donuna kadar

• beni hep bir ikilemde bırakmış söz öbeği..
  
  dona kadar derken don dahil mi yoksa değil mi?
  
  misal "donuma kadar kaybettim dün kumarda" diyen birini düşünün.. kazanan insan ne yapsın senin kirli donunu.. muhtemelen her şeyini aldılar ve sadece üzerinde kalan donunla masadan kalkıp evine gittin.. bir "-e kadar" durumu var.. don isn't included..
  
  yine aynı şekilde donuma kadar soyunmak ve dansetmek istiyorum metrobüste diyen insan da bence o anki deliliğini zaten soyunarak güzelce ifade etmiş olur bence.. ilave olarak donunu da çıkarmasına gerek yok gibime geliyor.. burada da bir "not included" durumu var sanki..
  
  ancak donuna kadar ıslanmak deyiminde ise yukarıdaki durumların aksine "don dahil" durumu var gibi..
  
  bu karmaşadan bizleri kurtarması adına tdk ve tse'yi acil göreve davet ediyorum.. lütfen bir çalışma grubu kurup bizi aydınlatan bir açıklık getirsinler bu konuya.. çok ihtiyacım var çünkü..
  
  sonuna kadar takipçisiyim..
• kumar masasında donuna kadar kaybetmek iki türlüdür,
  ya aynı mekanda ilk defa çok kaybediyorsundur ve kaybederken oynamaya da devam edip yüzsüzlük yapıyorsundur, o zaman donun hariç alılar ve öyle dışarı atarlar ki bir daha geldiğinde o yüzsüzlüğü yapma,
  ya da aynı mekanda yüzsüz yüzsüz çok defa kaybetmişsindir, o zaman donunu da alır öyle salarlar sokağa ki artık önüne gelene açıklama yapmak zorunda kalasın.
  
  donuna kadar soyunmak, ise hastanede ya da nezarette/ hapisanede başına gelebilecek bir durumla izah edilebilir. donunun içinde görülmesi gereken (şüpheli/zararlı/yararlı) bir şey olma ihtimaline karşı donunu da çıkarttırırlar ki tedbir amaçlıdır. ama sadece rutin gözle kontrol gereken bir durumsa kimsenin midesi bulanmasın diye donunu da çıkarttırmazlar artık. metroda donuna kadar soyunmak isteyen birisi mal beyanında bulunacak kadar delirdiyse ve bunu dans ederek göstermek beyan etmek istiyorsa ona yapacak bir şey yok o arkadaş bir ara balkona falan da çıkar öyle, ama yok günlük kıyafetlerinin dans edebilmesine ne kadar engel olduğunu anlatmak istiyorsa donunu çıkarmak istemiyordur zaten.
  
  donuna kadar ıslanmak değimi ise iki farklı şekilde anlaşılabilir,
  içten dışa ya da dıştan içe,
  eğer ağır bir iş yapıp çok terlediğini ifade etmeye çalışıyorsan doğal olarak tere ilk maruz kalan en içerideki giyecekler olduğundan don önce ıslanır.
  yok eğer yağmurda ıslanmak söz konusu ise bu durumda don dışında her giyeceğin yağmura maruz kaldığını ifade etmek için kullanılıyordur.
  lakin bir suya düşme girme durumu varsa zaten donuna kadar demeye gerek yoktur donun ıslanmaması tuhaf ya da aşırı korunaklı bir durumdur.
  
  benim takıldığım nokta ise başka,
  mesela okur-yazar olmak ne anlama gelir? ülkedeki okur-yazar oranı hesaplanırken buna fotokopi makineleri de dahil edilebilir mi ? e ne de olsa onlar da hem okur hem yazarlar, üstelik tıpkı insanlar gibi önce okur sonra yazarlar.
  
  edit: imla. deyim yerine değim yazmışım. doğru, hızlı yazınca her şeyi kontrol edemedik maalesef @sesarium teşekkür ederim.
• tabii ki dahil! "donuna kadar kaybetti" ifadesinde donunu da kaybedince tam olay olur zaten. zira: (bkz: all in).
  
  not: hadi canım, durduk yere detaylara takılmayın. "kadar" dediğine göre, don da dahil, yoksa yazarın biri çıkıp, "seni donda durduran şey neydi?" diye şerh koyuverir. işler pek iç açıcı geçmemiş ve her şeyiyle kaybedilmiş demektir kısacası.
  
  edit: ayrıca, "senin pis donuna mı kaldı" kısmı bence çok yanlış. zira, biz 80'lerde doğanlar seyahate ve sonu bir şekilde hastanede bitebilecek bu tip aktivitilere temiz bir don ile katılmamız gerektiğini annelerimizden öğrendik. yoksa bu onların kendi utançları olur!
• donuna kadar geldim aşkın
  yapışamadım ben sana
  yetişemedim ben sana
  anlatamadım derdimi
  ağla pipi ağla
  
  gibi sözleri vardır.
• tdk'yi yormaya gerek yoktur zira kadar, devam eden bir olayda bir kesintiyi ifade eden sözcüktür. don dahil değildir.
  
  kesinti ifade etmeyen hali aşağıdaki gibidir:
  
  "kumarda, donu da kaybetti" ya da "kumarda, donu bile kaybetti."
• boşanmada alınacak listesindeki kırmızı çizgidir.
  
  don dahil değil.
• başlığına yeni yetme bir şarkıcının çıkış parçası sanarak geldiğim deyim.
  
  beni aldattın, mahkemede görüşürüz
  her şeyini alacağım, donuna kadar...