• leblebi nohutmuş, tahin de susamdan yapılıyormuş… ben de diyordum ne kadar da benziyorlar swh
  • ufku iki katına falan çıkardığı yok ama yine de bilgi bilgidir. lazım olabilir.

    diyelim ki hoşlanmadığınız ve terk etmek istediğiniz bir ortam var ama ayıp olmasın diye gidemiyorsunuz. hemen bir "sahte arama" uygulaması indirip bir süre belirliyorsunuz ve o süre geçince sizi sanki biri arıyormuş gibi telefon çalıyor. aramayı kabul edip başlıyorsunuz sahte bir şekilde konuşmaya. siz de artık telefondaki güya karşı taraf size ne söylemesini istiyorsanız ona göre tepkiler verip ortamdan ayrılıyorsunuz.
  • otonom duyusal meridyen tepkisi (asmr)

    görsel

    görsel

    sosyal medyayı ve youtube takip ediyorsanız her geçen gün sayısı artan asmr ses ve video kayıtlarını görmeniş olmanız kuvvetle muhtemel.

    peki nedir bu asmr ?

    kimileri beyin orgasmı olarakta ifade edilen asmr özerk duyusal meridyen yanıtı anlamına gelir. belirli tetikleyici işitsel veya görsel uyaranlara yanıt olarak karıncalanma, statik benzeri veya tüylerin diken diken olduğu hissini tanımlamak için kullanılan bir ifade.

    asmr'yi ne tetikleyebilir?

    öncelikle şunu bilmekte fayda var. her insan asmr yaşamaz. her ses ve her görüntü tüm insanlarda benzer etkiyi göstermez. asmr oldukça öznel bir deneyimdir.

    görsel

    görsel

    fısıltı ile konuşmak
    yavaş hareket etmek ve bu hareket sırasında çıkan sesler
    dokunma veya yazma
    yakın kişisel ilgi veya göz teması
    masaj, saç fırçalama veya saç kesimi
    uğultu veya çiğneme
    ışık desenleri
    bir sayfayı yavaşça çevirmek veya kağıdı katlamak
    tırmalama, net veya ezici sesler
    ezme veya çatırdayan sesler
    yüze makyaj uygulamak
    yemek pişirme sırasında oluşan tüm sesler.

    ve daha bir çok çeşit asmr reaksiyonu başlayan tetkikleyiciler bulunmaktadır.

    bilimsel geçerliliği var mı? sahiden sakinleşmeye faydası olabilir mi?

    2015'te ve 2018'de yayınlanan ilk hakemli çalışma , asmr yaşayan kişilerin asmr videoları izlerken kalp atış hızlarında azalma olduğunu gösterdi. etkiye vagus sinirinin eşlik ettiğine inanılıyor.

    kaynak bir

    kaynak 2

    kimi bilim adamları

    asmr'yi tetiklemenin potansiyel olarak stres veya kronik ağrı gibi semptomları hafifletmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor.

    asmr'nin gelecekte muhtemelen uykusuzluk, depresyon veya anksiyete semptomlarını hafifletmek için bir araç olarak terapötik potansiyel sunabileceğinden umutlu olanda çok sayıda araştırmacı mevcut.

    bu konu henüz emekleme evresinde olduğu ve yapılan bilimsel çalışmalarının çok sınırlı olması nedeniyle net birşey söylemek mümkün değil.

    asmr videoları sizde beyninizde karıncalanma, omurganız ve ense kökünüzde sıcaklık ya da tüylerinizi diken diken haline getirebiliyorsa vagus siniri aktivasyonu yaşadığınız yönünde önemli işaretlere sahipsinizdir.

    peki vagus sinir aktivasyonu ne işe yarar?

    temel olarak duygusal düzenleme kapasitenizi geliştirir.

    biliyorsunuz günümüz dünyasında gerek ceo telefonu bildirim mesajları, gerek ülke gündemi, gerek yoğun iş temposu size sürekli sempatik sinir sisteminizi aktive eden mesajlar gönderiyor.
    sempatik sinir sistemi genel olarak bir tehdit algıladığında, savaş ya da kaç tepkisini tetikleyen beyin yapılarıdır.

