marvel sinematik evreni

• phase 3'ü bitiren the infinity saga'dan sonra phase 4'ün san diego'da açıklandığı evren. disney+'de yayınlanacak marvel dizilerini de ekledim çünkü filmlerle bağlantılı olacaklar.
  
  phase 1-2-3: (bkz: #80264742)
  
  phase 4
  
  1. black widow (1 mayıs 2020) detaylar türkçe: (bkz: #92877067)
  
  2. eternals (6 kasım 2020) detaylar türkçe: (bkz: #92884527)
  
  * disney+ : marvel dizisi: the falcon and the winter soldıer (2020 ağustos) detaylar türkçe: (bkz: #92876423)
  
  3. shang-chi and the legend of the ten rings (12 şubat 2021) detaylar türkçe: (bkz: #92876570)
  
  * disney+ : marvel dizisi: wandavision (2021 baharı) detaylar
  
  4. doctor strange in the multiverse of madness (7 mayıs 2021) detaylar türkçe: (bkz: #92876700)
  
  * disney+ : marvel dizisi: loki (2021 baharı) detaylar
  
  * disney+ : marvel animasyon: what if (2021 yazı) detaylar
  
  * disney+ : marvel dizisi: hawkeye (2021 sonbaharı) detaylar
  
  5. thor: love and thunder (5 kasım 2021) detaylar türkçe: (bkz: #92876882)
  
  tarihleri henüz belli olmayanlar:
  
  blade
  black panther 2
  captain marvel 2
  guardians of the galaxy 3
  fantastic four
  x-man ismi belli değil.
• çıkış sırasına göre marvel filmleri;
  
  ıron man (2008)
  the ıncredible hulk (2008)
  ıron man 2 (2010)
  thor (2011)
  captain america: the first avenger (2011)
  the avengers (2012)
  ıron man 3 (2013)
  thor: the dark world (2013)
  captain america: the winter soldier (2014)
  guardians of the galaxy (2014)
  avengers: age of ultron (2015)
  ant-man (2015)
  captain america: civil war (2016)
  doctor strange (2016)
  guardians of the galaxy vol. 2 (2017)
  spider-man: homecoming (2017)
  thor: ragnarok (2017)
  black panther (2018)
  avengers: ınfinity war (2018)
  ant-man and the wasp (2018)
  captain marvel (2019)
  avengers: endgame (2019)
  spider-man: far from home (2019)
  black widow (2021)
  shang-chi and the legend of the ten rings (2021)
  eternals (2021)
  spider-man: no way home (2021)
  doctor strange in the multiverse of madness (2022)
  thor: love and thunder (2022)
  black panther: wakanda forever (2022)
  ant-man and the wasp: quantumania (2023)
  guardians of the galaxy vol. 3 (2023)
  the marvels (2023)
  
  gelecek yapımlar;
  
  deadpool 3 (2024)
  captain america: brave new world (2025)
  fantastic four (2025)
  thunderbolts (2025)
  blade (2025)
  avengers: the kang dynasty (2026)
  avengers: secret wars (2027)
  
  çıkış sırasına göre marvel special'leri;
  
  the guardians of the galaxy holiday special (2022)
  werewolf by night (2022)
  
  çıkış sırasına göre marvel dizileri;
  
  wandavision (2021)
  the falcon and the winter soldier (2021)
  loki (2021– )
  hawkeye (2021)
  moon knight (2022)
  ms. marvel (2022)
  she-hulk: attorney at law (2022)
  secret ınvasion (2023)
  
  gelecek yapımlar;
  
  echo (2024)
  agatha: darkhold diaries (2024)
  ıronheart (2025)
  daredevil: born again (2025)
  wonder man (?)
  
  çıkış sırasına göre marvel animasyonları;
  
  what ıf...? (2021)
  ı am groot (2022)
  
  gelecek yapımlar;
  
  spider-man: freshman year (2024)
  marvel zombies (?)
  
  çıkış sırasına göre marvel kısa filmleri;
  
  the consultant (2011)
  a funny thing happened on the way to thor's hammer (2011)
  ıtem 47 (2012)
  agent carter (2013)
  all hail the king (2014)
  team thor (2016)
  team thor: part 1 (2017)
  team darryl (2018)
  peter's to-do list (2019)
  
  yapım sürecine dair marvel belgeselleri, vs.ler;
  
  legends (2021)
  assembled (2021)
  director by night (2022)
  
  çıkış sırasına göre diğer* marvel yapımları;
  
  agents of s.h.ı.e.l.d. (2013–2020)
  agent carter (2015–2016)
  daredevil (2015–2018)
  whıh news front (2015–2016)
  jessica jones (2015–2019)
  luke cage (2016–2018)
  agents of s.h.ı.e.l.d.: slingshot (2016)
  ıron fist (2017–2018)
  the defenders (2017)
  ınhumans (2017)
  runaways (2017–2019)
  the punisher (2017–2019)
  cloak & dagger (2018–2019)
  helstrom (2020)
  
  *) diğer yapımlar ya iptal edildi, ya da muallakta, ne olduğu söylenmeyen yapımlar.
  bu diziler iptal edildi lakin bazı oyuncular(black bolt, daredevil,fisk) mcu'da rol aldı. fakat bazıları paralel evrenlerden geldi, feige net bir açıklama yapmadı.
  eğer mcu'ya yeni başlıyorsanız diğer yapımları izlemenizi tavsiye etmem. sadece iyi bir dizi olduğu için daredevil'i konsept dışı izleyebilirsiniz.
• bu şirketlerin stüdyolarin başındakiler harbiden gerizekalı.
  
  adamlar o kadar mevzudan anlamıyorlarki sorunun orijinal avengers eksikliğinden veya kangdan kaynaklandigini düşünüyorlar halbuki mevzu senaryoların aşırı berbatlaşması. yani orijinal avengers + xmen + fantastic four gibi manyakça bir kadro kursan bile bok gibi senaryo olduktan sonra maks bir filmi kurtarmaya yeter bu, aynı numarayı tekrar çekmeye kalktığında kimsenin sikinde olmaz çünkü o karakterlerin yaratacağı etkiyi sikip atmış olursun.
  
  bir diğer problemde disney+ dizilerinin ekstra olması gerekirken aşırı şekilde filmlere bağlanması, demeye çalıştığım şu:
  
  the marvels'i anlamak için gidip captain marvel + wanda & vision + ms. marvel izlemen gerek, quize mi hazırlanıyoruz kim uğraşır bununla amk? olması gereken ms. marvel'i the marvels'ta tanitirsin mesela, o karakteri sevip daha fazla görmek isteyen insanlar origin hikayesini ya da farklı bir macerasını izler dizi olarak.
  
  zamanında agents of shield, agent carter falan bu mantığı güzel uyguluyordu. izlemek zorunda değildin ama izlersen aradaki bazı boşlukları doldurup filmlerin seyir zevkini arttiriyorlardı ve evreni genişletiyorlardı.
  
  git mesela brucer banner'ın snapten sonra kendini aylarca laboratuvar'a kapatıp profesör hulk'a dönüşümünü anlat ya da black widow'un ajan akademisinde yaşadıklarını anlat ne bileyim, bunları ben dusunebiliyorsam milyonlarca dolar kazanan takım elbiseli dalyaraklar nasıl düşünemiyor anlamıyorum valla amk.
  
  edit: the marvels'i anlamak için birde secret invasion izlemek gerekiyormuş ebesinin şeyi.
• yeni başlayanlar için tüm evreni (diziler dahil) bilal'e anlatır gibi en başından başlayarak anlatıyorum.
  
