hücre zarı

• yapisinda protein, fosfolipid^**, glikolipid, glikoprotein^*, kolesterol bulunduran, prokaryot ve okaryot olan iki hucrede de bulunan onemli dalga.
• plasmolemma.
• (bkz: hücre membranı)
  prokaryot hücrelerde atp sentezi görevini üstlenmiştir.
  
  yapısı hakkında daha detaylı bilgi için:
  (bkz: http://www.genbilim.com/membrane.htm)
• ilginç bir yapıdır. kuş gribi ile ilgili internette okuma yaparken çok güzel bir hücre tarifi ile karşılaştım. hücrelerimiz aslında balon gibi bir zara sahip değiller daha çok derimize benziyorlar, üzeri kıllı bir deri ... dışarıya doğru uzanan protein zincirleri uçaklara perondan yaklaşan körüklü koridorlar misali hücreye girecek protein ve diğer enzimlerin kabulünü ve taşınması görevini üstleniyorlar. eğer ihtiyaç duyulan maddeler burdaki kilitlere uyarsa zar geçirgen davranarak molekülü içeri alıyor. h5n1 virüsü gibi patojenler de bu anahtara kilit deneyen hırsızlar gibi içeri sızıyorlar
• /hücre zarı 3 katmandan oluşur.
  /
  /1.katman yağ
  /
  /2.katman protein
  /
  /3.katman (bkz: karbonhidrat)= hücre zarında karbonhidratlar (bkz: glikoprotein) ve glikolipit /molekülleri şeklinde bulunur.
  /
  /glikolipit ve gılikoprotein moleküllerinin hücre zarındaki amacı filitre sistemi oluşturmaktır. yani hücreye /her şey giremiyor, glikolipit ve gılikoprotein moleküllerinin fitresinden geçerse girebiliyor.ve bu iki /karbonhidrat hücreden hücreye farklılıklar gösterir.
  /
  /hücre zarının özelliklerinden biri çift katlı olmasıdır. porları bulunur. şimdi por nedir onu açıklayacağım.
  /
  /por / hücre zarındaki madde alış verişini sağlayan deliklerdir.
  /
  /özellikleri /
  /
  /1. seçici geçirgendir.
  /
  /2. canlıdır.
  /
  /3. esnektir.
  /
  /4. saydamdır.
  /
  /5. incedir.
  /
  /6. çift katlıdır.
  /
  /porların büyüklüğü hücreden hücreye değişkenlik göstermez, ama sayıları değişkenlik gösterir. yani /birden fazla bulunabilir. hücresel gecişlerden difüzyon, osmoz aktif taşıma hücre zarında /gercekleştiği için por sayısı hücreden hücreye değişkenlik gösterir.
  /
  /
  /1.katman yağ= bileşik yağdır. fosfolipit şeklinde bulunur.
  /
  /
  /hücre zarının görevleri /
  /
  /1. hücreyi dış etkenlerden korur.
  /2. porlar ile madde alış verişini sağlar.
  /
  /temel amacı aslında hücreye her önüne geleni almamasıdır. seçici geçirgendir. adam seçer çok pis ırkçı /olduğu söylenir. bu işi yapanda aslında karbonhidratlardır. işi yapan karbonhidratlar aslında.
  /
  /3. sitoplazma ve organellerin dağılmasını önlemesidir.
  /
  /farklı hücrelerde hücre zarının üzerinde bir yapı daha mevcuttur. bu yapının adı ise hücre çeperidir.halk /arasında hücre duvarı da denir. bu yapıda bitkilerde bulunur. bitkilerde hücre ceperinin yapısı selüloz /dur.
• bir yerde namustur.
  ha kimisine göre namus hücrenin zarında değil golgi aygıtındadır ama türk oğlu türk için bir şey değiştirmez.
• seçici geçirgendir.
• (bkz: yağlı ekmek)
• hücre zarı ya da hücre membranı, hücrenin dış kısmında bulunan, molekülleri özelliklerine göre hücre içine alan veya dışarı bırakan katmandır. 1972 yılında singer ve nicolson tarafından hücre zarının tüm özelliklerin açıklayan bir model ileri sürülmüştür. böylece, mozaik zar modeli ya da akışkan-mozaik zar modeli 1972'de yayınlanmıştır. bu modelde fosfolipit tabakaları daha önceki modellerdekine benzer şekilde hidrofilik başları zarın yüzeyine doğru, hidrofobik kuyrukları ise, içe doğru sıralanır. asıl farklılık proteinlerin dizilişinde görülür. bu modelde proteinler zarın hem iç, hem dış yüzeyinde mozaik şekilde dağılırlar ve devamlı bir tabaka meydana getirmezler. hücre zarında bulunan zar proteinleri; bu modelde yağ tabakasının her iki yüzünde olan ekstrinsik proteinler, yağ tabakasının içine gömülmüş olanlar ise; intrinsik proteinler olarak kabul edilmiştir. bir lipit denizinde yüzen, protein ve glikoproteinlerden yapılmış, almaç denilen özel bölgelerle dışarıya açılan bir model olarak mozaik zar modeli günümüzde de geçerliliğini korumaktadır.
  hücre zarında, çekirdek zarında bulunan porlar bulunmaz. hücreye giren besinleri ve hücreden çıkan atık maddeleri; zar geçirgenliği, üç tabakalı moleküler diziliş ve özellikle proteinden oluşmuş almaçlar (reseptör) ile elektriksel yükün de önemi olduğu düşünülmektedir. bir hücre zarından zardan her türlü madde geçebiliyorsa bunlara geçirgen (permeabl), hiçbir maddeyi geçirmiyorsa geçirgen olmayan (impermeabl) ya da geçirimsiz, bazılarını geçiriyor ve bazılarını geçirmiyorsa da seçici geçirgen (semipermeabl) hücre zarı denir.
  hücre zarının görevleri arasında;
  hücre içi ortamın özgün bileşimini hücre dışı ortamdan ayırmak,
  hücre içi ile hücre dışı ortamlar arasında seçici bir şekilde madde alışverişini sağlayarak hücrenin atıklarını hücre dışı ortama vermek, hücre dışından hücreye gerekli maddeleri almak ve hücre içi ortamın özgün yapısını korumaya yardımcı olmak, komşu hücrelerle iletişimi ve madde alışverişini sağlamak, hücreyi dış ortamdan ayırır. hücreye şekil verir. madde giriş-çıkşını düzenler.
  protein, yağ ve karbonhidratlardan oluşur.canlı hücrelerde hücre zarının her iki yönünde devamlı bir molekül hareketi gözlenir. bu moleküller hücre zarından doğrudan veya porlar yardımıyla geçerler. geçiş türü veya hızı bazı faktörlere göre değişmektedir. küçük moleküller büyük moleküllere göre, nötr moleküller iyonlara göre, yağda çözünenler çözünmeyenlere göre, yağı eriten maddeler, elektrokimyasal gradienti yüksek moleküller ve hücre zarını deforme eden alkol türevleri daha kolay geçerler.
• (bkz: tıp 1'de membran diyen hocanın hücra zarını kastettiğini anlayamamak)