    parasempatik sinir sistemi ise bunun tam tersini yapar,

    sizi sakinleştirir. parasempatik sinir sistemi, karşıdan karşıya geçerken devam eden trafikten zarar görmemek gibi bir tehlike geçtiğinde devreye girer. artık sıkıntılı değilsindir, rahatlarsın. kortizol seviyen düşer. kalp atış sayısı azalır.

    asmr beyine rahatlama zamanı geldi uyarısı göndermemizi sağlayan beynin bir tür bug'u olabilir.

    size bir kaç tanede çok takipçisi olan youtube kanallı önereceğim.

    bir deneyin. asmr'nin etkilediği gruptaysanız bir miktar stres giderici almak sizin bütünsel sağlığınız için faydalı olabilir

    nazik fısıltı

    yukarıdaki kanalın 2.2 milyon takipçisi var.

    https://www.youtube.com/watch?v=daxwntk0hue

    bu video ise 2.7 milyon takipçisi olan bir başka kanalın dinleyicilerin rahat uyuyabilmelerine yardımcı olduğunu söylüyor.

    https://www.youtube.com/watch?v=rjdccuqjx30

    yukarıdaki arkadaş daha ziyade rahatlatma amacı güden asmr videoları çekiyor. 2.5 milyon takipçisi var.
  • ayva inanılmaz derecede şeker dengeliyormuş test ettim onayladım mutlaka deneyin
  • böyle bir sitenin ve böyle çalışmalar yapan insanların olmasına çok şaşırdım, hadi siz de şaşırın. ama sadece şaşırın...

    deep inside: on bin porno yıldızı ve kariyerleri üzerine bir araştırma.

    pornonun bu yanına ben de ilgi duyuyorum, bu çalışmayla da tesadüfen karşılaştım ve paylaşmak istedim. notlarımı veriyorum, sonda da linki vereceğim.

    internet yetişkin filmleri veri tabanında, yani iafd.com’da, sürekli güncellenen 115 bin oyuncunun 120 binden fazla yetişkin filminin kaydı tutulurmuş. bu çalışma hollandalı peter van aarle’nin sinemada izlediği yetişkin filmler için 1981’de kartlar tutmasıyla başlamış, 1999’da site haline gelmiş. bir nevi porno wiki’si olan bu sitede halihazırda bu sitede yığınla bilgi varmış.

    bu araştırmayı yapan jon millward bu bilgileri excele aktarmanın bir yolunu bulmuş ve çalışmalarına başlamış. ekte bu datanın tipik bir örneği var. görsel

    kadınların ebat ve ağırlık ortalaması 86-61-86 cm 165-178 cm 53 kg iken erkekler 77 kg imiş.

    saç renklerinin yüzde olarak 22.5'i siyah, 39.1'i kahverengi, 32.7'si sarışın, 5.3'ü kızıl. abd'de doğal sarışın oranının yüzde 5 olduğunu unutmamalıymışız. görsel

    ten renkleri ise yüzde 70.5 beyaz, 14 siyah, 9.3 latin, 5.3 uzakdoğu, 1 diğer imiş. bu diğerin ne olduğunu merak edenler renk tekerine bakabilirler. görsel

    kadınlar sektöre 22 yaşında başlıyormuş. 70’lerde erkekler 12 yıl, kadınlar 9 yıl sektörde faal olarak kalıyorlarmış. bu süreler şimdilerde 4 ve 3 yılmış.

    sektörün kalbi california’da san fernando vadisi imiş. kızların geldiği yerler görsel

    nikki lee ve david lee en yaygın adlar imiş ve bunlar özellikle az rastlanan isimlerden seçilirlermiş. isimlerde, kadınlar seksiliği, tatlılığı çağrıştıran aşk, yıldız ve gül (love, star, rose), erkeklerde ise güçlü, erkeksiliği çağrıştıran çelik ve taş (steel, stone) yaygınmış. görsel

    yüzde 46’sında da dövme ya da piercing varmış.

    kadınların en az bir defa gerçekleştirdikleri performanslar. görsel

    yıllara göre karşılaştırmalı popo meme popülaritesi. görsel 95'lerde neredeyse aynı olan popülarite yine aynı olma yönünde gidiyor.

