havacılık kuralları

• bloody derdi: "hiçbir uçak havada kalmaz"
• it's better to be on the ground wishing you were in the air, than in the air wishing you were on the ground.
• denizcilik kurallarından etkilenmiştir. uçağın solunda kırmızı sağında yeşil ışık olması gibi.
  
  "welcome on board" tabiri, kokpite flight deck denmesi, "captain" sıfatı, pilotların kolları sırmalı çizgili üniforma giymesi gibi durumlar da yine denizcililkten gelir. nautical mile kullanılır yaygın olarak.
• her ölümcül bir kazanın ardından yeni kurallar konduğu için kanla yazılmıştır.
• ucaklarda tuvalet bulundurulmasini zorunlu tutan kural cisle yazilmis.. bi yolcu koridora yapmis, sonra tuvalet koymuslar.
• (bkz: klimaları açın patladık)
• karada yazilmistir.
• iniş ve kalkış esnasında kabin ışıkları neden söndürülür?.
• havacılıkta kurallar kanla yazılmıştır. her uçak düştüğünde çıkarılan derslerden bu kurallar yenilenir. bu durum bu kuralları sabit kurallar olmaktan çıkarır. o yüzden havacılık şirketleri kuralları sürekli takip etmek ve uygulamaktan mesuldur. bunun için bir havacılık organizasyonu kurulurken olmazsa olmaz birim uyumluluk yönetimi (compliance management) birimidir. bu birim bizim ülkemizde kendisini kalite güvence olarak tanımlamaktadır. kalite güvence’nin (compliance management’ın) asil vazifesi bu kuralları takip etmek ve uygulandığından emin olmaktır.
  
  havacılıkta organizasyonlar genellikle kuralların isimleri ile anılır. kural koyucu temel olarak iki önemli kuruluş vardır. bunlardan biri faa (federal aviation administration) diğeri easa’dır (european aviation safety agency). ülke avrupa birliğindeyse easa’nın koyduğu havacılık kurallarını takip etmek zorundadır. ama genel itibariyle amerika’nın ve avrupa’nın koyduğu bu kurallar isimleri dışında aşağı yukarı aynıdır ve uçak uçuran, üreten, tamirini yapan, eğitimini veren tüm ülkeler bu kuralları kendi ülkelerinin sivil havacılık kurallarına entegre ederler. o yüzden dünyanın neresinden bir havacı (teknisyen, pilot, dispeçer, load master, km vs.) alsanız aşağı yukarı aynı dili konuşur.
  
  havacılıkta kurallarla özdeşleşmiş organizasyonlar aşağıdaki gibidir:
  
  part 21 organizasyonu: bu organizasyon uçak yapımı, parça üretimi ve modifikasyon yapar. adını easa part 21 kurallarından almıştır. dizayn ( dizayn organisation (do)) ve üretim (production organisation (po)) ayrı iki organizasyon olarak tariflenir bu kuralların içerisinde. uçak yapacağım diye kafayı bozan varsa bu kuralları hatmetmeli (özellikle cs-25 kısmı) burası devasa bir alan. detayda boğmayacağım sizi. detayda boğulmak isteyen bana ulaşsın;)
  
  operator: bu, uçuş operasyonu yürüten organizasyon. easa part ops uyması gereken kurallar manzumesi. yolcu ve kargo taşımacılığı yapacak bir organizasyon bu kurallara uyar. detayı çok bunun da.
  
  part m organizasyonu: bu organizasyon biraz değişik bir organizasyon. easa part-m kuralları şekil verir bu organizasyona. amacı bakım takibi yapmaktır. bu kurala bağlı bir subpart-f organizasyonu olursanız küçük bakım yapabilirsiniz ama ana ve en büyük vazifesi bakım takibi yapmaktır. ne sıklıkla bakım yapılacak, nerelere yaptırılacak, bakım planı etkin mi vs. hep bu organizasyonun görevidir. detay isteyeni detaya boğarım;)
  
  part 145 organizasyonu: bu organizasyon’a easa part 145 kuralları şekil verir. uçak bakımı nasıl yapılır’ı bu kurallar a’dan z’ye anlatır. teknisyeninden tut deposuna, aletinden tut, kullanılacak dökümanlara, kayıtlara kadar herbişey burada yazar.
  
  part 147 organizasyonu: bu organizasyona easa part 147 kuralları şekil verir. teknisyene eğitim nasıl verilir. teknisyen nasıl yetiştirilir bu kurallarda yazar. müfredat, sınav soruları, öğretmenlerin yeterlilik durumu vs. buradadır. sağlam bir eğitim organizasyonu kurmak isteyen herhangi bir okulun da bu kuralları takip etmesini faydalı buluyorum zira sistemi süper kurgulamış kurallar.
  
  ana hatlarıyla havacılık kuralları yukarıdaki gibi şekillenmiştir.
  
  büyük harf olsa büyük harfle yazardım: bu kurallara uymayanın uçağı uçmaz.
• çok var bunlardan çok. hem de öyle böyle değil, bunaltır adamı. havacılık firmaları (havayolu, bakım, eğitim, havalimanı işltemesi vs. hatta baloncular bile) bezmiştir ama uyarlar hepsine. hem de harfiyen. yoksa alırlar adamın ruhsatını alimallah...