• maria theresa çok fazla sayıda olan kız çocuklarını avrupanın çeşitli hükümdarlarıyla evlendirdiği için bugün avrupanın anası olarak kabul edilirmiş.
  • 1755 dogumlu marie antoinette, 16 cocuklu maria theresa'nin en genc kizidir. schoenbrunn yazlik sarayini maria theresa yaptirtmistir. maria theresa'nin hükümranligi 40 sene sürmüstür.
  • avrupa'nın kayınvalidesidir.
    16sını çevredeki avrupa krallıklarına kakalamıştır. marie antoinette ise en ünlü kızıdır.
    marie yaklaşık 7 sene boyunca kocasıyla halvete giremediğinde "deli olma gocanı elinde tut kızım meraklısı çok olur" temalı mektuplar yazmıştır.
  • avusturya imparatoriçesi maria theresia 16. yüzyılda fransa’da başlayan turquerie akımının 18. yüzyıldaki en önemli sembol ismidir.

    turquerie akımı özetle osmanlı ile avrupa devletleri arasındaki ilişkilerin yoğunlaşması neticesinde avrupa burjuvazisinin yarattığı bir statü göstergesi olarak moda, sanat, müzik, eğlence gibi alanlarda türk gibi davranmak, resmetmek, bestelemek, giyinmek olarak tanımlanabilir.

    bu akımın avusturya’ya girmesi ise 17. yüzyılda sık sık savaşan iki devlet arasındaki etkileşim ile birlikte avusturya’nın osmanlı ile ilişkisi limoni olan fransa ile yakınlaşması sonucunda başlar. fransız sosyetesi ile kaynaşan habsburg sosyetesi bu akımı avusturya topraklarına getirir. akımın zirvesi ise 18. yüzyıldır. öyle ki bu dönemde türk kumaşlarından yapılmış türklere özgü geleneksel elbiseler giyinmek, türk adetleri ile evlenmek, türk kahvesi içmek, türk halıları sermek gibi bazı davranışlar bir statü göstergesi olarak görülmüştür. tabii ki bu durumun türklere olan hayranlıklarından ziyade batının gözünde doğunun, hatta bilhassa osmanlı’nın konumlandırıldığı yer ile alakalı olarak oluştuğu söylenebilir. osmanlı topraklarına girmiş elçilerin, gözlemcilerin, tüccarların masalsı anlatımıyla batının gözünde osmanlı sarayı gizemli ve mistik öğeler barındıran, lüks ve gösterişin hüküm sürdüğü büyülü bir yerdir. bu anlatım ile birlikte batı için türk gibi davranmak bir aristokrat eğlencesine dönüşmüştür.

    örneğin, avusturya arşidüşesi maria josepha ile saksonya prensi ii. friedrich august’un 1719 yılı ağustos sonlarında başlayıp dört hafta boyunca süren düğünleri bir nevi türk festivaline dönüşmüştür. hilal motifli giysiler dikilmiş, çadırlar kurulmuştur. tuğ taşıyan damat ile birlikte gelin de türk geleneklerine uygun olarak giyinmiştir. konuklardan da türk tipi kıyafetler giyinmesi istenmiştir. bunun dışında tören yüzlerce yeniçeri kıyafetli askerin meşalelerle içeriye girmesiyle başlar. türk tipi eğerler ile süslenmiş düğün alayı da dört hafta boyunca dolaşmaya devam eder. kısacası düğün tamamen bir türk soylusu düğününe dönüşmüştür.çifti taşıyan düğün alayı

    işte böyle bir ortamda yetişen maria theresia 1740 yılında avusturya tahtına geçer. aslında iktidarı türk avusturya ilişkilerinin yeniden bozulmaya başlandığı bir dönemde başlar. ilişkiler gergindir ve bu gerginlik karmaşık bir ruh hâline bürünmelerine yol açar. üstelik avusturya için görünün en büyük tehdit prusya ile osmanlı’dır ve maria bu durumu iktidarını güçlendirmek için kullanma yoluna gider. iktidarının ilk yıllarında turquerie akımı da bundan nasibini alır. bazı tiyatrolarda türkleri hedef alan oyunlar oynanırken şiirler de genelde türk karşıtıdır. yine de bu kısa süreli bir dönemdir ve 1743 yılından 1780 yılındaki vefatına kadar geçen 37 yıllık sürede avusturya topraklarında turquerie akımı altın dönemini yaşar. bu dönemde türkleri konu alan tiyatro eserleri oynatılmış, birçok müzisyen bestelerinde türk motiflerini kullanmıştır. bahçe süslemelerinde özellikle türk laleleri tercih edilmiştir. bunlarla birlikte türk halıları düğünlerde, balolarda konukların ayaklarına serilmiştir. misafirler minderlerde oturtulmuş, türk kahvesi içilerek dedikodular yapılmış, fransız usülü giyinenler rüküş bulunup çekiştirilmiştir. kısacası aristokrasi sınıfı için akla gelebilecek her alanda türk etkisi yoğun bir şekilde hissedilmiştir.