  1.iron man (2008)
  
  tony stark’ın hikayesiyle evrene adım atıyoruz. filmin sonlarına doğru s.h.ı.e.l.d adında bir organizasyonun varlığını ilk defa duyuyoruz ve s.h.ı.e.l.d’ın başkanı fury ile ilk kez tanışıyoruz.
  
  2. the ıncredible hulk (2008)
  
  hulk‘ın tanıtıldığı filmdir. hulk’ın hikayesini bilmiyorsanız izleyebilirsiniz. biliyorsanız atlayabilirsiniz, çünkü hulk karakterini oynayan oyuncu sonradan değiştirildi. bence iyi de oldu.
  
  3. ıron man 2 (2010)
  
  ıron man ve deha tony stark’ın devam filmidir. film, sinematik evrende çok önemli yere sahiptir; çünkü s.h.ı.e.l.d başkanı nick fury, black widow ve war machine gibi ikonik çizgi roman karakterleri bu filmde bolca sahneye sahip. elbette agents of s.h.ı.e.l.d.da başrol oynayan coulson karakterini de burada görüyoruz. bu filmin son sahnesi direkt olarak thor filmine bağlanıyor.
  
  4. thor (2011)
  
  marvel evreninin teknoloji, deneyler vs. gibi bilimsel havasından kurtularak bizi evrenin derinliklerine, tanrıların yanına gönderdiği ve mistik güçlerle karşılaştığımız ilk filmidir. thor’u ve avengers filminin kötüsü loki‘yi ilk kez bu filmde tanıyoruz. ayrıca ilk defa avengers üyelerinden biri olan hawkeye‘ı burada görüyoruz. bu filmin son sahnesi ise avengers filminin yolunu yapıyor.
  
  5. the first avenger, captain america (2011)
  
  marvel’ın “ilk kahraman ıron man değildi, ondan önce kaptan amerika vardı” dediği filmdir. bu filmde başlarına dert açan uzaylı materyali olan teserract, yani uzay taşı önümüzdeki birçok film için önemli olacaktır. bu filmde ajan peggy carter’ı da ilk kez görmüş oluyoruz.
  …ve elbette filmin son sahnesi ile avengers filmine geçiş yapmış oluyoruz.
  
  ---agent carter dizisini bu filmin sonu ile izleyebilirsiniz. çünkü dizi, 2015’te yayınlanmaya başlasa bile bu filmin tam bıraktığı yerden başlıyor.
  
  6. the avengers (2012)
  
  bu film şu ana kadar tanıtılan tüm karakterleri içine alan, bundan önceki 6 filmin bu olayda birleştiği ve ilk evre’nin sonu olan filmdir. filmde ilk kez tanıştığımız tek karakter maria hill rolü ile cobie smulders‘tır. loki, edindiği zihin taşı (scepter) yani yine ileride de başımıza iş açmaya devam edecek uzaylı materyallerinden biri ile dünya’yı tehdit ediyor. filmde olan bir olay yüzünden agents of s.h.ı.e.l.d.’ın konusunu en çok etkileyen filmlerdendir. çünkü dünya süper kahramanların, uzaylıların varlığını öğrenir. ve tüm bu olanlardan onları koruyacak bir kalkana, s.h.ı.e.l.d’a ihtiyaçları vardır. filmin son sahnesinde ise
  --- spoiler ---
  avengers 3: ınfinity war’ın kötüsü olacak thanos‘u ilk defa görüyoruz.
  --- spoiler ---
  
  ------bu noktada daredevil‘a başlayabilirsiniz. çünkü new york savaşı sonrası hell’s kitchen’ın durumunu ele alıyor ama evrenin çok içinde sayılmaz.
  
  7- ıron man 3 (2013)
  
  bu film ilk ikisi kadar beğenilmese bile, tony stark’ın neden 2. evre’nin kalan filmlerinde olmadığına açıklık getirecek nitelikte bir film ve avengers 2 filmine belki de en çok zemin hazırlayan filmdir. çünkü artık teknolojik kıyafet giyen adamlıktan çıkmış, kontrol edilebilen robotlar üretmeye başlamıştır. bu filmde kullanılan bir teknoloji yine agents of s.h.ı.e.l.d.‘a konu oluyor.
  
  bu filmin sonu ile agents of s.h.ı.e.l.d.‘a başlayabilirsiniz. ama sadece ilk 7 bölüm!
  
  8- thor, the dark world (2013)
  
  bu filmde thor’un, avengers filminden sonra ne yaptığını öğreniyoruz. filmde düşmanının kullandığı aether, yani gerçeklik taşı çok önemlidir. film genel olarak evreni etkilemese de gelecekte olan şeyleri büyük ölçüde etkileyecektir. ayrıca bu filmde galaksinin koruyucuları‘nda ve ileride birçok filmde göreceğimiz çok önemli koleksiyoncu karakteri ile tanışıyoruz.
  
  bu filmden sonra agents of s.h.ı.e.l.d. 8-16 arası bölümleri izleyebilirsiniz.
  
  9- captain america, winter soldier (2014)
  
  tüm film evrenini ve agents of s.h.ı.e.l.d.‘ı büyük ölçüde etkileyen, bu filmden sonra diziye heyecan katan filmdir. dark knight’taki gibi süper kahraman filmi olmaktan çıkmış, daha ciddi bir havaya bürünmüştür. ayrıca bu filmde falcon karakteri ile ilk kez tanışmış oluyoruz.
  
  agent carter 1. sezon finalinde gördüğümüz
  --- spoiler ---
  arnim zola’yı bu filmde tekrar görüyoruz. planını kısmen gerçekleştirmiş ama hala tamamlamamış.
  --- spoiler ---
  
  ----bu filmi izledikten sonra agents of s.h.ı.e.l.d.‘ın 17. bölümü ile sanki film hiç bitmemiş gibi harika bir yolculuğa çıkacaksınız. dizi buradan itibaren asla durulmuyor.
  
  10- guardians of the galaxy (2014)
  
  marvel’ın yine bizi evrenin bambaşka ucuna gönderen filmi. bağımsız gibi dursa da ileride birbirine iç içe girecektir bu evrenler. bu filmde ileride yine başımıza iş açacak küre (orb), yani güç taşı ve 5 çılgın arkadaş ile tanışıyoruz. koleksiyoncu bizi taşlar hakkında daha çok bilgilendiriyor. avengers filminin sonunda gördüğümüz thanos’un nasıl biri olduğunu biraz daha öğreniyoruz. agents of s.h.ı.e.l.d.‘ın 14. bölümünde gözüken kree adlı uzaylı ırkı hakkında bilgilenmiş oluyoruz.
  
