• the hague (hollandaca den haag) de bulunan mahkemedir. mahkemeyi the hague e gidip canli izleme olanagi vardir. tek yapilmasi gereken onceden arayip pasaport numaranizi vermenizdir. on dort aralik 2005 carsamba durusmasini yerinde izlemis olup mahkeme nin alan olarak kucuklugu dolayisiyla hayal kirikligina ugramis bulunmaktayim. mahkemeyle seyircileri ayiran bir cam bulunmaktadir, ancak ilginc olan mahkeme salonundakilerin de seyircileri gormesidir, yani cam iki taraflidir. bulundugum tarihte hastaligi nedeniyle milosevic katilmamisti ki zaten son aylarda sadece bir durusmaya (on iki aralik 2005) gelme lutfunda bulunmustu. o gun ayrica yargilanan hirvat savas suclusu mahkemeden sikildigi cok acik bi sekilde camdan surekli biz seyircileri izledi. hatta adam sikintidan polislerle karsilikli sakalasiyodu.

    mahkemenin diger bir hayal kirikligi yaratan noktasi da ceviri problemidir. hem milosevic in avukatlari hem de savci surekli cevirinin eksik oldugundan sikayet etmislerdir. mahkemenin bir yerinde yargic, yine eksik ceviriden sikayet eden savciya "yeter artik cevirilere takilmayi, biz okuldayken direk konuya gelmeyi, ya da ne soylemek istiyosak onu soylemeyi ogrendik" seklinde kizmasi herkesi dumura ugratmistir.
  • 25.05.1993 tarih ve 827 sayılı bm güvenlik konseyi kararı ile 1991’de başlayan bosna savaşında savaş suçu işleyen kişilerin yargılanması için kurulmuştur. 1949 cenevre sözleşmelerine, genel olarak savaş geleneklerine , nuremberg mahkemesi kararlarıyla insanlığa karşı suç oluşturdukları kabul edilen ve daha sonra bm güvenlik konseyi kararı ile de resmileştirilen silahlı çatışmalarda sivillere karşı girişilen “kasıtlı öldürme, işkence, köleleştirme, ırza geçme vb.” suçları kapsayan uluslararası kurallara aykırı olarak işlenen suçlar konusunda bu mahkeme yetkili kılınmıştır. mahkeme sadece gerçek kişileri yargılama yetkisine sahiptir. 14 yargıçlıdır. savaş suçlarını ve insanlığa karşı suçları planlayan, özendiren, emreden, işleyen ya da bunlara yardımcı olan kişilerin cezai sorumluluğu kabul edilmektedir. yer bakımından eski yugoslavya ülkesi, zaman bakımından ise 1991’den günümüze kadar işlenen suçlarda yetkilidir. mahkeme ölüm cezası veremez. mahkeme merkezi hollanda la haye’dedir.

    tam adı "eski yugoslavya ülkesinde 1991'den itibaren işlenen uluslararası insancıl hukukun ağır ihlallerinden sorumlu suç faillerinin yargılanması için uluslararası mahkeme" dir.

    mahkemenin hukuksal dayanağı:
    bm andlaşmasında, güvenlik konseyi'ne dünya barışını sağlamak için yetki ve sorumluluk verilmiştir, 29.maddede de güvelik konseyi'nin bu görevini yerine getirmesi için yardımcı organlar kurabileceği belirtilmektedir. bu maddeye dayanarak yetki kullanılmış ve mahkeme kurulmuştur.
  • (bkz: international criminal tribunal for ex yugoslavia)
  • bm kararıyla 1993 yılında kurulan uluslararası ad-hoc mahkeme. 2017 yılında prlic ve diğerleri davası ile faaliyetlerini fiilen sona erdirmiş ve önündeki tüm dava süreçlerini tamamlamıştır. lahey'de bulunmaktadır.

    bahse konu ad-hoc mahkemenin kapatılmasının ardından devam eden temyiz davaları ve daha önce yeniden görülmesine karar verilen davalar uluslararası ceza mahkemesi'ne devredildi.

    mahkemenin 24 yıllık döneminde 161 kişi hakkında iddianame hazırlandı. 90 kişi hakkında 1 yıldan müebbete kadar farklı cezalar verildi. tamamı sırp 6 isim hakkında müebbet hapis cezası verildi. bunlar; stanislav gajic, vujadin popovic, ljubisa beara, milan lukic, zdravko tolimir ve ratko mladic oldu.

    ayrıca 19 isim hakkında beraat kararı verildi. beraat edenler arasında kosova'nın mevcut başbakanı ramush haradinaj ile boşnak komutan naser oric de bulunuyor.

    20 isim hakkındaki iddianameler sonrasında geri çekilirken, 10 kişi lahey'e sevk edilmeden önce, 7 kişi de sevk edildikten sonra hayatını kaybetti ve haklarında herhangi bir hüküm verilemedi. mahkemeye sevk edildikten sonra ölen isimler arasında sırbistan'ın eski cumhurbaşkanı slobodan miloşeviç de bulunuyor.

    öte yandan, cezalarını çektikleri esnada ölenlerin sayısı ise 9.

    kaynak: anadolu ajansı
  • an itibariyle ratko mladiç hakkında soykırım ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle müebbet hapis kararı vermiş ve misyonunu doldurmuş bulunan ad hoc ceza mahkemesi. konunun da biraz hassas ve girift olmasından dolayı verdiği kararlar sürekli tartışma konusu olmuştur. muhtemeldir ki ilerleyen zamanlarda da daha önce verdikleri kararlar (örneğin radovan karadzic hakkında verdikleri karar) tartışılmaya devam edecek ve birçoklarına yeterli gelmeyecektir. halihazırda savaş devam ederken güvenlik konseyinin kararı üzerine kurulmuştur, ki kurulduğunda henüz srebrenitsa soykırımı gerçekleşmemişti. özellikle verdikleri son kararda mladiç'i soykırımdan suçlu bulmaları hemen hemen herkesin vicdanını bir nebze rahatlatmıştır. gönül isterdi ki başta slobodan milosevic ve arkan (bkz: zejlko raznatovic) da bu mahkemede yargılanabilsin. umuyorum ki bir daha böyle acılar yaşanmaz ve bu tarz ad hoc ceza mahkemeleri kurulmak zorunda kalınmaz.
hesabın var mı? giriş yap