    popüler kadın rolleri ne imiş. görsel

    en çok filmde rol almış 100 oyuncudan 96’sı erkekmiş. en üretken on erkek ortalama 1013 kadınla, on kadın ise 148 farklı erkekle rol almış. kadın rekortmen 938 filmde 199 farklı erkekle olan nina hartley, erkek rekortmen 2549 filmde 1127 farklı kadınla olan tom byron imiş.

    pornoyu deneyen kadınların yarısından fazlası ilk filmden sonra sektörü bırakırlar söylentisi doğru değilmiş, bu oran gerçekte en çok yüzde 30 imiş. ancak yarısından fazlası gerçekte üç filmden sonra bırakıyorlarmış.

    son olarak en popüler on oyuncudan oluşturulan, sanal bir nikki lee verilmiş. görsel

    çalışmanın tamamının linki için tık
  • demokraside kriz dönemleri

    ismet inönü (1884 - 1973) yeni oluşan ve her şeyin giderek yoluna girdiği ama bunun dışında tamamen yeniden inşa edilmesi gereken bir ülkeyi miras almıştı. pek çok şehri ve kasabası henüz ortaçağ yaşarken ikinci dünya savaşı patlak vermişti ve türkiye ihtiyatlı bir tarafsızlık politikası yürütmek durumundaydı.

    savaştan galip çıkan sovyetler birliği'nin üzerinde yarattığı baskı türkiye'yi amarika'ya yakınlaştırmıştı. kısmen bu nedenle kısmen demokratik ülkelerin kazandığı zaferle tek partili rejimlerin devrinin geçmesi ve yeni bir rejim döneminin başlaması nedeni ve halkın bir yenilenme arayışı olması sebebiyle türkiye, politikasının yönünü birden değiştirdi. 7 ocak 1946'da yeni bir muhalefet partisi kuruldu. demokrat parti (dp) chp'nin devletçilik politikasına karşı liberal ekonomi politikasını savunuyordu. 1950'de bu yeni oluşum seçimlerde ilk zaferini kazandırdı ve 1954'te daha büyük bir zafer bunu izledi. 1957'de gelen üçüncü zafer ikinci zafere göre oldukça açık bir gerileme olduğunu gösteriyordu. iki önemli kişilik politika sahnesi çıktılar: cumhurbaşkanı celal bayar (1959-1960) ve başbakan adnan menderes.

    bilindiği gibi demokrasi hemen elde edilen bir olgu olmadığı gibi öğretilmesi de göründüğü kadar kolay değildir, demokratikleşme süreci pek çok sapma olasılığını bünyesinde barındırır. türkiye pek çok nedenden ötürü yönünden sık sık sapmıştı çünkü gelenek ve görenekleri alt üst olmuş ve o güne kadar sıkı bir disiplin içinde yönetildiğinden gereğinden fazla gevşemişti, çok fazla serbestlikle birlikte muhalefet akımları giderek güçlenmişler, özellikle şiiler (aleviler) ile sünniler arasında uzlaşmazlık giderek büyümüştü çünkü ekonomik gelişme yolların, köprülerin, fabrikaların yapımı tarımın modernleştirilmesi, hızlı kentleşme ve büyük orduyu silah altında bulundurma zorunluluğu ciddi bir büyüme krizi yaratmıştı. ülkenin kargaşa içine düşmesini engellemek ordu müdahale etti. 27 mayıs 1960'ta demokrat liderler tutuklandı, yargılandı, cezaya çarptırıldı, hatta idam edildi. yeni bir anaya kabul edildi. ordu yeniden sözü halka devretti ve halk da demokrat partinin mirasçıları olduğunu söyleyen adalet partisi (ap) ve yeni türkiye partisi'ni (ytp) seçti, 1965'te adalet partisi tek başına iktidar oldu (oyların %53'ünü aldı)

    siyasal durum çok iyi değildi ama ülke 1965 ve 1971 yılları arasında oldukça şaşırtıcı bir biçimde büyüyerek gelişti. daha sonra ise ekonominin yörüngesinin yeniden sapmasıyla anarşi ve terörizm dönemleri başladı. ordu yeniden duruma son verdi (12 eylül 1980). ülkenin anayasası yeniden değişti ve yeni anayasa 7 kasım 1982'de %91,2 oyla kabul edildi.