  11. avengers 2, age of ultron (2015)
  
  2. evre’nin çoğu filmini toparlayan ve bizi 3. evre filmleri için gaza getiren aksiyon dolu ve büyük değişimlerin habercisi olan film kesinlikle ilk filmini aratmıyor. hatta artık bir takım oldukları için ilk filmdeki muhabbetlere girmiyorlar. filmin büyük bölümü ultron ile uğraşmaktansa tüm filmlerin kaderini değiştirecek thor: ragnorak filmine ve avengers: ınfinity war‘un yolunu yapıyor. ah o sonsuzluk taşları! bu filmde maximoff ikizleri scarlet witch ve quicksilver ile tanışıyoruz. görmeyi yılardır beklediğim vision’a kavuşuyoruz.
  
  --- spoiler ---
  artık sonsuzluk taşlarının birinin vision’un başının üstünde olduğunu biliyoruz. filmin sonunda yeni avengers takımı kuruluyor ve adeta tadı damağımızda kalıyor. daha fazlasını isteyerek salondan ayrılmak zorunda kalıyoruz. after credits sahnesinde ise 3. kez thanos’u görüyoruz. sonsuzluk eldiveni’ni giyiyor ve taşları arama yolculuğuna başlıyor. karanlık günler bizi bekliyor!
  --- spoiler ---
  
  -----bu filmden önce agents of shıeld’ın 2. sezon 19. bölümüne kadar izlemenizi tavsiye ediyorum. çünkü bu bölümün son sahnesi ve bu ana kadar olanlar avengers: age of ultron filminin açılış sahnesine açıklık getirmiş oluyor.
  
  12. ant man (2015)
  
  bu filmde ant-man karakteri ile tanışıp, marvel’ın bambaşka bi yüzünü görüyoruz. bu güne kadar tanıştığımız kahramanlar süperdi (yani adı üstünde) ama ant man i oynayan scott lang eski bir suçlu. aynı zamanda kızı için her şeyi yapmaya hazır bir baba. bu filmde hank pym ve kızı hope van dyne ile de tanışıyoruz. komedi dozu çok yüksek olan bu filmi hala vizyondayken gidip izleyin evreni biliyorsanız ilk sahneden koltuğa çakılarak izleyeceksiniz ve 2 after credits sahnesini de görmeden sakın salondan çıkmayın.
  
  13. captain america, civil war
  öncesinde daredevilın 2. sezonunu ve agent of shieldın 3. sezonunu bitirdiğimiz, avengers filmlerinden daha çok avenger içeren bu filmde tony starkın ultron sonrası ruh hali ve dünyanın içinde bulunduğu buhran çok iyi işlenmiş. tek günahı 2 saate sığmaması diyebileceğim bu filmin sonunda --- spoiler ---
  
  avengerslar ikiye ayrılıyor. birinci grup tonynin yanında kalan sokovya anlaşmasına bağlı resmi avengers ekibi, diğer tarafta t'challanın ev sahipliği yaptığı kaçak durumdaki captan amerikanın secret avengers ekibi
  --- spoiler ---
  bu filmi izledikten sonra agents of s.h.ı.e.l.d. ghost rider (4. sezon) ilk 6 bölümü izleyebilirsiniz. diğer sezonlar kadar net değil ama anlaşmanın shield üzerindeki etkilerini ve resmileşme sürecini görebilirsiniz. ayrıca meraklısıysanız jessica jones ve luke cage dizisini de bu arada izleyebilirsiniz.
  
  14. doctor strange (2016)
  bu filmi sinemada(mümkünse imax) izleyemeyen arkadaşlar için gerçekten çok üzgünüm çünkü filmdeki görsel efektler çok başarılıydı. bu güne kadar izlediğimiz orijin hikayelerinden çok farklı ve bol bol gönderme içeren bu yapımın sonunda --- spoiler ---
  
  thor ve dr. strange i birlikte lokiyi aramaya karar verdikleri sahnede görüyoruz. steven strangein thor ragnorakda oynayacağının kesinleşmesi de bizi bu filme karşı gaza getiren değişik detaylardan biri
  --- spoiler ---
  
  gardians of galaxy 2 gelene kadar agents of s.h.ı.e.l.d. ghost rider ve lmd li bölümleri izleyin. 3. sezondan sonra çıtayı çok yukarı çıkaran dizi bu seviyenin hakkını veriyor diyemem özellikle ghost rider pek sevmeyen beni tatmin eden bi yarı sezon geçirmediler ama lmd muhabbetini önümüzdeki filmlerde görme ihtimalimiz çok yüksek benden söylemesi.
  
  agents of hydra bölümleriyle dizi fan coşturmaya devam ediyor.
  iron fist dizisi diğer netflix-marvel dizilerinden çok aşağıda bi seyir sunuyor. defenders öncesi onu da izleyebilirsiniz ama açıkcası ben bile hala bitiremedim.
  
  15. guardians of the galaxy 2 (5 mayıs 2017)
  evrenin diğer bir ucuna bu komedi macera odaklı film için döndüğümüzde ilk yarıda gördüğümüz her şey bizi biraz daha infinity war a yaklaştırıyor.
  -s-
  thanos’un kızlarını görüyoruz daha ne olsun
  -s-
  5 after credits sahnesiyle fan coşturan bu filmin benim için en ilginç yanı her filmde mutlaka gördüğümüz stan lee'nin watcher olması. bilmiyorum sizin için ne kadar kıymetli ama küçücük detaylara bile kılıf bulmaları benim gerçekten çok hoşuma gidiyor.
  
  2018 edit: gotg serinin yönetmeni james gunn, attığı pedofili imalı tweetler yüzünden işinden oldu.
  
  ****** ınhumans (2017*)
  önceden çok şey yazmışım ama hiç vaktinizi almayayım bu yılan hikayesi kılıklı iş tamamen çöp!
  
  16. spider-man, homecomig(7 temmuz 2017)
  film vizyona girmeden önce (home coming hem benim en sevdiğim spiderman serilerinden biri olmasıyla hem de karakterin marvela geri dönüşünü anlatıyor olmasıyla benim için çok kıymetli. tom holland, marisa tomei ve robert downey jr’ın filmde olacağı kesinleşti. filmin kötülerinden birinin de vulture olacağı söyleniyor, green goblin olmasında ne olursa olsun. -sinirliyim sözlük- filmin çıkmasına 17 gün var ve filmin yarısından çoğunu fragman diye bize gösterdiler. eğer imkanınız varsa yada sonradan izleyeceksiniz. sakın! elimden gelse afişine bile bakmadan izleyecek olmayı dilerdim.) demiştim. ama film izlediğim en iyi spider-man filmiydi. vulture mcu içinde gördüğümüz en müthiş motivasyona sahipti. tony ile aralarındaki baba oğul ilişkisi çok tadındaydı.
  
  ama
  
  filmdeki zaman karmaşası (bi ara üşenmezsem uzun uzun yazarım) kafamı çok karıştırdı. ya bu filmde sonradan açığa çıkacak bi timelaps var yada marvel en saçma hatalarından birini yaptı.
  
