les possedes

• (bkz: the possessed)
• albert camusnün ecinnileri^* oyunlaştırdığı kitabın adı. yazarı bu romanı oyunlaştırmaya yönelten başlıca karakter kirillov'dur. camus, kirillov'un intiharını absürt olarak değerlendirmiştir. zaten yoğun olarak kendi felsefesini yansıtabileceği karakterler üzerinde durmuştur. pyotr'un başını çektiği nihilist harekete de hayli önem vermiştir. fakat kitap beni tatmin etmemiştir çünkü kimi karakterlere öyle üstünkörü değinmiş ki oynun içinde adeta kaybolmuşlar.
• andrzej wajda'nın dostoyevski'nin romanından uyarladığı, başrollerinde isabelle huppert ve ömer şerif'in oynadığı film.
  
  700 küsür sayfalık bir romanı, hele hele dostoyevski'nin anlatımıyla şenlendirdiği, sözcükleri cümlelere cümleleri derinliğe boğduğu bir romanı filme uyarlamanın zorluğu tartışılmaz olsa da wajda kitaba ve yazara olan saygısından olsa gerek romanla uyum içinde bir iş çıkarmış. karakterlerle olsun, diyaloglarla olsun epey uğraşılmış. romanı okuyanlar için oldukça eksik ama wajda'nın akıcı ve samimi üslubuyla tatmin edici, okumamış olanlar içinse kesinlikle muazzam bir film.
• aynı zamanda isabelle huppert ve ömer şerif i bir araya getiren, andrzej wajda tarafından yönetilen, dostoyevski'nin kitabından uyarlama film. 1988 yapımı yanılmıyorsam.
• "temel devrim dersleri" şeklinde de algılanabilecek, aslında postmodernin ve absürd sinemanın ilklerinden. dostoyevski'nin muhteşem etkisi ise filmde ne olursa olsun en baskın karakter oluyor.
• kitabı okuduktan sonra filmi izleyince hayal gücünün azizliğine uğruyor insan. stavrogin'i kuklamsı bir oyuncunun canlandırmasını yakıştıramadım bir türlü. stavrogin'i görünce iliklerime kadar titremeyi bekliyordum, çok şey bekliyormuşum. ömer şerif ise biçilmiş kaftan stepan için. pyotr ve kirillov'u canlandıran oyuncular da öyle. hakkını vermişler.
  kitapta geçen olayların vurucu bir bölümü değiştirilmiş diye de belirtmek isterim.
• andrzej wajda'nın dostoyevski'nin ünlü romanından uyarladığı, romana hayran olmam sebebiyle büyük bir heyecan ve zevkle sonuna kadar izlediğim ancak kanımca romandaki atmosferi tam anlamıyla yansıtamamış film. yine de müzikler ve efektler güçlüydü ve nihilist ruhu hissetmemi sağladı. karakterler filmde tam olarak işlenememişti. daha uzun ve ayrıntılı çekilseydi bence başyapıt olacaktı.
• camus'nün muhtemel ilgisini karakterlerin intihara olan tutkuları ve siyasi gerilim çekmiştir.
  belki de kendi fikirlerine başlattığı ihanetinin başlangıç noktasını da dostoyevski neden olmuştur.
  ne garip iki yazarı ben çoğu kez birbirine benzetiyorum. her neyse...
  
  intiharları getiriyor akıllara inancın getirdiği intiharları... ah ne tatlı ne gerçek!
• filmde yer alan kirillov'un intihar sahnesi, andrzej wajda'nın yönetmen olarak görkemine en iyi kanıtlardandır.
• oldukça sağlam bir uyarlama olduğunu söylemek gerek. kitaptaki boğucu atmosfer başarılı bir şekilde yansıtılmış, bunun yanında karakter seçimleri aynı oranda başarılı olmuştur. tabii her kitap uyarlamasında olduğu gibi eksikler mevcuttur.