orhan şaik gökyay

• orhan şaik gökyay (1902 - 1994) şair. inebolu'da doğdu. ankara ilköğretmen okulu'nu bitirdi. ilkokul öğretmenliği yaptı. yüksek öğrenimini istanbul yüksek öğretmen okulu türk dili ve edebiyatı bölümünde tamamladı. pek çok lisede edebiyat öğretmenliği yaptı. öğrenci müfettişliği görevinde bulundu. son olarak da istanbul eğitim enstitüsü'nde edebiyat öğretmenliği yaptı. edebiyat araştırmalarıyla ve özellikle de bu vatan kimin adlı şiiriyle tanındı. şiirlerini "bu vatan kimin", eleştirilerini "destursuz bağa girenler" adlı kitapta topladı.
• bu vatan kimin adlı şiirin, şairidir.
  bu şiir dalga geçerek okuduğumuz, hamasi bulduğumuz bir eser olarak... lise hayatımız boyunca mustehcen şakalarımıza malzeme olmuştur.
  ama ne zaman ki; çanakkale sehitliğini gezdik. gorduk ki; hazret mübalaga etmemiş. yaşadığını yazmış.
  utandık.
  ayrıca derin bilgisi ile kültürümüz ve tarihimize dair bir çok eser vermiş, bir çok eleştiri yazısı yazmıştır.
  yazıları destursuz bağa girenler (dergah yayınları), eski-yeni ve ötesi, kim etti sana bu kari teklif (iletişim yayınları) gibi kitaplarda toplanmıştır.
  toplumsal tarih mecmuasının ilk sayılarında yazdıkları ile bir çok gencin tarihten zevk almasında katkısı olmuştur kanaatindeyim.
  merhum bir konuyu araştırmaya başladı mı; tekeline alır; o alanda kimselerre top oynatmazmış. yanlışlıkla biri onun sahasındaki konu ile ilgilensin; acımasızca eleştirir doğduğuna pişman edermiş. bu tavrı, bir çok araştırmacıyı -onun tekelindeki konuları- incelemekten alıkoymuş.
  allah rahmet eylesin
• 3 mayis 1944 tarihinde diger 22 türk milliyetcisi ile birlikte tutuklanmis ve istanbul tophanedeki ünlü tabutluklarda aylarca iskence görmüs vatan sairimiz. 11 ay tutuklu kaldiktan sonra beraat etmistir ve mahkemede yazdigi sayfalarca süren meshur savunmasi bu vatan kimin siirinden bile daha büyük bir edebi saheserdir.
• sair olmakla beraber aynı zamanda bir yazar ve araştırmacıdır da.vefatından 2 sene öncesine kadar öğretmenliğe devam etmiş ^* büyük degerlerimizdendir.
• muazzam zenginlikteki kutuphanesini isam'a ^* bagislamis olan arastirmaci.
• dede korkut ve evliya celebi calismalari da bir hayli onemlidir. su an halihazirda en kapsamlı dede korkut calismasi onun olmakla beraber, yapı krediden cikan evliya celebi seyahatnamesi de bir bakima onun hazirliklariyla cikmistir.
• bu ay da katip celebi'den gunumuz turkcesine aktardigi mizanu'l hakk yayimlanmistir.
• sürgün. edirne.
  
  bir akşam nihal atsız ile zil-zurna sarhoşturlar. eve dönmekteler. gökyay'ın çişi gelir. meriç'in kıyısına yanaşır, fıydırır ve şu beyiti patlatır;
  
  "pek güzelsin, pek şirinsin, ey meriç!
  senden içtim, sen de bir kez benden iç!"
  
  not: şiir failâtün vezniyle yazılmıştır.
• kendisi 1978 yılında dedem korkut eserini anadolu eserleri ile karşılaştırmalı olarak değerlendiren bir eser kaleme almıştır. bu acidan önemli bir dilbilimcidir ayni zamanda.
• sitem adlı şiiri:
  
  ay geçti, yıl döndü unuttu beni
  üstüne adını yazdığım ağaç
  açtın dertlerini kanattın beni
  altında türküler düzdüğüm ağaç
  sendeki yemişler böyle değildi.
  dört yana haber saldığım kuşlar
  yarı yolda unuttular haberi
  kırık kanatlarla döndüler geri
  artlarından bakıp kaldığım kuşlar
  benim bildiğim kuşlar böyle değildi.
  dilimce öterdi kuşlar dallarda
  lügatta geçmezdi senin sözlerin
  su gibi akardı adın dillerde
  dediğini anlardım bütün gözlerin
  gözlerde bakışlar böyle değildi.
  soran olmaz bizi yardan ağyardan
  ne çare namımız çoktan yitmiştir
  yol üstü çeşmeler bakar kenardan
  bizi bilen sular akıp gitmiştir.
  mermerde nakışlar böyle değildi.
  meyveden kırılan dallar nasılsa
  arzular içimde öyle kurudu
  bir dalda bin türlü meyve verirdi
  takvimde bahardı ne gün bakılsa
  ne deyim bu işler böyle değildi.