hacerü'l esved imiş kabe-i ruhsarındaki ben

• gazel:
  
  hacerü'l esved imiş kabe-i ruhsarındaki ben
  hacı olsaydım ben, ol haceru öpmeye ben
  ne ola lebbeyk dese ol melek benzemeye
  ah kible-i cismine girsem öpüversem beni, ben.
  
  sahibinin sesi ax 1505,
  kayıt tarihi 1930 (?)
  hacerü'l esved bir buçuk metre boyunda siyah renkli bir taştır ve kabe'nin doğu köşesinde bulunur. üzeri, sarı kırmızı damarlı yumurta biçiminde 30 cm. çapındadır, ya bir göktaşı yada volkanik kaya parçası olduğu sanılır. hacıların hac sırasında el ve yüz sürmesi gelenek (sünnet) haline gelmiştir. cennetten kovulan adem'in yanında getirdiğine de inanılır. hz. muhammed'in bu taşı öpüp el sürdüğü, uzaktan selamladığı ve hz.muhammed'in "bu taşın tanrı'nın yeryüzündeki eli olduğunu ve bunu öpenlerin tanrı'nin elini öpmüş sayılacağını" bildirdiği de söylenir.
  sevgilinin boynundaki bene benzetilen kutsal taş, ustalıklı bir kelime oyunu ile burada gazele konu olmaktadır.
  udi marko tıp eğitimi almış, fener patrikhanesi başmugannisi yakovas nafpiliotis'in himayesinde müzik öğrenmiş seçkin toplulukların ve ailelerin evlerindeki fasıla katılan saygıdeğer bir müzisyen olarak bilinir. bir dönem istanbul'da neredeyse efsane olarak anılan musullu hafız osman'ın sesini ve okuyuşunu taklid ederek (daha doğrusu onun üslubuna benzeterek) gazel okumasinin gayri ciddi bir tutum olmasi düşünülemez. udi marko bu gazeli okumakla, plaklara ya da kovanlara ses kaydı yapıp yapmadığı konusunda bilgi sahibi olmadığımız hafız osman'ın, efsanevi okuyusu konusunda fikir edinebileceğimiz önemli bir belge bırakmış oluyor.
  sahibinin sesi firmasının udi marko'ya bu plağı yaptırmış olması, sanatçının bu üslubu oldukça güzel ve aslına uygun yansıtmakta olduğunu düşündürüyor. bu uşşak gazeldeki kanun eşliği de büyük olasılıkla sahibinin sesi firması fabrika müdürü ve müzik direktörü artaki candan'a ait olmalı.
  netice olarak, ortaya bir hayli ilginç olan bu plak çıkmış. islamiyetle ilgili çok hassas bir temadan hareket eden gazeli, karamanlı bir ses sanatçısı, ermeni kanuni eşliğinde okuyor. 70-80 yıl önceki sosyal hayat, özellikle de istanbul'un kültür mozaği denilen şey bu olmalı.
  
  (kaynak: kalan müzik)