• çizgiroman kozmosunun en popüler, en prestijli kahramanlarından birisi (belki de birincisi) belçikalı georges prosper remi'nin, ya da bilinen adıyla hergé (orijinal dilinde okunuşu 'erje'; 22 mayıs 1907, etterbeek, brüksel bölgesi - 3 mart 1983, brüksel)'nin yarattığı tintin'dir.

    on a marche sur la lune tintin ile ilgili görsel sonucutintin'in, bizzat yaratıcısının elinden çıkma 'çin(l)i mürekkebi' ile yapılmış sayfalarının ya da renkli kapaklarının) orijinalleri nadiren müzayedelerde arz-ı endam eder (i). etti mi de, çok yüksek fiyatlarla el değiştirir haliyle.

    2016 yılının 18 ve 19 kasım günlerinde (orijinal frankofon çizgiromanı çizimlerini, özellikle de herge imzalı tintin sayfalarını müzayede etmek hususunda küresel şöhret sahibi olan) artcurial müzayedeevi'nin paris salonunda gerçekleştirilen açık arttırmada, 700,000 - 900,000 euro aralığında el değiştirebileceği öngörülen tintin'in 1954 tarihli 'on a marche sur la lune (aya ayak basıldı)’ macerasının 26. sayfası (kendi alanında yeni bir küresel rekora daha imza atarak) 1,550,312 euro’ya satıldı (ii).

    50 cm x 35 cm ebadındaki bir kartona çin(l)i mürekkebiyle çizilmiş olan söz konusu orijinal tintin sayfasının eriştiği satış bedelinin, yukarıda da işaret edildiği üzere, 2. dünya savaşı sonrasında çizilmiş çizgiromanlar klasmanında, en yüksek fiyata referans veriyor oluşunun arka plânında; mezkûr kahramanın külliyatının, ilk albümünün yayınlandığı 1930'dan bu yana 90'dan fazla dile çevrilmesi ve toplamda 250 milyona yakın bir satış rakamı elde etmesi keyfiyeti yatmaktadır hiç kuşkusuz.

    alanında küresel ve ikonografik bir fenomen olan tintin'in, son yıllarda yapılan başka bazı müzayedelerde meraklısıyla buluşan orijinal çizimlerinden birkaç tanesinin görselleriyle, bunların kaça el değiştirdiğinin bilgisini paylaşıyorum:

    ekim 2015'de paris'te yapılan bir müzayedede, 1939 tarihli 'ottokar'ın asası' macerasının orijinal 2 sayfası 1.6 milyon euro'ya satıldı (iii).
    the monochrome picture that sold in hong kong on monday
    ekim 2015'de hong kong'ta artcurial müzayedeevi tarafından düzenlenen açık arttırmada, 1935 tarihli mavi lotus macerasının 1 sayfası 1.2 milyon $'a satıldı (iv).

    mart 2015'de sotheby's müzayedeevi'nin paris'te düzenlediği açık arttırma herge ve tintin hayranları için tam bir ziyafet şeklinde gerçekleşti. müzayede edilen 288 lotun 50 kadarı herge imzasını taşıyordu. tintin'in maceralarının okuruyla ilk defa buluştuğu 1929'dan itibaren yayınlandığı ilk mecra olan le petit vingtieme'in ilâvesinin kapağındaki 'kara ada' macerasının orijinal çizimi 480,000 euro'ya satıldı. aynı müzayedede, 1963 tarihli 'castafiore'nin mücevherleri' macerasına ait bir eskiz sayfası, bütün beklentileri aşarak, yüzbinlerce dolara el değiştirdi (v).

    ilk defa 1932'de albüm halinde yayınlanan ve daha önceki yıllrda gerçekleştirilen müzayedelerde sırasıyla 764,000 ve 1,3 milyon euro'ya el değiştiren 'tenten amerika'da' macerasının orijinal renkli kapağı, haziran 2015'de artcurial müzayedeevi'nin paris salonunda yapılan bir açık arttırmada, bu sefer de 2,65 milyon euro'ya satılarak, alanındaki yeni bir dünya rekoruna da imza atmış oldu (vi), (vii).

    bu satırların yazarı, dostu ve türkiye'nin en önemli tenten koleksiyonerlerinden olan, çağrı çalışır kadar olmasa da, kendi çapında bir tenten koleksiyoneridir. çağrı'yı, beni ve yeryüzündeki milyonlarca tintin fanını heyecanlandıran zikrettiğim müzayedelerin ardından biz şöyle diyoruz haliyle: 'bu açık arttırmada da bize bir şey düşmedi; gelecek müzayedelerde açık artırmaya konu olacak yeni tintin malzemelerine kilitlendik şimdi biz'.

    dipnotlar ve kısa bibliyografya:
    (i): türkçemizde 'çini mürekkebi' şeklinde ifade edilen malzemenin isminin aslı / doğrusu 'çinli mürekkebi (chinese ink)'dir. türkçe söyleniş ve yazılışta 'l' harfi düşmüş ve kavram bugün kullandığımız 'çini mürekkebi' şeklini almıştır. bir deyişle çini mürekkebi, ifadenin orijinali olan çinli mürekkebinin galatıdır. milattan önce 2,500 dolaylarında çinliler tarafından icat edilerek kullanılmaya başlanan bahse konu yazı ve desen materyali, mö 4. asır dolaylarında hint coğrafyasına taşınmış, bu suretle de hintliler tarafından da kullanılmaya başlanmıştır. ingilizce'de 'indian ink' şeklinde ifade edilmesinin nedeni, çin(l)i mürekkebinin hindistan dolayımıyla ingiltere'ye girmesi yüzündendir. konuyla ilgili ayrıntılı bilgi için bknz.
    çini mürekkebinin tarihçesi - 1
    çini mürekkebinin tarihçesi - 2
    (ii): 'aya ayak basıldı'nın 1 sayfasının satışı için bknz.
    aya ayak basıldı - 1
    aya ayak basıldı - 2
    aya ayak basıldı - 3
    aya ayak basıldı - 4
    (iii): 'ottokar'ın asası'nın 2 sayfasının satışı için bknz.
    (iv): 'mavi lotus'un 1 sayfasının satışı için bknz.
    (v): 'kara ada' macerasının 1 sayfasıyla 'castafiore'nin mücevherleri' macerasının eskizinin 1 sayfasının satışı için bknz.
    (vi): tenten amerika'da'nın renkli kapak illüstrasyonunun satışı için bknz. - 1
    bknz. - 2
    (vii): tintin kozmosunun çeşitli veçhelerini yansıtan bazı linkleri, yukarıda mercek altına alınan hususun daha iyi anlaşılması bakımından, paylaşıyorum.
    ***ayrıntılı iki tintin sergisi için bknız. - 1
    bknz. - 2
    ***tintin'in en önemli kahramanlarından olduğu frankofon (belçika - fransa) janrının belçika ayağının çizgiroman dünyasıyla ilgili genel bir bakış için bknz.
    ***tintin'le ilgili en son haberler için bknz. - 1
    ***tintin ile ilgili genel bilgiler için bknz. - 2
    bknz. - 3
  • (bkz: haber başlıklarını sözlük formatına çevirmek)
hesabın var mı? giriş yap