• türkiye'nin 2020'li yıllarda seri üretim aşamasına getirmeyi planladığı savaş uçağı tasarım ve üretim projesidir.
  • alfabemizde olmayan bir harfle milli uçak ismi koymak hangi moronun işi acaba
  • sanıldığının aksine bir alternatif olarak tutulan savaş uçağı projesidir. türk hava kuvvetleri'nin envanteri yenileme çalışmaları kapsamında, amerikan yapımı (bkz: f35)lerin ithal edilmesi planlanmıştır. yerli tasarımı tf-x ise şimdilik yaratacağı yüksek maliyet sebebiyle tamamlanmamış olup yakın zamanda üretime geçmesi imkansızdır.
  • mitsubishi x-2 shinshin uçağı gibi deneysel bazda ele alınan projedir.

    deneysel olmasının yanı sıra ihtiyaç halinde altyapının ne düzeyde olması gerektiğinin araştırılması için oluşturulmuştur. maliyet etkin bir çözüm ile, günümüz konvansiyonel savaş gereçlerinden daha mantıklı bir imkan yaratırsa, o vakit seri üretilmesi düşünülebilir. ama zaten başlı başına bunun mantıklı olup olmadığının araştırılması için hayat bulmasından mütevellit, zaman içerisinde olgunlaşacaktır.

    f-35'in yanına kardeş falan olması düşünülmemektedir. çünkü zaten kuvvet tüm altyapısını f-16 sonrası dahil komple f35'e devretmeyi, ona entegre etmeyi düşünüp bunu öngörüyor. bir yandan da tf-x'in olması beklenen hali hava-hava ağırlıklı bir uçak, f-35 gibi bambaşka bir sikletin tek oyuncusu değil.

    multirole kıvamda uçaklar daha fazla yer kaplayacak ileriki dönem gökyüzünde. zamanında iki f-35 yazısı okuyup pilotun kamerayla ardını göreceğini sanıp, o yönde caka satmaya çalışan havacılık cahilleriyle bu başlık altında çok hadiseler döner. tarihe not düşün...
  • (bkz: dudayeva koş lan)
  • ingiliz bae 100m£ karşılığında projeye geliştirme desteği sağlayacaktır.

    haber
  • 2023 yılına kadar ilk uçuşu yapılması planlanmakta, 2030 yılında ise seri üretime geçmesi hedeflenmektedir.

    (bkz: kale & rolls royce yapımı yerli uçak motoru)

    2023 edit: bırakın uçağın kendisini, boyasını bile yapacak teknoloji yok. neyle kompozit sereceksiniz. hangi robotu kullanacaksınız. gerçek manada bir analiz yapacak bilgisayar bile yok türkiye'de. malzeme laboratuvarı yok. sözde bir uçak yaparsınız ama operasyonel olarak kullanılabilecek mi asıl olay o. süpersonik, hayalet, 5nci jenerasyon uçaktan bahsediliyor. sanki tencere üretiliyormuş gibi bir hava var. böyle çocuksu bir gazla tencere bile üretilemez.

    f-35 gibi bir projeden elde edilecek know how'ı bırakıp nasıl böyle anlamsızlıklara dönülüyor anlaşılır gibi değil. herkes 5nci jenerasyon uçak yapardı o zaman. gerçek savaş alanında kullanılan hali hazırda sadece iki uçak var, f22 ve f35. biri deneysel denebilecek kadar nadir ve pahalı. diğeri de halen istenileni veremiyor. trilyonlarca dolar harcandı halen ortada bir şey yok.

    olmayan malzeme laboratuvarının var olduğunu kanıtlamaya çalışmış arkadaşlar. her şeyin en pahalısını kullanmak, tasarıma uygun olduğu anlamına gelmiyor. içinde can taşıyacak bu alet. aynen böyle devam.

    edit: uçağın boyasının üretildiği söyleniyor. sadece boya üzerinden gidelim mesela, diğer her şey üretilmiş ve yapılmış olsun. bu boya 5 süpersonik uçuşa dayansın ve radar izini bozmasın. projede çalışan tüm arkadaşlara devlet onur madalyası verilmesi gerekir. burada sorun, olmayacak şeyleri oluyormuş gibi göstermek. ortaya çıkacak olan şey 4ncü jenerasyon non-stealth bir jetten ileride olmayacak. sadece bir pitot tüpü yapmaya kalksanız bunu ticari olarak karlı hale getirmek belki 50 sene sürer.

    f-35'e alternatif diye bunu öne sürerseniz millet sınırlarınızın içine leylek sürüleri gibi girer çıkar kimsenin ruhu duymaz. sorun zaten uçak üretmekte değil, güncel teknolojiye sahip olamamakta. mmu yerine hürjet'e ağırlık verilip f-35'in içinde yer alınmalıydı.
  • yapılmışı var.
    şaka şaka. konsept farklı. ama yine de :
    (bkz: aramaya inanmak)
    (bkz: milli savaş uçağı)
    (bkz: tf-x)
    (bkz: x)

    edit: şakası bir yana isim trade mark'lı. ilerde türkiye'nin başına iş açar.
  • milli muharip uçak projesi’ne dair bilinmeyenler

    türkiye’nin 2050 yılında hava gücünün en önemli unsuru haline gelecek olan milli muharip uçak projesi’ne dair bilinmeyenlere tai’nin başındaki isim temel kotil ışık tutuyor. işte tüm detaylar:

    türkiye’nin ilk yerli savaş uçağı olması amacıyla başlanan milli muharip uçak projesi, tüm hızıyla sürerken kamuoyunda kafaları karıştıran bir çok soru işareti bulunuyor. savunma sanayii alanındaki projeler tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük bir gizlilikle yürütülüyor. haliyle de olumlu olumsuz bir çok iddianın ortaya atılmasına zemin hazırlanmış oluyor.

