aynı isimdeki diğer başlıklar:
  • (bkz: hur sehrin insanlari)
  • (bkz: esir şehrin mahpusu)
  • dizisini izledikten sonra çok aramama rağmen bulamadığım roman.
  • galatasaray lisesi mezunu birinin agzından ,bir fransızdan yardım istenirken soyle bir cumle dokulur "biz vatanseverliği sizden ogrendik mosyo"
  • esir şehrin insanları, osmanlı imparatorluğu’nun en zayıf döneminde, işgal altında olan başkentteki insanların hayatlarının bir yansıması niteliği taşıyor. ne olduğunu anlamayanlardan, vatanın elden gitmesini engellemek için varını yoğunu feda edenlere kadar, varolan çok çeşitli insan profilini ve romanın ana kahramanı kamil bey’in özellikle bu iki uç profil arasındaki geçiş sürecini etkileyici bir biçimde ele alıyor.

    ana karakter kamil bey, zengin, halkın gerçeklerinden uzak, saf, iyi niyetli, dürüst bir paşa çocuğu iken, geçmişine oranla çok sefil bir hale düşen ancak bu arada çok daha bilinçli hale gelip, geçmişinden utanç duyacak kadar değişen genç bir erkektir.

    romanın diğer karakterlerine gelince: nermin hanım, kamil bey’in karısı ve zengin bir ailenin kızıdır. kendisini kocasının himayesine bırakmış, gururlu, şımarık denecek ölçüde rahata alışmış, ancak kocasını çok seven ve elinden geldiğince, doğru bildiği yönde kocasına yardımcı olmaya çalışan genç bir kadındır. ihsan bey, kamil bey’in galatasaray lisesi’nden (mekteb-i sultani) arkadaşıdır. gazetesinde yazdığı yazılar sebebiyle tevkif edilmiş, anadolu direnişi ve kuvayı milliye destekçilerinden bir aydın olup kamil bey’e yol göstermiştir.

    nedime hanım, ihsan bey’in karısıdır. kocası hapse atıldıktan sonra babıali’deki gazeteye tek başına sahip çıkmış ve işleri üzerine almış, mert, azimli, yiğit ve dönemi için oldukça liberal görüşlere sahip bir kadındır. o da kocası gibi anadolu direnişini ve kuvayı milliye hareketini bilinçli olarak desteklemektedir.

    enişte bey ve hala hanım, imparatorluğun bu bunalımlı dönemi içerisinde, kamil bey’in itilaf yanlısı yakın çevresine örnek kişiliklerdir. zengin bir tüccar olan enişte bey, ingiliz dostları derneği üyesi, kar peşinde, neresi kar getirecekse o tarafı seçmeye hazır, pek sevimli olmayan bir karakterdir.

    ramiz efendi, kamil bey ile suçüstü yakalanan, cephede savaşmış, yaralanmış ve bir vapurda kahveci gözüken eski subay ve öğretmendir. uzun bir mahkeme sürecinin ardından beraat etmiştir. ahmet, kamil bey’in liseden arkadaşıdır. kamil istanbul’a döndükten sonra, ihsan bey vasıtasıyla, ne yapsam bunalımı içinde olan kamil bey’i bu bunalımdan çekip çıkaran ve kendisini işe yarar biri gibi hissettirecek işi kamil bey’e teklif eden kişidir. ahmet daha sonra işkenceye maruz kalıp yoldaşlarını ele vermiş ve romanın sonunda yaptıklarının vicdani ağırlığına dayanamayıp intihar etmiştir.

    niyazi efendi, kendisine çok güvenilen, umut bağlanan biridir. nedime hanım ve diğerleri için bir ağabey niteliğindeki niyazi efendi aslında, para kazanmaktan başka derdi olmayan ve inançlarını ve başkalarının umutlarını para karşılığında yoksaymış biridir. niyazi efendi, ahmet’in (dolaylı da olsa) ölümüne, kamil bey’in hapse atılmasına ve karnı burnunda ve kocası mahpus nedime hanım’ın neredeyse yakalanmasına sebep olmuştur.