    tüm bu yıllar boyunca, türkiye cumhuriye'nin dış politikası, 1952 yılında katıldığı nato'nun çizelgesinde ilerledi ve avrupa birliğine yakın durdu. türkiye sınırları dışında yaşayan türk nüfusun yazgısı söz konusu olduğunda duyarlı bir politika izlemeyi sürdürmüştür. yugoslavya'da toplam nüfusun %11'ini oluşturan ama bosna hersek'te %37'ye, güney sırbistan'nın bazı bölgelerinde özellikle kosova'da %47'ye varan genelde balkanalar'daki müslüman halklar arasına karışan türklerin sayısı birkaç yüz bin civarındaydı. bu halklar komünist rejim döneminde çok büyük sorunlarla karşılaşmadan yaşadılar ama rejimin dağılmasının ardından dramatik çatışmaların ortasında kaldılar. bulgaristan'daki türk nüfus türkiye'ye göç etti ve sofya hükümetinin 1989'da yürürlüğe koyduğu tüm bulgaristan'ı kapsayan bulgarlaştırma kararnamesinden kaçan 300.000 sığınmacı en azından geçici olarak onlara katıldı. bugün birinci dünya savaşından sonra nüfusların mübadelesiyle, yunanistan topraklarında yaşayan bir kısım türk, doğu trakya'da (1996'da 120.000 ile 150.000 arasında bir nüfusa sahiplerdi) yaşamaktadır.

    kıbrıslı rumların lideri başpiskopos makarios enosis, adanın yunanistan'a bağlanmasını isteyince iki toplum arasında anlaşmazlık çıktı. türkiye 20 temmuz 1974'te adaya birliklerini çıakrdı ve adanın kuzeyini işgal etti. bunun sonucunda kıbrıslı rumlar adanın güneyine göç ettiler ve hepimizin bildiği gibi ada iki bölgeye ayrıldı. ancak 1983 yılında kurulan kıbrıs türk cumhuriyeti uluslararası kamuoyunca tanınmadı. kurtuluş savaşından beri iyi durumda olamyan türk-yunan ilişkileri daha da gerildi . bu olayın sonuçlarından biri de istanbullu rumların binlerce yıl yaşadığı toprakları (1955'te giderek hızlanan süreçle) terk etmeleriydi.

    ülkede yaşanan kürt sorunu da giderek büyüyordu, güçlü bir ''islamcı'' akım ortaya çıkmıştı ve şeriata dönülmesini savunuyordu. 1980'den sonra %60-90 arasında seyreden ve düzenli artış gösteren enflasyon sorunu yıkıcı bir gündemdi. kentler taşradan sürekli göç almaya başladı ve yurtdışına özellikle batı avrupa'ya göç hızlandı. 1946'lı yılların iki partili rejimin yerine çok partili rejimin kabul edilmesinden beri hükümette istikrarsızlık koalisyon anlaşmazlıkları ile daha da ciddileşti.

    tüm bu sorunlarla birlikte askeri darbeler, idam cezası, sakıncalı bulunan kişilerin tutuklanması ve saldırılar yaşlı demokrasilerin türkiye'yi hala "gerçek" bir demokrasi, "modern" bir devlet olarak görmemelerine neden olmaktadır. buna karşın ordu, yönetimi her zaman sivillere devretmiştir; seçimler açık bir biçimde gerçekleştirilmiş, halkın büyük bir çoğunluğu oy hakkını kullanmıştır dahası türkiye önemli bir ekonomik, sosyal ve kültürel atılım göstermiştir. gayri safi milli hasıla 1923'te 45 dolarken, 1987'de 3007 dolar, 1988'de 3200 dolardır, türkiye dünya bankası'na göre 1980 ila 1991 yılları arasında büyüme hızı bakından dünyada 16.sıradadır.

    kaynak: türklerin tarihi - jean paul roux
  • karakutunun mucidini ve ne zaman icat ediliğini biliyor muydunuz?

    bir uçak kazasının neden kaynaklandığıyla ilgili en önemli ipuçları karakutudan elde edilir. peki karakutu ne zaman ve kim tarafından icat edildi?

    görsel

    karakutu nedir?

    karakutu uçak yolculukları sırasında uçuşla ilgili verilerin kaydedildiği araçtır. kaza sonrasında kazaya yol açan etmenlerin belirlenmesi için kullanılır.

    karakutulara hangi veriler kaydedilir?