  --------
  müjde! defenders çıktı. netflix-marvel ortak yapımı birbirinden ayrık ilk 4 diziyi (daredevil, jessica jones, luke cage, iron fist) izlemediyseniz de bu güzel bi bahane izleyin güzel işler bunlar. iron fist pek de güzel iş değil aslında defenders da fan değilseniz keyifli bir hikaye anlatmıyor ama dizinin görüntüleri renkleri kareografileri harika bir iki bölüm bakabilirsiniz.
  --------
  
  17. thor, ragnarok(27 ekim 2017)
  o rezil fragmanlardan sonra sıfır beklentiyle izleyip çok eğlendiğim bir film oldu. dünyadan kaçan hulkun akıbeti çok etkileyiciydi. konuşan hulk sinirlerimi gerçekten çok bozdu ama hulk halinde 2 sene kalmış olması bu durumu biraz açıklıyor. loki her zamanki loki, hela da efsane olmuş. doctor strange sahneleri bile çok güzel kullanılmıştı. bu filmde lokinin teserractın yerini öğrenmesi infinity warda çarşıyı karıştıracak detaylardan biri.
  --- spoiler ---
  final genel olarak çok yaratıcı. açıkcası thor gücünü keşfeder ve helayı yener ucuzluğuna kaçılmadığı için mutluyum. ama asgardın yanmasıyla birlikte tüm halk dünyaya geliyor çarşı karışacak gibi. agents of s.h.ı.e.l.dın yeni sezonunda işlerler diye düşünüyorum.
  --- spoiler ---
  
  agent of s.h.ı.e.l.d 5. sezon yayında izleyin, izletin! devamı evrenden çok bağımsız gidiyor zaten keyfinize bakın.
  
  18- black panther (16 şubat 2018)
  1,344 milyar usd gişe yaparak beklentilerin çok üstüne çıkan bu film, civil wardan hemen sora black panther'in ülkesine dönmesi ve tahta çıkışını anlatıyor. çok güzel mesajlar verebilecekken disney çatısı altında etliye sütlüye dokunamadığı için potansiyeline ulaşamamış ama müthiş gri kötüsü killmonger ve hayellerimin disney prensesi shuri ile akıllarda kalmıştır.
  
  19.avengers, ınfinity war (mayıs 2018)
  2,049 milyar usd gişe yaparak sinema tarihinin en çok hasılat elde eden filmlerinden biri oldu. geçen 10 yıl içinde izlediğimiz tüm mcu filmlerinin yolu bu filmde kesişti. izlemeyenler için ne söylesem spoiler ama izlemeyenin kaldığını düşünmüyorum artık. film 3 koldan ilerliyor ve 3 farklı noktada bitiyor.
  
  --- spoiler ---
  
  the snap yaşandı ve evrenin yarısı yok oldu. keşke filmler bu kadar erken açıklanmasa da ölümlerin gerçek olduğuna inanabilsek . ayrıca black panther filmindeki meydan savaşı bu filmdeki meydan savaşına büyük oranda gölge düşürüyor.
  
  --- spoiler ---
  
  20. ant-man and the wasp (6 temmuz 2018)
  eğlenceli keyifli bir aksiyon filmi ama 622,7 milyon usd gişesini büyük oranla infinty warun hype'ına bağlıyorum. millet thanosla kapışırken scott nerdeydi ? sorusunu cevaplıyor
  
  --- spoiler ---
  
  after credits'de the snapi görüyoruz yani scott şu an end game de olayların akışını değiştirebilecek bir konumda zamanda yolculuğu varsa bu onun sayesinde olacak.
  
  --- spoiler ---
  
  21.captain marvel( 8 mart 2019)
  mcu'nun ilk solo kadın süperkahraman filmi 8 martda büyük feminist kampanyalarla vizyona girdi. baştan söylüyorum, film feminist falan değil çünkü (bkz: disney). fragmanda skrullları gördüğümde tadım çok kaçmıştı. film evrenine şekil değiştiren yaratıklar koymak bence çok ucuz bir hikaye anlatım tekniği. velhasıl kelam filmde çok da kötü kullanmamışlar. nick fury ve phil coulson görmüş olmaktan dolayı çok memnunum, tesseract detayı bile bence güzeldi ama s.h.i.e.l.d ve avenger tarihiyle ilgili bazı detaylar gereksiz, fazlasıyla temelsizdi. genel olarak eğlenceli ve akıcı bir filmdi.
  
  bu da ant-man gibi infinity war'a after credits'de bağlandı. the snap sonrası avengers ekibiyle buluşan kahramanımız end game de en büyük kozumuz olacak gibi.
  
  22. avengers, end game - (nisan 2019)
  gelmiş geçmiş en tutkuyla beklenen film olması hasebiyle bizi hayal kırıklığına uğratabilecek her şeye sahip.
  
  2 milyar 789 milyon 700 bin dolar hasılat yapan ve 10 yıldır rekoru elinde barındıran james cameron'un avatar filmini geçti.
  bu filmle ilgili tek satır yazmıyorum timey wimey shit dolu listenin burasına kadar okuduysanız illa ki izlediniz bu filmi.
  
  23. spider-man, far from home - (temmuz 2019)
  
  mahallemizin süper kahramanı örümcek adamın avrupa macerası tony özlemi, iron man sonrası dünya düzeni bişeyler bişeyler
  
  18.08.2020 edit dün akşam agents of s.h.i.e.l.d. dizisinin finalini izledim fan service dolu, küçük geek çığlıkları attıran bi bölümdü. ben bu yolculuğu burda bırakıyorum galiba. kalanlara selam olsun izlemediyseniz diziyi şiddetle öneririm.
  
  24. guardians of the galaxy vol. 3
  
  25. black widow
  yıllardır bir black widow ve hawkeye filmi gelse de doya doya casus işi izlesek diye bekliyorum, ama onlar bize aile dramadsı dayayacak galiba yazıklar olsun bok gibi de fragman yayınlamışlar çok mu zor aile draması koymadan kadın süperkahraman işi çekmek.
  
  26. the eternals
  angelina ablanın hatrına izlenebilir ama bilemedim.
  
  27. shang-chi and the legend of the ten rings
  çin pazarına oynama hamlesi güzel olur umarım ne diyelim.
  
  28. doctor strange and the multiverse of madness
  wanda ve strange in çılgın maceraları için bi küçük heyecanlıyım görseller çok güzel duruyor bakalım.
  
  29. spider-man 3
  
  30. thor^*
  yeni thor için hypelanmaya değer mi bilmiyorum adı beni çok itti bakalım.
  
  31. black panther 2
  ryan coogler la anlaşılmış bakalım.
  
  32. blade
  
  33. guardians of the galaxy vol. 3
  
  34. captain marvel 2
  
  35. fantastic four
  
  bu aralar böyle sözlük gelişmelerden haberdar olan beni de yeşillendirsin.
• marvel cinematic universe, the ınfinity saga'yı avengers: endgame'in ardından spider-man: far from home'u vizyona sokarak tamamlamıştı. phase 4'e ve ötesinde yeni saga'ya geçilirken herkesin aklında olan soru elbette the ınfinity saga'nın başarısının sürdürülüp sürdürülemeyeceğiydi. son zamanlarda mcu ile ilgili en fazla tartışılan şeyde zaten bu konu. mcu yeni phase ile kalitesini düşürdü mü ? yoksa düşürmedi mi ?
  