    1759 yılında viyana’da sahnelenen le turc generaux adlı bale gösterisi

    avusturya’daki turquerie akımının simgesi ise 1744 yılında maria theresia’nın ressam jean-etienne liotard’a osmanlı saray hasekileri tarzındaki kıyafetiyle poz vererek yaptırdığı tablosudur. bu tabloyu dönemin simgesi yapan güçlü ve köklü bir hanedanın avusturya’daki en üst düzey temsilcisi olan imparatoriçenin kendisini türk gibi resmettirmesidir. herhangi bir osmanlı sultanının batının kralları gibi taç takıp poz vermesi gibi bir durum açıkçası. bu açıdan ilginç ve dikkat çekici bir karakterdir gerçekten.

    türk kıyafetleriyle maria theresia

    kaynak: https://www.habsburger.net/…a-theresa-turkish-dress

    http://koreascience.or.kr/…/jako201810063227720.pdf

    not: düğün alayı görseli https://kaiserin.hypotheses.org/1149 adresinden alınmıştır.
  • kutsal roma imparatoriçesi, avusturya arşidüşesi, macaristan ve bohemya kraliçesi unvanlarına sahip olan habsburg hükümdarı. 1740-1780 yılları arasında saltanat sürmüştür.

    avusturya habsburglarının son erkek üyesi olan vi. karl'ın kızıdır. 1711 yılında kutsal roma imparatorluğu tahtına çıkan vi. karl, erkek bir varisi olmaması sorunuyla uğraşmak zorunda kalmıştı. imparatorluğun topraklarının dağılmasını önlemek adına 1713 senesinde pragmatische sanktion (pragmatik tasdik) ismiyle bilinen bir veraset yasası çıkardı. bu yasaya göre erkek varis olmaması durumunda tahta hanedanın kadın üyeleri de çıkabilecekti. nitekim 1740 senesinde de maria theresia tahta çıktı.

    maria theresia'nın tahta çıkmasıyla avusturya veraset savaşı başladı. prusya hükümdarı büyük frederik, silezya'yı işgal etti. buna karşılık maria theresia, prusya hükümdarıyla görüşmeyi reddederek, ülkede seferberlik ilan edilmesini istedi. fakat ülkesinde otoritesini tam olarak tesis edebilmiş değildi. babasının ölümünden sonra kutsal roma tahtına vii. charles albert'in seçilmesi, kendisinin ne denli yok sayıldığının en önemli göstergesiydi. maria theresia, vii. charles'a karşı giriştiği mücadelede üstünlük sağlamayı başardı. nitekim 1745 yılında vii. charles ölünce maria theresia, kutsal roma tacını kocası i. franz'ın giymesini sağlayarak, kutsal roma tahtını ele geçirmeyi başardı.

    avusturya güçleri birinci ve ikinci silezya savaşlarında prusya karşısında ağır yenilgiler aldı. bu yenilgilerin sonucunda 1748 yılında yapılan barışla maria theresia, silezya'yı prusya'ya terk etmek zorunda kaldı, buna karşılık da pragmatische sanktion teyit edildi. bu antlaşmadan sonra silezya'yı kaybetmenin büyük utancını yaşayan maria theresia, en büyük düşmanı olarak gördüğü prusya'yı dize getirebilmek için ülkesinde yoğun bir reform hareketi başlattı.

    maria theresa çağdaşları olan ikinci katerina, büyük frederik ve oğlu ii. joseph'in aksine avrupa'nın entelektüel gelişimiyle (aydınlanma çağı) ilgilenmedi. başlattığı reform hareketini pratik ve mali bir ihtiyaç olarak gördü. bu nedenle bazı konularda oğlu ii. joseph ve bakanlarıyla ters düştüğü oldu.

    imparatoriçe, ilk olarak merkezi yönetim organlarına çeşitli işlevler yükleyerek daha etkili çalışmalarını hedefledi. fakat bunda bir başarı sağlanamadı. daha sonra ekonomi, iç-dış işler, ticaret ve yargıyı kapsayan bir devlet konseyi oluşturuldu. aynı zamanda merkezi otoriteyi genişletmek adına ülkesindeki, özellikle avusturya ve bohemya'daki yerel meclislerin gücünü kırdı. bu meclislerdeki büyük toprak sahibi olan üyelerin vergi bağışıklığı kaldırıldı. böylelikle eyalet vergi gelirlerinin artmasını ve bu gelir artışıyla da büyük bir ordu kurup beslemeyi hedefledi.

    1749 yılında yüksek mahkemeyi kurdu. böylelikle yürütme ve yargı güçlerini birbirinden ayırdı.

    silezya'nın kaybıyla birlikte habsburgların potansiyel gelirlerinde yaklaşık %25'lik bir azalma oldu. bu da maria theresia'yı yeni arayışlara götürdü. fransa, prusya gibi ülkelerde uygulanan ticari anlayışı örnek aldı ve devletin ticaretteki rolünü arttırdı. bohemya'da sanayi temelli bir kalkınmayı hedefledi, nakliyede ilerleme gösterildi ve devlet yardımlarıyla* ihracat teşvik edildi.

    kendisi muhafazakar bir katolik idi. din konusunda katı ve bağnaz tutumlarının olduğu bilinse de kilise konusunda da pragmatik yaklaşarak, kilisenin elinde tuttuğu topraklara vergi yükümlülüğü getirdi. manastırların yönetimiyle ilgili kararlar alan bir altkurul oluşturarak denetimlerini sağladı.