    karakutular uçuş veri kayıt cihazı (fdr) ve kokpit ses kayıt cihazı (cvr) olmak üzere iki cihazdan oluşur. fdr 25 saatlik hız, zaman, rota, irtifa, motor gücü gibi çeşitli verileri tutarken, cvr son iki saat içerisinde pilotların kendi aralarında yaptığı konuşmaları, hava trafik kontrol kulelerindeki görevlilerle yaptıkları telsiz konuşmalarını ve kokpit içindeki sesleri kaydeder.

    karakutuların gerçek rengi ne?

    ismi nedeniyle karakutuların renginin siyah olduğunu düşünülebilirsiniz fakat yanılıyorsunuz. karakutular kaza sonrasında kolayca fark edilip bulunabilmelerini sağlamak amacıyla turuncuya boyanır. karakutulara neden bu ismin verildiğiyle ilgiliyse net bir bilgi yok.

    görsel

    karakutular uçağın neresinde bulunur?

    karakutular genellikle kaza sırasında uçağın en az darbe alan bölümü olan kuyruk kısmında bulunur.

    karakutular hangi malzemelerden üretilir?

    karakutular alüminyum ve paslanmaz çelikten üretilir. aynı zamanda üretimlerinde farklı yalıtım malzemeleri de kullanılır.

    karakutular ne kadar sağlamdır?

    karakutular 3.400 g kuvvetine, 1.000 oc sıcaklığa ve suyun 6.000 metre altındaki basınca dayanacak şekilde üretilir.

    görsel

    karakutular uçak kazasından sonra nasıl bulunur?

    uçakta bulunan sensörler çarpmadan sonra etkin hâle gelir ve sinyal yaymaya başlar. bu vericiler sayesinde uluslararası arama ve kurtarma uyduları enkazın ve dolayısıyla karakutunun yerini belirler. ancak bu vericiler suyun altında sinyal gönderemez. bu nedenle karakutulara enerjisini bataryalardan alan ve suyun altında 30 gün boyunca 2-3 km uzaklığa ses dalgaları yayan ayrı bir mekanizma yerleştirilir.

    karakutunun icadı

    1949 yılında ingiliz havacılık firması de havilland dünyanın ilk jet uçağı olan comet’i yolcuların hizmetine sundu. hızlı ve konforlu olan comet halkın beğenisini kazandı ancak 1952’den itibaren farklı zamanlarda yedi yolcu uçağı düştü ve özellikle son iki uçak kazasında kazaya neyin yol açtığına dair şahit ya da ipucu bulanamadı.

    görsel

    o dönemlerde bazı askeri test uçaklarında, uçuş verilerini manyetik bantlar üzerine kaydeden cihazlar bulunuyordu ancak bu cihazlar ticari uçaklarda veya kaza soruşturmalarında kullanılmıyordu. zaten çok da sağlam değillerdi. ses kayıt cihazları ise hiç kullanılmamıştı.

    avustralya savunma bakanlığına bağlı havacılık araştırma laboratuvarları’nda (arl) çalışan bilim insanı david warren, bir uçak kazasında çarpmadan önceki son dakikalarda neler olduğunun bilinmesinin, kazanının nedenini belirlemeye çalışan uzmanlara yardımcı olacağını düşünüyordu. çünkü uçakla ilgili yolunda gitmeyen bir şey varsa bunu en iyi o uçağı kullanan pilotlar bilebilirdi. bu yüzden uçaklarda çarpışmaya dayanıklı, uçuş verileriyle birlikte kokpit konuşmalarını kaydedecek bir kayıt cihazı kullanılması tavsiyesinde bulundu. warren 1957 yılında konuyla ilgili bir rapor ve bir de prototip hazırladı. ancak üst kademedeki yöneticiler, avustralya’da çok az uçak kazası gerçekleştiğini, bu cihazları uçaklarda kullanmanın maliyetli olacağını, ayrıca bu cihazın “casus” gibi görülüp hoş karşılanmayacağını söyleyerek warren’ın talebini reddettiler.

    bir yıl sonra arl’yi ziyaret eden ingiliz hava tescil kurulundan sir robert hardingham, warren’ın geliştirdiği karakutu prototipini inceledi. karakutudan etkilenen hardingham, warren’i ingiltere’ye davet etti. warren’in cihazı ingiliz havacılık uzmanları tarafından ilgiyle karşılandı. bunun üzerine warren sivil uçaklarda uçuş kayıtlarının zorunlu hâle getirilmesi için çalışmaya başladı.