    başlangıçta zengin, paşa çocuğu kamil bey ve ailesinin, avrupa’daki sosyetik partiler, davetler, münazaralar, sanatsal etkinlikler ve daha birçok aristokratik eğlencelerle dolu bir hayattan; beş parasız bir şekilde, yıkılmakta olan ve birinci dünya savaşı’nın yarattığı yorgunluğu üzerinden atamadan yeni sorunlarla boğuşmaya başlamış bir osmanlı imparatorluğu’na adeta düşüşünü görüyoruz. o güne kadar uzak kaldıkları, yaşadıkları dönemde ise kısıtlı ve gerçeklerden uzak bir bakış açısıyla görüp yaşadıkları yere, bu sefer ekonomik açıdan çökmüş bir vaziyette gelmektedirler. yeni ve zorlu bir hayat, kamil bey’in önderliğinde bu aileyi çetin bir sınava tabi tutmaktadır. işte bu sınavın sonucunda kamil bey aslında gerçeklerden ne kadar uzakta kaldığını, düştüğü amansız boşluk ve işe yaramazlık buhranları sırasında anlamaya başlar. işte bu zorlu iç çatışma döneminde, yardımına liseden bir arkadaşı koşar: ahmet. ahmet heyecanlı bir tiptir ve onun bu heyecanı kamil bey’e önerdiği gazetecilik görevinin kamil bey üzerindeki etkisini artırır. kendini işe yarar hissetme imkanı bulan kamil bey bu teklifi hemen kabul eder. ancak eşi nermin hanım’ın bunu anlamayacağından ve hevesinin kırılmasından korktuğundan, karısını bu gelişmelerden mümkün olduğunca uzak tutar.

    gel zaman git zaman, kamil bey bab-ı-ali’de, kocası ihsan bey hapiste olduğu için gazetecilik işlerini devralmış olan ve bu işi başarı ile sürdüren nedime hanım’ın yanına iyice alışır ve aslında varolan diğer bazı saklı gerçekliklere bulaşıp, nedime hanım’ın çok güvendiği ve sevdiği niyazi efendi aracılığıyla anadolu hareketine ucundan da olsa dahil olur. dahil olmasına olur da, dahil olması ile yakalanması bir olur. çünkü çok güvenilen ve ağabey gözüyle bakılan niyazi efendi kendilerine ihanet eder.

    romanın ilerleyen bölümlerinde kamil bey’in kendi hayatı, ailesi, ha doğurdu ha doğuracak nedime hanım ve anadolu hareketi üzerine değişen ve çelişen düşüncelerini, kişisel çıkarlar ve vatani çıkarların çatışmasını ve ayrıca dürüstlükten ödün vermeyen ve yalandan iğrenen bir adamın etrafındakileri korumak için bile olsa nasıl da değişip yalana başvurduğu anlatılmaktadır.

    kemal tahir’in ünlü üçlemesinin ilk kitabı olan esir şehrin insanları, kesin bir sonuca bağlanmadan, devamının geleceğini haber verircesine bitmekte ve türkiye tarihinde çok önemli bir dönemin panaromasının ilk parçasını başarı ile okuyucuya sunmaktadır.
  • olaganustu bir kitap.
  • şu çılgın türkler de o zamanlarda istanbulda olanlarla ilgili yüzeysel olarak anlatılan şeyleri derinlemesine anlatmış kitap. ama önce bu kitabı okuyup daha sonra şu çılgın türkleri okumak daha faydalıdır. kasmaz o vakit.
  • (bkz: yol ayrımı)
  • hert türk evladının okuması (seyretmesi) gereken roman (dizi). trt'nin "yeditepe istanbul"dan sonraki en iyi dizisi. fakat trt bu şaheseri tuhaf zamanlarda yayına sokmak gibi garip bir yol izlemiştir ve neredeyse doğru dürüst reklamını bile yapmamıştır.
  • (bkz: nermin/@ladyshallot)
hesabın var mı? giriş yap