    özellikle de ekonomi ve yargı kurumlarında bilgili memurların ve yargıçların yetiştirilmesi için yükseköğretimde iyileştirmeler yapmak istedi. üniversitelerde ders kitaplarının okutulmasına karar verilmesi, fakültelerin seçtikleri dekanları veto etme hakkının hükümdara verilmesi, ilköğretimin zorunlu kılınması eğitim alanında yaptığı reformlarındandır.

    ülkesindeki ayrılıkçı hareketlerin önüne geçmek için sansürü kurumsallaştırdı.

    silezya yenilgilerinden sonra maria theresia silezya'yı geri almak ve prusya'yı dize getirmek için reformlar yapmanın dışında, diplomatik faaliyetleri de hız kesmeden sürdürüyordu. 1756 senesinde prens kaunitz'in diplomatik girişimleriyle fransa ile ittifak kuruldu. bu ittifakı duyan büyük frederik aynı yıl saksonya'yı işgal etti. böylelikle avrupa'da yedi yıl savaşları başlamış oldu. bu savaşta avusturya; fransa, rusya ve isveç'in oluşturduğu ittifakta yerini aldı. prusya da ingiltere'nin desteğini almıştı. savaş süresince avusturya'nın içinde bulunduğu ittifak üstünlük kurmuştu. fakat 1762 senesinde rus çariçesi elizabeth ölünce yerine üçüncü petro geçti. üçüncü petro, büyük frederik'e hayranlık besleyen biri olduğundan prusya'nın tarafına geçti. rusya'nın baskıları neticesinde isveç'in savaştan çekilme kararı almasıyla savaşın seyri değişti ve avusturya ve fransa barış istemek zorunda kaldı. 1763 senesinde imzalanan antlaşmayla maria theresia, silezya'yı kesin olarak kaybettiğini kabul etti.

    yedi yıl savaşları'nda alınan bu yenilgiden sonra maria theresia reformlara daha da fazla ağırlık verdi.

    1765 senesinde kocası i. franz ölünce kutsal roma tahtına oğlu ii. joseph geçti. ölümüne kadar ülkeyi oğluyla ortak yönetti. ii. joseph, annesine göre daha radikal ve fevri kararlar alan bir hükümdardı. bu nedenle anne-oğul arasında pek çok konuda fikir ayrılıkları yaşandı. örneğin; oğlunun 1772 senesindeki polonya topraklarının prusya, rusya ve avusturya arasında paylaşılma girişimini ve 1779'daki bavyera'yı ilhak etme girişimini desteklemedi.

    1780 senesinde de hayatını kaybetti.

    kaynaklar:
    + stephen j. lee - avrupa tarihinden kesitler (1494-1789) -çeviren: ertürk demirel - dost kitabevi - mayıs 2002.
    + barbara jelavich - balkan tarihi 1 - çeviren: ihsan dudu, gülçin tunalı, haşim koç - küre yayınları - nisan 2013.
  • maria theresa platz'da cok guzel bir heykeli bulunmaktadir kendisinin. viyana'ya giden her kisi bunu gormelidir, gormeden olmemelidir (tipki zoo berlin'deki aslanlan bogusan bismarck heykeli gibi).

    bu adreste fotografi gorulebilir heykelin:

    http://www.casayego.com/euro/vienna/viennae.jpg
  • marie antoinette nin annesidir...
  • 1717-1780 yillari arasinda yasamis avusturya imparatoricesi.
  • görsel
    görsel

    roma kilisesi’nin sadık kızı. sık sık ingiliz tarihinde kraliçe victoria ile karşılaştırılır. halka açık konserlerin yaygınlaşmasını sağlamış ve tefeci grubunun ilgisini çeken yeni bir alan doğmasına öncülük etmiştir. st. stephen katedrali özel yaşamına ait birçok anıyı barındırdığı anlatılıyor, fakat özellikle ona ait bir şey yok. belki kastedilen saldırgan bir katoliğin düzenlemeye yansımasıdır. maria theresia dönemiyle pichler soyadına odaklanan her insan, derin devlet, dış mihrak ve propaganda konularını çok daha iyi idrak edebilir. ingilizler victoria ile mukayese ederken, victoria, saçını dahi her gün 4-5 defa yaptıran maria theresia karşısında birkaç defa kutsallaştırılmıştır. çünkü yokluk dönemine ait ve gerçekten zarif bir kraliçedir. aşkları da farklı anlatılır.
  • çoçuklarını political capital şiarıyla yetiştirmiş ve harcamıştır.
hesabın var mı? giriş yap