    konuya ilişkin bir söyleşide samimi cevaplar veren tusaş genel müdürü temel kotil, dayanaksız kalmış bir çok konuya da yanıt vermiş. türkiye’nin çok ciddi bir bütçe ayırdığı ve eğitimden yan sanayiye kadar topyekün bir çalışmayı beraberinde getirecek çalışmalar için önemli işbirlikleri de gündemde.

    bütçesi ne olacak?

    proje için resmileşmiş rakamlar olmasa da hükumet 10 milyar dolarlık bir bütçe ayırmış durumda. bu rakam, tüm geliştirme, personel giderleri, eğitim, yurt dışından alınacak destek gibi unsurları da kapsıyor. bütçenin iki katına çıkması da masadaki ihtimaller arasında deniyor. tabi bunları biz demiyoruz temel kotil’in söylemleri bu yönde. amerika, toplamda 50 milyar dolar harcadığı f-35 projesi kapsamında ürettiği uçakların tanesini türkiye’ye 100 milyon dolara satıyor. yani 100 f-35 parasına kendi uçağımızı yapacağız.

    ingiltere tornada ekibini getiriyor

    ingiltere tornado savaş uçaklarında bilgi ve deneyime sahip mühendislerini milli muharip uçak projesi kapsamında dört yıllığına türkiye’de görevlendirecek. anlaşma yıllık 450 adam yılı kapsıyor ve türkiye tüm bilginin aktarılması ve mühendislerin türkiye’de çalışması için 156 milyon dolar ödeme yapacak.
    bu ekibin yanı sıra 1000 adam yıllık alanında uzman ekip diğer ülkelerden, yurt içinden ve yurt dışında çalışan türklerden oluşacak. ayrıca 3000 - 4000 bin adam yıllık mühendis de türkiye’den bu iş için yetişmek üzere savaş uçağının yapım ekibinde yer alacak. dolayısıyla proje tamamlandığında elimizde ciddi bir bilgi birikimi ve yetişmiş personel olacak.
    türkiye’den yetişecek isimler için temel kotil özel sektörle çok kapsamlı bir çalışmanın da planlandığını ifade ediyor. ayrılan bütçe içinde eğitimin payı da epey yüksek. şirketler, projede çalışacak personelleri için ekstra teşvik alacak. yetişen personel ilerleyen dönemde farklı projelerde de görev alırsa şirketlere yetiştirme ücreti benzeri ödemeler yapılabilecek. devlet, tai’ye sadece bu iş için dört yılda 1.3 milyar dolar ödeyecek. bu paranın yaklaşık 300 milyon doları bina ve ekipman yatırımı olurken 1 milyar doları personel istihdamına ayrılmış. kağıt üstündeki mühendislik ortadan kalkacak diyen temel kotil, işe dahil olacak mühendisler için torna tezgahından başlayarak her aşamada deneyim sahibi olacak ifadelerini kullanıyor.

    motoru ne olacak?

    uçağın motoru ilk etapta yabancı olacak. bunun için şimdiden abd’li general electric, avrupa konseyi eurojet ve ingiliz rolls royce teklif vermiş durumda. hatta rolls royce ilerleyen dönemler için türkiye'de motor üretmek için kale grubu ile bir anlaşmaya da giderek işi sağlama almaya çalışmış durumda. kimden ne kadarlık alım yapılacağı ise henüz resmi olarak açıklanamıyor ancak burada asıl önemli konu proje kapsamında uçak motoru çalışmalarının da başlamış olması.

    böylesi bir uçak için geliştirilecek motorun en az 10 yıllık bir süreç gerektirdiğini ifade eden temel kotil, ilk versiyonlar olmasa bile 2026 - 2027 yıllarından itibaren uçakların yerli motor ile uçabileceğini belirtiyor.

    ilk uçuş ne zaman?milli muharip uçak ilk uçuşunu 2023 yılında yapacak. 2029 yılında ise ilk sürümler envantere girmiş, aktif göreve başlamış olacak ve öncelik ülkenin ihtiyaçları olmak adına seri üretime başlanacak. bu süreçte diğer ülkelere de satış olasılıkları masada olacak. 2050 yılında ise türkiye’nin hava gücünü yerli uçaklar üstleniyor olacak.

    donanımhaber / ahmet gözütok

    o değil de motoru şimdilik ithal olacak denmiş bizim böyle bi uçağa motor tasarlayıp testleri tamamlayıp takmamız bi 100 yıl sürer herhalde*

    bunlar güzel gelişmeler tabi. üretilen materyallerin ne kadarı ülkemizde üretilirse o kadar iyi olur. fakat illa her parçası kendi markamız olmak zorunda değil anlaşıp büyük markaları ülkemizde üretim yapmaya ikna edebiliriz. bu fikir daha gerçekçi en azından.
  • sanırım güney kore ile ortak üretim yapılacak, tıpkı altay tankında olduğu gibi. çünkü kore'nin yaptığı dizyn birebir tf-x projesine benziyor.

    (bkz: kf-x)

    https://twitter.com/…week/status/920253560549289984
hesabın var mı? giriş yap