  çok geniş çaplı yaklaşılması gereken bir mevzu bu. alınan yeni kararların, tercih edilen yeni hikayelerin artı ve eksi yönleri var. tek başına evet düşürdü ya da hayır düşürmedi diyemeyiz aslında. madde madde ilerlememiz ve önceki phase'ler ile bu phase'in arasındaki farklara bakmamız gerekiyor.
  
  - proje sayısındaki artış -
  
  bu madde aslında en önemli ve en basit madde. zira her ne olursa olsun nicelik artışı kaçınılmaz şekilde niteliği etkileyecektir. marvel studios senede 1-2 film yapmaktan 3 filme, ardından 4 film ve dizilere geçti. senede 3 proje ile ilgilenen bir stüdyonun senedeki proje sayısı 7-8 gibi rakamlara çıkarsa ister istemez kişi başına düşen iş yükünü arttıracaktır. nitelikli insan sayısının arttırılması bu problemi çözecek gibi dursa da bazı sıkıntılarda baş göstermiyor değil. mcu kevin feige'nin vizyonu ile oluşturuldu. feige her proje ile detaylı şekilde ilgilenen, her projeye itinayla yaklaşan bir yapımcı. ama neticede insan. aynı sene içerisinde 3 proje ile ilgilenirken 8 projeye aynı enerji ile yaklaşması imkansız. bu da feige'nin kalite kontrolünün düşmesi anlamına geliyor.
  
  marvel studios bünyesinde louis d'esposito, victoria alonso, nate moore, jonathan schwartz gibi başarılı bulduğum yapımcılar mevcut. ama bu yapımcıların artık daha etkin olmaları kevin feige'nin projeler üzerindeki kontrolü önceki phase'lere oranla azalttığının da bir göstergesi. dizilerin denkleme girişiyle disney'in kevin feige'den dizilere biraz daha odaklanmasını istemesi bilinen bir gerçek. filmlerin zaten başarılı şekilde devam ettiğini ama yeni mecra olan dizilerin rayına oturana kadar feige'nin daha fazla kontrolünde olması gerektiğini düşünmüşlerdi.
  
  - yönetmen filmlerinin çekilmesi -
  
  bu konu marvel cinematic universe'ün başlangıcından bu yana en çok tartışılan konuların başında geliyor. mcu'da yönetmenin etkisinin az olduğu, kevin feige'nin kontrol edebileceği yönetmenler seçtiği ve onlara yeteri kadar özgürlük vermediği düşüncesi en başından beri insanların kafasında olan düşüncelerden bir kaçı.
  
  öncelikle marvel studios'ta zannedildiği kadar yönetmenlere karışıldığını düşünmüyorum. sistem şu şekilde işliyor aslında. kevin feige yönetmene oynayacağı oyuncakları veriyor ve bir sınır çiziyor. bu sınırlar içerisinde bu oyuncaklarla nasıl oynadığı kişinin elinde. evet belki bu kulağa karışıyormuş gibi görünebilir ama onlarca farklı subgenre kullanan filmleri ve birbirinden tamamen farklı karakterleri bir araya getirmek belli ölçüde kontrol mekanizmasını gerekli hale getiriyor.
  
  phase 4'te ise yönetmenleri kontrol etme mekanizması yerini yönetmenleri daha fazla serbest bırakma politikasına dönüştü. proje sayısındaki artış kevin feige'nin her proje ile tek tek ilgilenememesi anlamına geliyordu. filmin günlük işlerini denetlememek adına güvenebileceği yönetmenlere direksiyonu daha fazla verdi. bunun sonucunda belki de en yönetmen filmlerinin geldiği phase 4, en düşük puan ortalamasını tutturan phase oldu. chloé zhao yönetmenliğinde eternals en düşük notları alan mcu filmlerin başında geliyor. sam raimi'nin doctor strange in the multiverse of madness'ı ben her ne kadar çok sevsem de eleştirel anlamda beklentilerin altında kaldı. tamamen taika waititi kontrolündeki thor: love and thunder'ı konuşmak bile istemiyorum. bu da bize 30 tane filmin çekildiği artık dizilerinde çıktığı bir evrende supervisor bir kişinin kontrolünün ne kadar da önemli olduğunu bir kez daha gösteriyor.
  
  - salgın -
  
  covid-19 salgınının en çok etkilediği stüdyoların başında marvel geliyor. diğer stüdyolar bir filmi ertelediğinde diğer filmlerini de ertelemesi gerekmiyor. ama marvel studios bir filmi ertelediğinde ortak evren yüzünden sadece o filmi değil, diğer filmleri de ertelemesi gerekiyor. hatta dizilerle birlikte bütün takvimi her ertelemede yeniden düzenlemesi gerekiyor. sony ile olan ortaklığı da düşünürsek bazı projelerin yer değişmesi bile gerekti. bu da elbette ortak anlatıya zarar vermese bile dikiş yerlerinin belli olmasına sebep oldu.
  
  örnek vermek gerekirse her şey yolunda gitseydi the falcon and the winter soldier salgın ile ilgili bir hikayeye sahip olacaktı ama covid sonrası değişti. wandavision on bölüm olacaktı. doctor strange in the multiverse of madness filmi loki dizisinden önce gelecekti. spider-man: no way home ise sonra gelecekti. phase 4 boyunca yapılması zorunlu olan bu değişikler hikayenin akışında da bazı değişiklikler olmasına sebebiyet verdi.
  
  - dizilerin varlığı -
  
  the ınfinity saga'ya göre phase 4'ün en büyük farkı elbette ki diziler. disney+'ın yayın hayatının başlaması ile birlikte marvel studios dizilerde üretmeye başladı. live-action dizilerin iki ana formatı var. 40-50 dakika civarı dram dizileri 6 bölümden. 20-25 dakika komedi formatındaki diziler ise 10 bölüm. önümüzdeki ay başlayacak she-hulk, 10 bölüm formatlı dizi olacak mesela. görsel anlamda eksik hissedilmemesi için bu diziler film prodüksiyonuna yakın bir kalitede çekiliyor. ortalama 150 milyon dolar bütçeleri var.
  
  hikaye anlatısı olarak mcu'ya kattıkları çok şey var. ama mcu'dan kaybettirdikleri de var. hiç kuşkusuz en büyük artısı solo filme sahip olamayacak karakterlerinde diziler aracılığıyla kendi solo projelerinin olması. halihazırda mcu'da olan hawkeye, loki gibi karakterler ile solo film çekilme şansı düşük olan she-hulk, ms. marvel gibi karakterler kendi dizilerine kavuşmuş oldular. karakterizasyonları daha derinleşti ve en önemlisi sıradaki film öncesi olası statüko değişimleri bu dizilerle oldu. bu da bizi aslında görece eksi sayılabilecek kısma götürüyor. the ınfinity saga boyunca marvel studios her ne kadar toplu devasa bir hikaye anlatsa da tekil filmin içerik bütünlüğüne çok dikkat ederdi. avengers: ınfinity war ve avengers: endgame ilişkisi dışında filmler tek başlarına izlendiği zaman bile seyirciye yeterli miktarda bilgi verirdi. phase 4 ile başlayan diziler ile marvel studios bundan uzaklaştı.
  