    avustralya’ya dönüşünde arl bu kez kendisine tam destek verdi. 1962 yılında karakutunun prototipi iyileştirilerek ön üretim aşamasına geçildi. bu süreçte karakutunun hem kayıt alma ve saklama özellikleri daha verimli hâle getirildi hem de cihaz yangına ve darbeye dayanıklı bir kasanın içerisine yerleştirildi. karakutuyu uçaklarda zorunlu hâle getiren ilk ülke 1963 yılında yine avustralya oldu. arl ve warren geliştirdikleri karakutu için herhangi bir patent başvurusunda bulunmadı. böylece karakutunun diğer ülkelerde kullanımının yaygınlaşmasının önü açılmış oldu.

    -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    yazımızı küçük bir notla sonlandıralım. bugün karakutunun geliştirilmesinde, uçaklarda kullanımının zorunlu hâle getirilmesinde ve bu sayede önceki uçak kazalarından elde edilen verilerle muhtemel birçok kazanın önüne geçilmesinde büyük katkısı olan david warren’ın babası -trajik şekilde- bir uçak kazasında hayatını kaybetmişti.

    -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    kaynakça

    britannica

    national museum australia
  • rahmetli kobe bryant'ın adını biftekten almış olması (bkz: kobe bifteği)...
  • bulk sezonun'da bir ayda vucut agirliginin %1'inde fazlasini almak direkt yag yapiyor.
  • 2030'lara kendimizi nasıl hazırlayacağız, bu konuya odaklanmaya çalışıyorum.

    *daha önce bu konuda yazmıştım, şu yazımı 67 bin kişi okudu:

    https://medium.com/…dd9fac4a1a3347e7924a49065c27bf8

    *chatgpt'ye 2030'la ilgili sorular sordum, bu yazımı da birkaç günde 1800 kişiden fazla insan okudu.

    https://medium.com/…84c2c9a3d4d2a30636a3a2e48094b2a

    *ancak bu konularda yeterli kaliteli yazı yok ve daha kaliteli içeriğe ihtiyaç var diye düşünüyorum.

    *çok farklı teknolojiler artık birleşiyor, bir araya geliyor.

    *ınternet ilk çıktığında neredeydi, şimdi 30 küsür sene sonra nerelere geldik.

    *avatarınız gerçek kimliğinizin önüne geçecek.

    *datanızı, varlıklarınızı blok zinciri ile siz kontrol edeceksiniz.

    *metaverse, hayatınız olacak. dopamin, şu ankinden en az 10 kat artacak.

    *geleceği yüksek çözünürlükte görmek çok zor.

    *2030'lara kendimizi nasıl hazırlarız? bu konuya eğileceğim ve daha fazla araştıracağım.

    *bu konularda mikro dersler, mental modeller, hikayeler lazım.

    *dopamin kontrolü ve dengesini nasıl sağlayacağız?

    *öğrenilecek şeyler çok, kapasiten ve dikkatin ise çook sınırlı.

    *basit, hap gibi egzersizli pratik bilgiler şart.

    *4 şapka giymeliyiz: içerik üreticisi, girişimci, sanatçı, ve futurist

    *önerdiğim hikayelerle geleceği somutlaştıran 2 kitap var:

    life 3.0: being human in the age of artificial ıntelligence
    https://www.amazon.co.uk/…06/ref=asc_df_0141981806/

    aı 2041: ten visions for our future, chen quifan
    https://www.ai2041.com/

    *bu tarz okumam gereken onlarca kitap var.

    *nereden başlayıp nereden ilerlemeliyiz?

    *neden bu konuları yeterince merak etmiyoruz?

    video şurada: https://www.youtube.com/watch?v=al6wjamfxsi

    ben 2030'lara hazırlanmak için yapay zekadan yardım almamız gerektiğine inanıyorum.

    yapay zekaya gelecekle ilgili 99 kitap önermesini söyledim, onun yazısını da şuradan okuyabilirsiniz:

    https://medium.com/…2de1f388070a5d4497431113561a4c7
hesabın var mı? giriş yap