa kemal'di, o yüzden de atatürk soyadını o haketti, enver paşa değil.
  • her zamanki gibi yerinde bir tesbittir. yalnız buradaki ibişlerin "sarıkamış ehü ühehe, maceraperest, savaşa soktu" çıkışlarını hocanın bilmemesi garip :) çok doğru ve yerinde çıkışlar yapıyorsunuz lan siz. aynştaynlar sizi. sarıkamış evet.
  • enver paşa, büyük risklerin alınması gereken bir dönemde, büyük riskler almış ve sonucunda kaybetmiştir.

    mustafa kemal de büyük riskler almıştır, ki bu risklerin en büyüğü tbmm'dir, ancak kazanmasını bilmiştir.

    bu farklar, o dönemdeki komutanların donanımlı olduğu gerçeğini değiştirmez. alman nazi subayları da çok donanımlıydı, özellikle kimya alanında donanımlı olanların neler yaptığını gördük. başarılı olmakla donanımlı olmak farklı şeyler. takım tutar gibi tarihi karakterleri tutmak yerine objektif bakmayı öğrenelim.
  • ne almanya ile ne de başka bir ülkeyle kafasına göre antlaşma imzalamamıştır.almanya ile imzalanmış olan gizli ittifak anlaşmasından sultan reşad'ın ve sadrazam said halim paşanın haberi ve bilgisi vardır.
    hatta anlaşma için halim paşa'ya bizzat padişah tarafından yetki verilmiş,antlaşma hükümet tarafından her yönüyle ele alınmıştır.

    kaynak:
    http://www.haberturk.com/…fak-anlasmasinin-orijinal
  • ilber ortaylı'ya cahil diyen kürtcüler de geldiğine göre başlığı kapatabiliriz. bi de kendilerine muhalif görüntüsü vermiyolar mı. sanki kimse anlamıyor, amk salakları.

    adam 90bin askeri katletti diyor y. ahahaha. olm sen o askerlere bombalı saldırı yapan teröristleri desteklemiyo musun? sanane 90 bin askerden. bu adamı sevecek olan da yerecek olan da türk halkıdır, sen değil.
  • enver paşa'nın bu kadar çok gömülmesinin sebebi sarıkamış faciasından ziyade ülkede atatürk'ü sevmeyen islamcıların evren paşa'yı sahiplenmesidir. bir cenah sahiplendikçe diğer cenahın gömdükçe gömesi geliyor. sarıkamış olayıda cephane görevi görüyor bu münazarada.

    dolayısıyla kimse objektif bir değerlendirme yapamıyor. sarıkamış faciası askeri bir taktik dahası mantık hatasıdır evet fakat bu adamın askeri kariyeri sadece bundan ibaret değil. başarılarla dolu bir sicili var. mustafa kemal atatürk'ün geçtiği tedrisattan o da geçmiş benzer makamlara gelmişler.

    kimse unutmasın ve gücenmesin ama eğer milli mücadele başarısız olsaydı atatürk için de anadoluyu katliama sürükledi benzeri şeylerin konuşulması oldukça mümkün. tarihi ve tarihi şahsiyetleri yargılarken objektik değerlendirmeye tabi tutmakta fayda var.
hesabın var mı? giriş yap