  doctor strange in the multiverse of madness filmi yukarıda verdiğim örneğe en uygun film belki de. bu film wandavision dizisini kesinlikle izlemiş olmayı gerektiriyor. scarlet witch kavramı ve wanda karakterinin bütün motivasyonu bu dizide anlatılıyor. diziyi izlemiş olmak filmden keyif alma ve karakteri anlamayı tamamen şekillendiriyor. benim şahsi fikrim mcu takip ediliyorsa dizileri zaten izlenmesi yönünde. yalnız yılda 5-6 proje çıkartan disney+'ın her marvel içeriğini takip etmek istemeyen seyirciye katılmasam da o seyirci grubunu anlayabiliyorum. üstelik diziler sayesinde hedef kitlesinde değişikliklerde yapabiliyor marvel. mesela yetişkin bir izleyici ms. marvel ya da ı am groot'u izlemek istemeyebilir. bu sistem filmleri anlamak için dizileri izleme dayatmasını sürdürürse ki sürdürecektir ilk üç phase'in samimiyetinden biraz uzak bir yaklaşım olur. yine şahsen konuşursam what ıf'i beğenmedim. ı am groot, marvel zombies ya da spider-man: freshman year gibi animasyon mcu işlerini izlemek istemiyorum. ama zorunlu olarak izleyeceğim.
  
  benzer bir durum loki dizisinde de mevcut. ikinci sezonun çekimleri devam eden dizi the ınfinity saga sonrası ana hikayenin halen en önemli projesi konumunda. sıradaki ana konu ve ana villain bu dizide tanıtıldı. şunun da altını net çizmemiz lazım. multiverse konseptinin bir dizi ile tanıtılması o konseptin çok çok iyi işlenmesine de neden oldu. bütün kavramlar herhangi bir filmde aceleye getirilmeden işlene işlene anlatıldı. bu da dizi formatının olumlu yönde kullanıldığı zaman ne kadar başarılı olabileceğini gösteriyor. mcu'ya ilk kez girecek bazı karakterler içinde dizi formatının olumlu olduğunu düşünebiliriz. bunun ilk örneği moon knight dizisiydi. moon knight gibi komplike bir karakteri mcu'ya dizi ile girmesi çok daha olumlu. bu tip karakterlerin origin hikayeleri diziler sayesinde anlatılacak ve mcu içerisindeki yolculukları diğer dizi ve filmlerle devam edecek.
  
  benim olumsuz anlamda gördüğüm en büyük etkisi ise psikolojik etkisi. mcu'yu özel kılan şey sanki kaybolmuş gibi seyircinin bir kısmı için. yılda iki kere ya da üç kere sinemada girdiği o dünya şu anda her hafta evine geliyor. üstelik dizi olduğu içinde haliyle daha ufak çaplı geliyor. bu da ağır ağır mcu'nun sinemaya ait olan özgünlüğüne sekte vuruyor. her hafta yeni içerik izlemek o dünyanın büyüsünü yok ediyor.
  
  - büyüme stratejisi -
  
  bu konu proje sayısındaki artış ile birlikte en önemli madde bence. marvel studios ilk günlerinde daha kapsayıcı bir anlatıya sahipti. filmler arasında sebep ve sonuç ilişkisi daha sıkı, kümülatif anlatı daha belirgindi. bir filmde olan olaylar kendisinden sonra gelen filmi ya da bir sonrakini hemen etkiler, küçük parçaların büyük resimdeki etkisi daha net gösterilirdi. devam filmlerinin daha kısa sürede geldiğini ve avengers filmlerinin bu konudaki inanılmaz büyüklükteki etkisini unutmadan hemen örneklendirelim.
  
  ıron man'in ilk filmi evrenin ana karakterlerinden olacak tony stark'ı bize tanıttı. s.h.ı.e.l.d'ın varlığı ve nick fury'nin sözleriyle avengers'ın ilk adımı atıldı. the ıncredible hulk tamamen farklı yoldan gitse de içinde s.h.ı.e.l.d'ı barındırıyordu. after credits sahnesinde tony stark'ın çıkması ile iki film bağlandı. ikinci ıron man filminde nick fury aktif rol oynadı, black widow geldi, thor tease edildi. hemen ardından thor filmi geldi. avengers'ın villain'ı olacak karakter loki bu filminin de villain'ıydı. hawkeye bile azda olsa filmdeydi. captain america: the first avenger geldiğinde ise avengers filminin ana hikaye örgüsüne sebebiyet veren tesseract tanıtıldı. avengers filmi vizyona girdiğinde ise bütün açılan hikaye örgüleri birbirine bağlanmış oldu. thanos'ın geleceği işaret edildi. phase 1 kendi içerisinde mükemmel bir bütünlüğe sahip oldu.
  
  ikinci phase'e geçtiğimizde artık ınfinity stone mevzusunun adı konulmuştu. her sene yayınlanan bir film kesinlikle bir ınfinity stone'u içeriyordu. hikaye olarak daha sonra bağlanacak guardians of the galaxy bile thanos'u ilk defa ciddi anlamda gösteriyor ve power stone'a ev sahipliği yapıyordu. kendi yollarına giden bütün karakterler tekrar avengers: age of ultron'da bir araya geldi. içinde mind stone'da olan film avengers'ı yeni bir statükoya soktu. ant-man ile phase kapandı.
  
  phase 3 ise son derece hızlı bir giriş yaparak captain america: civil war ile açılışı yaptı. değişen statükoya temelli bir darbe vurdu. iki sene önce yayınlanan captain america: the winter soldier filminin hikayesini tamamladı. bir önceki sene çıkan ant-man'i de dahil ederek en önemli iki yeni oyuncu olan black panther ve spider-man'i evrene tanıttı. şimdi daha uzun uzun anlatmak istemiyorum aslında. söylemeye çalıştığım şey marvel cinematic universe'ün phase 4'e kadar muhteşem bir şablon kullanmış olması. solo filmler geliyor, hikaye dallanıp budaklanıyor ve bir avengers filmi ile hikaye toparlanıyor. sonra yeni karakterler geliyor. eskileri devam filmi alıyor hikaye büyüyerek yayılıyor ama kesinlikle bir avengers ya da avengers temalı filmle tekrar toparlanıyor. phase'e kadar civil war'u da dahil edersek 5 tane avengers temalı, karakterleri birleştiren, hikayeyi toparlayan ve statükoyu çizen film var. sağa sola giden hikaye ekseriyetle olması gereken yola sokuluyordu. işte bu şablonun olmaması phase 4'ün benim nazarımda en büyük eksisidir.
  
  şu ana kadar phase 4'te izlediğimiz yapımlar içerisinde wandavision ile doctor strange in the multiverse of madness dışında gerçek manada birbirini etkileyen hikaye anlatısı göremedik. ilginç bir şekilde ikinci doctor strange filmi ile spider-man: no way home ve loki, multiverse konusuna bile farklı yaklaştılar. 6 film ve 7 dizi içerisinde gözle görülen organik bir bağ yok. yalnız şuna çok net dikkat çekmek istiyorum. bu bağ henüz yok. multiverse'ün ana hikaye olduğunu biliyoruz, kang'in ana villain olacağını da biliyoruz. şu an gözümüze dağınık gibi görünen şeylerin önceki phase'ler de olduğu gibi başarılı şekilde bir araya getirileceğine de eminim. ama önceki phase'ler ile karşılaştırıldığında olan olayların neden sonuç ilişkisini görememek can sıkıcı. insana "acaba marvel ne yaptığını bilmiyor mu ?" ya da "phase 4 amaçsız mı ?" gibi düşündüren şey tam olarak bu.
  
