condor planı

• 1970'li yıllarda latin amerika'daki diktatörlüklerin cia desteğiyle uygulamaya koyduğu iddia edilen operasyondur.
  
  paraguay'da 1954, brezilya'da 1964, arjantin'de 1966, uruguay'da 1971, bolivya ve şili'de 1973 yıllarında askeri darbeler olmuş, ordu yönetime el koymuştu.
  1975 yılında bu ülkelerin temsilcileri santiago'da toplandılar ve devrimci, muhalif örgütlenmeleri yok etmek için birlikte hareket etme kararı aldılar.
  bu karara göre ülkeler sadece birbirlerinin sınırlarındaki muhalifleri yakalamakla kalmayacaklar, aynı zamanda dünyanın çeşitli yerlerine dağılmış muhalifleri de yakalayacaklardı.
  pek çok^* latin amerikali devrimci ya tutuklandıktan sonra kaybolmuş ya da herhangi bir yerde aniden kaybolmuştur. bu yaşananların condor planı ile ilişkisi olduğu iddia edilmektedir.
• salvador allende seçim ile işbaşına geldiğinde;
  
  "mesele şili halkının oylarıyla verecekleri karara terk edilemeyecek kadar önemli"
  
  "yanı başımızdaki bir ülkenin(şili) halkının sorumsuzluğu yüzünden komünizme kaymasını elimiz kolumuz bağlı izlemek anlamsız."
  
  sözlerinin sahibi; abd dış politikasının düzenleyicilerinden, henry kissinger.
  
  işin teknik kısmında ise soğuk savaş boyunca esas mücadele iki kutbun yakın çevresinde olmuştur. abd'nin avrupa ve orta doğu kozlarına karşılık olarak sscb latin amerika -abd'nin arka bahçesi- ile karşılık vermiş, satranç tahtasında kozlar sürülmüştür.
  
  küba krizinden sonra sscb ortadoğu'ya doğru ivmelenmeye başlayınca abd latin amerikayı tekrar güdümüne almak için çalışmalar başlamıştır. vietnam savaşı sonucu oluşan hezimet ile kendi savaş doktrinlerini sil baştan yazılan abd, latin amerika'ya da askeri müdahalede bulunursa en başta kendi halk desteğini kaybedeceğini bildiğinden soft power ile nüfuzunu kurmuştur.
  
  latin amerika sosyalizmi, her ne kadar gür sesli gibi görünse de ikinci dünya savaşı sonrası avrupa sosyalizmi gibi abd'nin çizdiği sınırlar dahilinde olmuştur^**.
  
  netekim benzer bir süreç 1975-85 yılları arasında yeşil kuşak ülkelerinde de yaşanmıştır.
  
  soğuk savaşın diplomatik savaşları böyle şeyler işte, rakibinin hamlesini önceden görmek değil, rakibi hamle yapamamaya zorlamak galibiyeti getirmiştir.