  2 yıl içerisinde 13 proje izledik. hala avengers'ın gerçek manada var olup olmadığı bilmiyoruz. herhangi bir soru işaretini en çok 2-3 filmde kaldıran bir anlatının bu kadar proje sonrası bile avengers'ın hala var olup olmadığına cevap vermemesi çok ilginç. dünyanın ortasında devasa bir ölü celestials varken halen o konunun bir kez sözle bile olsa geçmemesi marvel'ın alıştığımız kapsayıcı hikaye anlatısının dışında. phase 4'ün en çok ihtiyacı olan şeyin açılan hikayeleri ve yeni karakterler bir araya getirecek toplanma filmi olduğunu düşünüyorum. illaki avengers isminde olmak zorunda da değildi ama captain america: civil war tarzında bir film phase 4 içerisinde olmalıydı. açılan hikayeler kendi içerisinde biraz dahi olsa toplansaydı seyirciye bu kadar dağınık gelmezdi.
  
  - çok fazla yeni karakter -
  
  phase 4 ile birlikte öncekine oranla çok sayıda yeni karakter ile karşılaşmaya başladık. bu yeni karakterler bir önceki madde ile de bağlantılı olarak kendi hikayelerini de tabii ki mcu'ya getirmiş oluyor. yalnız proje sayısının çok artmış olmasına rağmen bu kadar karakteri düzenli bir şekilde işleyeme devam filmleri ve yeni projeler yetmiyor. önceki phase'ler de bir karakter tanıtıldığı zaman evrende unutturulmadan hemen kullanılmaya başlanırdı. örnek vermek gerekirse doctor strange solo filminden sonra karakter hemen thor: ragnarok'ta gözüktü. üst üste avengers ınfinity war ve avengers: endgame'de çıktı. spider-man: no way home'da çıktı ve ikinci solo filmi geldi. benzer şekilde spider-man neredeyse ilk gözüktüğünden beri her sene ya solo filmi geldi ya da toplanma filmlerinde çıktı. yine black panther'de aynı yol izlendi. önemli yeni karakterler sıklıkla karşımıza çıkarak evrendeki yerlerini sağlamlaştırırlardı.
  
  yayınlanan projelerin ardından karakterleri bir daha ne zaman göreceğimize dair çok soru işareti var. eskiden bunlara çok çabuk cevap alabiliyorduk. şu anda elbette karakterlerin nerede ne şekilde görüneceği marvel studios'un bildiği bir şey ama seyircinin bunun için eskisine oranla bu kadar uzun beklemesi yukarıda da belirttiğim gibi seyirci penceresinden çok yorucu oluyor. mesela çok sevilen shang-chi bir daha ne zaman görünecek ? eternal'lar ne olacak ? arishem'in yargısı ne zaman gelecek ? starfox nerede çıkacak ? simbiyot işi nereye bağlanacak ? clea'yı görmek için kaç sene beklememiz gerekecek ? thor: love and thunder'ın sonu ve after credits bize neler gösterecek ? peki ya moon knight ? phase 4'ün her projesinde neredeyse evrene eklenen ve young avengers ile sonuçlanması gereken genç ve çocuk kahramanları saymıyorum bile.
  
  - çok sayıda disney+ içeriği -
  
  proje sayısının artışından zaten bahsetmiştim ama özellikle disney+ içeriklerinin inanılmaz derecede artışını ayrı başlıkta incelemek lazım diye düşünüyorum. disney+ marvel studios'tan daimi şekilde içerik istiyor. bu içerik gerek live-action dizi, gerek animasyon dizi, gerekse de special olarak adlandırılan tam olarak formatını bilmesek de diziden uzun filmden kısa olacağını düşündüğümüz tek bölümlük maceraları içeriyor. hatta belki streaming service exclusive filmler bile gelebilir.
  
  sağanak şekilde yağacak dizi projelerine baktığımızda bunların çekim takvimleri, yayın takvimleri, yollarının kesişeceği filmlerle olan ilişkileri, yukarıda bahsettiğim kurulan konseptlerin sonraya fazla sarkması ve filmlerinde takvimlerini etkileyecek sorunlar bütününü görmek mümkün.
  
  genel mcu içerisinde bir anlam bütünlüğüne sahip olup, hikayeye bir şeyler katacaklardır ama bazı projelerin sadece içerik üretmek için orada olduklarını da düşünmekten kendimi alamıyorum. mesela bir agatha house of harkness dizisi neden var ? echo dizisi neden var ? echo dizisinin tek heyecan kaynağının daredevil ve kingpin olduğu herkesçe kabul edilen bir durum. başka bir karakter görünecek diye kelimenin tam manasıyla kimsenin umursamadığı bir karaktere dizi yapmak marvel studios'a yakışan bir şey değil. secret ınvasion'ı, armor wars'u, nova'sı, wakanda dizisi, wonder man'i derken benim gibi heyecanla takip eden birine bile biraz yavaşlamak mı lazım acaba diye düşündürten bir yoğunluk var karşımızda.
  
  phase 4 ile ilgili olarak böyle şeyler düşünüyorum. henüz büyük resmi göremediğimiz için şu an izlediklerimiz sanki birbirine bağlanamayacak gibi görünüyor. ama elbette bağlanacak. özellikle ant-man and the wasp: quantumania, loki sezon 2 gibi projeler bize daha net bir tablo çizecektir. ıncursion ve kang bizim bu saga'da en çok duyacağımız kavram ve karakter. gün geçtikçe projeler arasındaki bağlantılar daha netleşecek. büyük resim çıkacak. o zaman şu anki soru işaretleri ortadan kalkacak. ama yanlış yapıldığını düşündüğümüz şeyleri de söylemeyeceğimiz anlamına gelmiyor elbette bu. bu eleştirilere mahal vermemek için biraz daha kapsayıcı gidilmesi gerekiyordu. dağınık bir tablonun ortaya çıkmasına izin verilmemesi lazımdı. açıkçası bu tablonun yakın zamanda değişeceğini de düşünmüyorum. en yakınımızda she-hulk, black panther: wakanda forever ve ı am groot var. kaliteden bağımsız olarak söylüyorum ki bu projelerden sonra kafamız daha da karışabilir.
• 3 phase'dan oluşan 23 filmin resmi adı the infinity saga olan harikulade evren.
  
  ön not: aşağıda göreceğiniz sıralama yukarıdaki entryler gibi film çıkış tarihlerine göre değil evrende yaşanan olaylar ve after credits sahneleri baz alınarak yapılmıştır. bu yüzden yanılma payı yüzde sıfırdır.
  
  phase one:
  
  1: captain america the first avenger - ek: agent carter dizisini kesinlikle izleyin.
  2: iron man
  3: iron man 2
  4: the ıncredible hulk
  5: thor
  6- the avengers - ek: agents of s.h.i.e.l.d. dizisi bu filmden yani new york savaşından sonra başlıyor. nasıl izlenmesi gerektiği için buraya bakın derim. kendi yorumlarım: (bkz: #80769116)
  
  phase two:
  
  7: iron man 3
  8: thor the dark world
  9: captain america the winter soldier
  10: guardians of the galaxy
  11: guardians of the galaxy 2
  12: avengers age of ultron
  13: ant-man
  
  phase three:
  
  14: captain america civil war
  15: black panther
  16: spiderman homecoming
  17: doctor strange
  18: thor ragnarok
  19: avengers ınfinity war
  20: ant-man and the wasp
  21: captain marvel
  22: avengers endgame
  23: spider-man far from home
  
  phase four:
  
  (bkz: #92877207)
• marvel, 2025 yılında çıkacak 2 avengers filmi duyurdu. ayrıca phase 4-5-6’nın adı the multiverse saga olarak duyuruldu.
  
  duyurulan ve (önceden duyurulup detaylandırılan işler)
  i am groot (10 ağustos 2022) disney+
  she-hulk (17 ağustos 2022) disney+
  black panther wakanda forever (11 kasım 2022) sinemalarda *phase 4'ün son yapımı olarak duyuruldu.
  
  the guardians of the galaxy holiday special (aralık 2022) disney+
  what if 2.sezon (2023 başı) disney+
  
  phase 5
  ant-man and the wasp quantumania (17 şubat 2023) sinemalarda
  secret invasion (ilkbahar 2023) disney+
  guardians of the galaxy vol. 3 (5 mayıs 2023) sinemalarda
  echo (yaz 2023) disney+
  loki (dizi) 2. sezon (yaz 2023) disney+
  the marvels (28 temmuz 2023) sinemalarda
  blade (3 kasım 2023) sinemalarda
  iron heart (sonbahar 2023) disney+
  agatha coven of chaos (kış 2023/24) disney+
  daredevil born again (ilkbahar 2024) disney+
  captain america new world order (3 mayıs 2024) sinemalarda
  thunderbolts (26 temmuz 2024) sinemalarda *phase 5'in son yapımı olarak duyuruldu.
  
  phase 6
  fantastic four (8 kasım 2024) sinemalarda
  avengers the kang dynasty (2 mayıs 2025) sinemalarda
  avengers secret wars (7 kasım 2025) sinemalarda *phase 6'nın son yapımı olarak duyuruldu.
  
  ayrıca duyurulan animasyon diziler
  x-men '97 (sonbahar 2023) disney+
  spiderman freshman year (2024) disney+
• içinde laz müteahhit olarak yer bulmak istediğim evren. o kadar çok bina yerle bir oluyor ki film izlerken başka bir şey düşünemiyorum.
• yakın zamanda disney+'da çıkardığı dizilerle birlikte 40’dan fazla içeriğe ev sahipliği yapan marvel sinematik evreni filmleri izleme sırası nedir? sadece filmleri değil dizileri ve evren içindeki önemli silahlar, kısa filmler bununla alakalı bir çok bilgi paylaşımı yapıyor marvel. türkçe hallerine aşağıdan ulaşabilirsiniz.
  
  1 - buradan marvel sinema evreni kapsamında çıkan tüm filmlerin, dizilerin, kısa filmlerin izleme listesine (kronolojik olarak hikaye sırasına göre) ulaşabilirsiniz: marvel sinematik izleme sırası, mcu film kronolojisi
  
  2-) film ve dizilerin yanında birde kısa film ve whıh haberleri mevcut. bazıları türkçe altyazılı bazılarında ise maalesef türkçe altyazı bulanamıyor. marvel evrenine dair detaycı birisi iseniz sizi şöyle alalım => marvel sinematik kısa filmler ve whıh haberleri
  
  3-) marvel, marvel studios legends adı altına bu zamana kadar evrene dahil olan tüm karakterlerin hayat hikayelerini 5-10 dakikalık videolar halinde bölüm bölüm yayınladı. buradan ulaşabilirsiniz: marvel studios legends
  
  4-) bu zamana kadar bir çok silah, eşya gördük marvel evreninde. buradan: marvel sinematik evrenindeki en güçlü silahlar ulaşabilirsiniz.
  
  5-) captain america civil war filmi açıkçası pek iyi değildi. çizgi roman okumayan ve civil war'ı daha detaylı merak eden birisiyseniz kesinlikle buraya göz atmalısınız => avengers assemble 4 bölümlük civil war
  
  evrene dair yeni şeyler geldiğinde güncelleyeceğim. normalde film evreni için oluşturulmuş kısa çizgi romanlar falan da var fakat onlar bende yok.
• şunu şöyle bırakayım da işimiz düştükçe bakarız, güncelleriz.
  tarihler doğrudan filmin imdb sayfasına gider.
  en sağdaki rakam tahmin edebileceğiniz gibi filmlerin imdb ratingi.
  
  phase one
  
  iron man (2008) - 7.9
  the ıncredible hulk (2008) - 6.8
  iron man 2 (2010) - 7.0
  thor (2011) - 7.0
  captain america the first avenger (2011) - 6.9
  the avengers (2012) - 8.1
  
  phase two
  
  iron man 3 (2013) - 7.2
  thor the dark world (2013) - 7.0
  captain america the winter soldier (2014) - 7.8
  guardians of the galaxy (2014) - 8.1
  avengers age of ultron (2015) - 7.4
  ant-man (2015) - 7.3
  
  phase three
  
  captain america civil war (2016) - 7.8
  doctor strange (2016) - 7.5
  guardians of the galaxy 2 (2017) - 7.7
  spider-man homecoming (2017) - 7.5
  thor ragnarok (2017) - 8.0
  black panther (2018 şubat) - 7.9
  avengers infinity war (2018 mayıs)
  ant-man and the wasp(2018 temmuz)
  captain marvel (2018 kasım)
  avengers 4 (isim belirsiz) (2019 mayıs)
  
  phase 3 sonrası
  
  spider-man homecoming devam filmi (isim belirsiz) (2019 temmuz)
  guardians of the galaxy vol. 3 (2020)
  
  03.05.15 edit: age of ultron'un 2 günlük puanı eklendi (daha 20 kere değişir o puan)
  phase 2 imdb puanları ve phase 3 takvimi güncellendi.
  spider-man the new avenger'in tarihinin eklenmesinden sonra (ki hala imdb sayfası açılmış değil) thor ragnarok, black panther, captain marvel ve inhumans'ın tarihleri değişti (hepsi ileri atıldı daha doğrusu)
  black panther ve inhumans için ekstra kötü oldu zira eski tarihleri avengers infinity war part 1 ve part 2'nun öncesindeyken şimdiki takvime göre o senenin büyük eventinin sonrasına geçmiş oldu. geçmiş olsun.
  
  17.08.15 edit: age of ultron'un ve ant-man'in puanları güncellendi.
  
  20.02.2018 edit: 8 filmin puanı güncellendi. phase 3 ve sonrası tekrar yazıldı.